Theo Thời báo VTV, Liên minh châu Âu đã nhất trí kích hoạt điều khoản khẩn cấp nhằm phong tỏa vô thời hạn tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga. Việc sử dụng tài sản của Nga là một yếu tố then chốt trong khoản vay bồi thường chiến tranh cho Ukraine - hiện vẫn đang được đàm phán căng thẳng trước thềm Hội nghị thượng đỉnh EU mang tính quyết định vào tuần tới.
Bằng cách kích hoạt điều khoản khẩn cấp, EU sẽ "khóa chặt" các tài sản thuộc quyền tài phán của khối này trong tương lai gần. Việc kích hoạt điều khoản khẩn cấp được thực hiện trong bối cảnh lo ngại rằng Mỹ có thể tìm cách kiểm soát các tài sản của Nga và sử dụng chúng trong một thỏa thuận dàn xếp với Moscow trong tương lai để chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine.
Việc phong tỏa tài sản của Nga trong dài hạn đã được các đại sứ EU nhất trí vào chiều 11/12 theo Điều 122 của các hiệp ước EU.
Được biết, Điều 122 của Hiệp ước Liên minh châu Âu là một điều khoản khẩn cấp cho phép Hội đồng áp dụng cơ chế biểu quyết theo đa số đủ điều kiện, thay vì phải đạt sự đồng thuận tuyệt đối giữa các nước thành viên. Việc vận dụng điều khoản này giúp EU tránh nguy cơ bị một số quốc gia phủ quyết, đồng thời rút ngắn đáng kể thời gian để biện pháp được thông qua và đưa vào hiệu lực.
Ảnh minh họa
Theo các nguồn tin châu Âu, mục đích của quy trình mới là cho phép châu Âu chuyển từ cơ chế gia hạn 6 tháng một lần sang đóng băng tài sản vô thời hạn. Cơ chế mới được kỳ vọng sẽ góp phần tăng tính ổn định về mặt pháp lý, đồng thời tạo điều kiện để châu Âu triển khai các cơ chế hỗ trợ tài chính mới cho Ukraine, bao gồm cả mô hình cho vay bảo đảm bằng tài sản Nga đang bị phong tỏa.
Theo đánh giá của các chuyên gia địa bàn, nếu được thông qua, đây sẽ là lần đầu tiên Liên minh châu Âu áp dụng cơ chế đóng băng vô thời hạn đối với tài sản của một Ngân hàng Trung ương nước ngoài. Một bước đi mang tính tiền lệ, có khả năng tạo ra những tác động sâu rộng đối với luật pháp quốc tế cũng như cấu trúc của hệ thống tài chính toàn cầu.
Điều 122 trước đây đã được sử dụng để ứng phó với các tình huống khẩn cấp về kinh tế - chẳng hạn như trong thời kỳ đại dịch COVID-19 và khủng hoảng năng lượng.
Trong một cách giải thích mới, Ủy ban châu Âu lập luận rằng cuộc xung đột Nga - Ukraine đã dẫn đến nhiều tác động kinh tế nghiêm trọng cho toàn bộ EU. Thực trạng này dẫn đến sự gián đoạn nguồn cung trầm trọng, tình trạng bất ổn cao hơn, phí bảo hiểm rủi ro tăng, đầu tư và chi tiêu tiêu dùng thấp hơn, cũng như hàng loạt vụ tấn công hỗn hợp dưới hình thức xâm nhập bằng máy bay không người lái, phá hoại và các chiến dịch thông tin sai lệch.
"Việc ngăn chặn việc chuyển tiền cho Nga là cần thiết và khẩn cấp để hạn chế thiệt hại cho nền kinh tế của Liên minh châu Âu" - đề xuất nêu rõ.