Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết và Dịch vụ tổng hợp Đồng Nai (viết tắt Công ty Xổ số Đồng Nai) là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước do UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ sở hữu; do ông Nguyễn Văn Minh (SN 1966, ngụ phường Quyết Thắng, TP Biên Hòa) làm Tổng giám đốc.
Công ty Xổ số kiến thiết Đồng Nai.
Theo tài liệu truy tố thì ông Nguyễn Văn Minh mặc dù không đủ điều kiện để tăng quỹ lương theo quy định của Chính phủ và Bộ LĐTBXH do lợi nhuận kế hoạch thấp hơn lợi nhuận thực hiện năm trước; nhưng với mục đích muốn tăng quỹ lương công ty để hưởng lợi trái phép, Nguyễn Văn Minh đã chỉ đạo Nguyễn Hùng Sơn và Nguyễn Thị Thùy Oanh, nguyên Kế toán trưởng nâng hệ số điều chỉnh tăng thêm mức lương tối thiểu khi không đủ điều kiện.
Bên cạnh đó, Nguyễn Văn Minh không thực hiện báo cáo để Hội đồng thành viên xem xét và trình chủ sở hữu phê duyệt như quy định.
Mặc dù từ năm 2008, kiểm toán nhà nước đã phát hiện các sai phạm về quản lý lao động tiền lương của Công ty và kiến nghị chấn chỉnh nhưng Minh không chỉ đạo thực hiện.
Cơ quan tố tụng cho rằng, hành vi của Nguyễn Văn Minh là trái quy định của Chính phủ, nâng tổng quỹ lương công ty cao hơn quy định, gây thiệt hại hơn 78 tỷ đồng cho ngân sách Nhà nước tính Đồng Nai do UBND tỉnh là chủ sở hữu; trong đó chiếm đoạt cá nhân số tiền hơn 4 tỷ đồng.
Dưới sự nghiên cứu, đánh giá của Luật sư Nguyễn Trung Tiệp – Giám đốc Công ty Luật Thuận Thiên (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội), bào chữa cho bị cáo Nguyễn Văn Minh cho rằng, ông Minh không chỉ đạo ông Nguyễn Hùng Sơn lập đơn giá tiền lương. Cụ thể, ông Minh là giám đốc công ty, chịu trách nhiệm toàn bộ các vấn đề liên quan đến việc xây dựng dự toán, thực hiện chi và quyết toán quỹ lương của công ty. Trong đó, ông Minh phân công công việc trực tiếp phần xây dựng dự toán quỹ lương cho ông Nguyễn Hùng Sơn – Trưởng Phòng tổ chức hành chính thực hiện; việc chi trả và quyết toán quỹ lương thuộc trách nhiệm trực tiếp của bà Nguyễn Thị Thùy Oanh – Kế toán trưởng.
Về ý thức chủ quan của bị cáo, tại phiên tòa, Luật sư Tiệp không khỏi đặt câu hỏi, ông Nguyễn Văn Minh được hưởng lợi gì từ việc xây dựng đơn giá tiền lương cho người lao động trái quy định?
Luật sư cho biết thêm, vào thời điểm ông Minh bị khởi tố thì ông Minh đã nộp lại số tiền trên vào ngân sách nhà nước theo Quyết định số 40/QĐ-TT ngày 17/04/2015 của Thanh tra tỉnh Đồng Nai về việc thu hổi tiền – Nghĩa là đến thời điểm khởi tố vụ án, khởi tố bị can: thiệt hại không còn. Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát chưa xác định được yếu tố: lỗi của ông Minh, tính toán sai số tiền (cho là) ông Minh chiếm đoạt, hưởng lợi cá nhân.
Từ đó, Luật sư Tiệp cho rằng, VKSND tối cao truy tố, cáo buộc ông Nguyễn Văn Minh phạm tội Tham ô tài sản theo điểm a, b khoản 4 Điều 353 BLHS năm 2015 là không đúng người đúng tội, không phù hợp với các tình tiết khách quan của vụ án. Theo quan điểm Luật sư, dấu hiệu sai phạm của ông Minh thể hiện ở Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Căn cứ vào diễn biến xử phúc thẩm, HĐXX của TAND Cấp cao tại TP.Hồ Chí Minh xét thấy, hành vi phạm tội của bị cáo Minh và Oanh là lấy tài sản Nhà nước đem chia cho tất cả mọi người trong công ty nên không phạm tội Tham ô tài sản mà có dấu hiệu của tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, quy định tại Điều 165 BLHS năm 1999.
“VKS truy tố Minh và Oanh về tội Tham ô tài sản và cấp sơ thẩm kết luận, xử phạt Minh và Oanh về tội Tham ô tài sản là không đúng với bản chất vụ án.
Vì vậy, HĐXX cấp phúc thẩm chấp nhận một phần kháng của bị cáo Minh về phần tội danh, chấp nhận đề nghị của đại diện Viện kiếm sát tại phiên tòa; hủy một phần bản án sơ thẩm về phần hình sự đối với bị cáo Minh và Oanh; chuyển hồ sơ cho VKSND Tối cao điều tra lại về phần tội danh và xem xét về hình phạt khi xét xử đối với Minh và Oanh.
Tư Viễn