Theo Newsweek, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov tuyên bố rằng xung đột ở Ukraine sẽ không thể chấm dứt nếu NATO không rút lực lượng quân sự khỏi khu vực Baltic. Phát biểu này được ông đưa ra trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn nhà nước TASS, đánh dấu một sự thay đổi đáng chú ý trong lập trường chính thức của Điện Kremlin về nguyên nhân và giải pháp cho cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua.
Ryabkov – người phụ trách quan hệ Nga - Mỹ, kiểm soát vũ khí và không phổ biến vũ khí hạt nhân - cho rằng nguyên nhân gốc rễ của cuộc chiến không chỉ nằm ở Ukraine mà là từ chính sự mở rộng về phía đông của NATO. Ông nhấn mạnh rằng việc liên minh quân sự này duy trì và tăng cường hiện diện ở các quốc gia Baltic là một phần khiến căng thẳng leo thang và chỉ khi NATO rút quân, khả năng chấm dứt chiến sự mới trở nên hiện thực.
“Việc mở rộng NATO là vấn đề trung tâm. Nếu không giải quyết được vấn đề cơ bản và cấp bách nhất này, thì không thể giải quyết xung đột hiện tại ở khu vực Euro-Atlantic”, ông Ryabkov phát biểu với TASS.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov. Ảnh: Reuters
Hiện nay, NATO duy trì lực lượng quân sự đáng kể tại vùng Baltic và Đông Âu, với 8 nhóm tác chiến đa quốc gia đồn trú tại các nước như Estonia, Latvia, Lithuania, Ba Lan, Romania và Slovakia. Kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào năm 2022, NATO đã liên tục tăng cường sự hiện diện quân sự tại sườn đông như một biện pháp răn đe.
Trong bản cập nhật ngày 6/6, NATO khẳng định các lực lượng này thể hiện "sức mạnh của mối liên kết xuyên Đại Tây Dương và khả năng ứng phó với bất kỳ hành động tấn công nào".
Thêm vào đó, hai quốc gia trước đây trung lập là Thụy Điển và Phần Lan đã chính thức gia nhập NATO, càng khiến Moscow lo ngại về việc liên minh tiếp tục mở rộng sát biên giới Nga.
Tuyên bố của ông Ryabkov dường như mở rộng những điều kiện mà Nga từng đưa ra trước đây – vốn chủ yếu xoay quanh yêu cầu Ukraine từ bỏ ý định gia nhập NATO – bằng cách yêu cầu một bước lùi toàn diện hơn từ liên minh. Ông mô tả đây là một "phép thử" đối với cam kết của Mỹ trong việc cải thiện quan hệ song phương, ám chỉ rằng cuộc xung đột hiện tại là hệ quả từ chính sách của các chính quyền phương Tây trong quá khứ.
“Cuộc khủng hoảng Ukraine là kết quả tự nhiên từ chính sách của Mỹ và phương Tây. Cuộc xung đột này đang kiểm tra mức độ nghiêm túc trong ý định cải thiện quan hệ của Washington”, ông Ryabkov nói thêm.
Trước đó, hãng tin Reuters dẫn lời ba nguồn tin thân cận với giới chức Nga cho biết Tổng thống Vladimir Putin đang yêu cầu một cam kết bằng văn bản từ các lãnh đạo phương Tây về việc ngừng mở rộng NATO về phía đông, như một điều kiện để kết thúc xung đột.
Hiện NATO chưa đưa ra bình luận chính thức về phát biểu mới nhất của ông Ryabkov.