Nga gấp rút hiện đại hóa khả năng phòng không, tăng sức mạnh lá chắn bảo vệ Moscow

Defense News đưa tin, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu tuyên bố, nước này sẽ hoàn thành việc hiện đại hóa các hệ thống phòng thủ tên lửa bảo vệ thủ đô Moscow vào cuối năm nay.

Tổ hợp phòng không S-500 của Nga. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga

Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh cuộc xung đột ở Ukraine đã bước sang năm thứ hai. Tuần trước, Nga cho biết một máy bay không người lái của Kiev đã bị vô hiệu hóa và rơi xuống, gây ra vụ nổ chết người tại thị trấn cách thủ đô Moscow 175 km về phía Nam.

Các nhà chức trách xác định phương tiện bị rơi là một chiếc Tu-141 - máy bay không người lái thời Liên Xô được sử dụng trở lại ở Ukraine vào năm 2014 và có tầm hoạt động khoảng 1.000 km.

Hồi tháng 3, một UAV cỡ nhỏ UJ-22 của Ukraine cũng rơi ở bìa rừng gần một trạm nén khí ở làng Gubastovo, cách Đông Nam Moscow gần 100 km.

Mặc dù các cuộc tấn công bằng UAV không gây ra thiệt hại đáng kể, song số lượng và quy mô của những cuộc tấn công này đã tô đậm sự dễ tổn thương của Nga và khiến Moscow phải chú ý đến việc tăng cường kiến trúc phòng không.

100 tiểu đoàn với 800 bệ phóng tên lửa

Bộ trưởng Shoigu cho biết năm 2023, nước này sẽ thành lập một sư đoàn phòng không và một lữ đoàn phòng không - tên lửa đặc biệt, một trung đoàn phòng không trang bị tổ hợp tên lửa đất đối không S-350.

Phát triển khả năng phòng thủ hàng không vũ trụ là một thành phần chính trong Chương trình Vũ khí Nhà nước của Nga kể từ năm 2020. Nỗ lực đó chiếm khoảng 17,5% trong số 3,4 nghìn tỷ rúp (44,3 tỷ USD) được chi cho chương trình kể từ khi bắt đầu vào năm 2011.

Chương trình Vũ khí nhà nước của Nga dự định triển khai 800 bệ phóng tên lửa S-400, S-350 và S-500 trong 100 tiểu đoàn. Theo bản cập nhật mới nhất của Chương trình Vũ khí Nhà nước của Nga, còn được gọi là GPV-2027, các quỹ của chương trình sẽ chi cho sản xuất hệ thống S-500.

Liên quan đến lữ đoàn phòng thủ tên lửa và phòng không chuyên dụng đã được lên kế hoạch, Nga sẽ trang bị cho Tập đoàn quân hàng không vũ trụ số 15 hệ thống phòng thủ S-500.

S-500 được phát triển từ đầu những năm 2000. Năm 2011, Nga công bố kế hoạch xây dựng hai nhà máy mới để sản xuất S-500 và chính thức đi vào hoạt động năm 2016.

Năm 2020, hãng Avia.pro ước tính một chiếc S-500 - bao gồm bệ phóng, radar, sở chỉ huy, tên lửa và phương tiện kỹ thuật - có giá 700-800 triệu USD. Tập đoàn quân Hàng không Vũ trụ số 15 đã nhận được nguyên mẫu S-500 đầu tiên vào năm 2021.

The S-500 Prometheus là hệ thống tên lửa đất đối không thế hệ kế tiếp với tầm bắn 600 km, được thiết kế để đánh chặn và bắn hạ máy bay tàng hình và tên lửa đạn đạo liên lục địa.

Các đặc tính của hệ thống S-500 cho phép tiêu diệt ngoài các mục tiêu khí động học và đạn đạo, còn triệt hạ vũ khí siêu thanh thuộc mọi phiên bản, kể cả trong không gian vũ trụ gần. 

Bộ trưởng Shoigu đồng thời thông báo, Bộ Quốc phòng Nga sẽ đặt trạm kiểm soát không gian Razvyazka vào tình trạng báo động chiến đấu trong năm nay. Trạm Razvyazka sẽ thay thế cho trạm radar tầm xa Dunai-3U vốn được đưa vào sử dụng từ năm 1978 cho tới đầu những năm 2000.

Trạm radar cảnh báo sớm Razvyazka sẽ bổ sung và hỗ trợ cho trạm radar Don-2N hiện tại hoạt động tại khu vực Moscow từ năm 1989 và gần đây đã được nâng cấp.

Chương trình Vũ khí Nhà nước của Nga cũng dự kiến sẽ hoàn thành các nhiệm vụ sau vào năm 2027: Thiết lập S-550, một hệ thống phòng thủ tên lửa hạt nhân liên lục địa di động, với khả năng phát hiện được cải thiện và tầm bắn xa hơn so với S-400 và S-500;  Ưu tiên hệ thống chống tên lửa và chống vệ tinh A-235 Nudol với khả năng tấn công các vật thể trên quỹ đạo ở độ cao tối đa 700 km, nhằm thay thế hệ thống A-135 thời Liên Xô; Chuyển giao vũ khí phòng không Pantsir S-1 cho lực lượng phòng không và tên lửa Nga để bảo vệ các hệ thống phòng thủ của đất nước.

Mộc Miên (Theo Defense News, Eurasiantimes)