Rau sam còn có tên gọi khác là mã xỉ thái hoặc trường thọ thái, có tên khoa học là Portulaca oleracea. Là loại cây thân thảo với thân bò sát đất thường mọc hoang ở những vùng đất ẩm ướt bên bờ ruộng, bãi đất trống, sông suối.
Dù gọi là rau sam nhưng cách thức phát triển của nó không khác gì loài cỏ dại, được sử dụng trong nhiều món ăn với vị hơi chua và vị mặn đặc trưng như trộn làm salad, đem luộc như các loại rau khác hoặc cách nấu tương tự như rau bi na. Ngoài ra, rau sam có chất nhầy nên cũng được thích hợp để làm món súp hoặc thịt hầm.
Ở Việt Nam, thường chỉ coi cây sam như là cây dại và chỉ dùng như một loại rau ăn lá rất hạn chế, thậm chí ở nhiều nơi còn dùng làm thức ăn cho bò. Có lẽ sẽ ít ai biết rằng, ở nhiều nước trên thế giới, người ta đang "săn lùng" loại rau nhỏ bé này bởi những công dụng kỳ diệu đến không ngờ.
Những công dụng thần kỳ của rau sam
Tác dụng chống viêm
Rau sam có tác dụng chống viêm nhờ vào tác dụng của chất nhầy, omega 3 và các khoáng chất có trong loại rau này. Do đó, có tác dụng giảm đau và cảm giác khó chịu khác, đặc biệt trên đường tiết niệu và tiêu hóa.
Tác dụng chống oxy hóa
Trong rau sam giàu vitamin C, E, flavonoid, alkaloid, beta-carotene và glutathione giúp chống lại các gốc tự do và ngăn ngừa sự lão hóa.
Nuôi dưỡng da
Rau sam được biết như loài thực vật giàu chất dinh dưỡng, lượng omega 3 cao… Chính điều này đã giúp nuôi dưỡng da, tóc, móng và khớp.
Chống nhiễm trùng: Rau sam có tác dụng diệt được các loại vi khuẩn gây lỵ, thương hàn, ngoài ra còn có một số bệnh nấm, và đặc tính kháng khuẩn rất hiệu quả.
Tác dụng trên tim mạch
Omega 3 có tác dụng cải thiện sức khỏe tim mạch rất hiệu quả, điều hòa lưu thông máu và dự phòng rối loạn nhịp tim… Hàm lượng kali và omega 3 trong rau sam tương đối cao, điều này giúp điều chỉnh cholesterol trong máu, giúp huyết áp được ổn định.
Hỗ trợ tiêu hóa
Trong rau sam chứa nhiều chất nhầy nên có tác dụng làm dịu đường tiêu hóa, tiết niệu, tránh được các bệnh lý thường gặp. Ngoài ra điều trị táo bón vì hàm lượng chất xơ cao và dự phòng ký sinh trùng đường ruột. Rau sam còn được xem như là phương thuốc thiên nhiên giúp cơ thể loại bỏ chất dịch thừa trong cơ thể, bằng cách này có thể giúp bạn giảm cân.
Giải nhiệt, thanh lọc cơ thể
Rau sam còn là loại rau thanh đạm, thải độc lý tưởng bởi nó không có cholesterol, không có chất béo, có ích cho trí nhớ và có khả năng thải trừ bisphenol A, một chất độc, nên giúp cơ thể thanh lọc hiệu quả. Mùa hè là thời điểm rau sam phát triển nhất và sẵn có nhất, dùng rau sam tươi nấu thành nước uống hoặc lấy nước ép rau sam uống giúp giải nhiệt, thanh lọc cơ thể rất tốt.
Tác dụng hạ đường huyết
Rau sam giúp hạ đường huyết một cách tự nhiên, bằng cách này giúp ngăn ngừa các rối loạn như đái tháo đường, béo phì, đề kháng insulin…
Điều cấm kỵ khi ăn rau sam
Lạm dụng rau sam để chữa bệnh
Nhiều lời đồn thổi rằng rau sam có tác dụng chữa bệnh ung thư. Tuy nhiên, loại này chỉ có tác dụng hỗ trợ một phần nào đó chứ không thể coi là thần dược chữa ung thư. Do đó, bệnh nhân không nên lạm dụng, tin vào khả năng thần kỳ của các bài thuốc truyền miệng mà từ chối cơ hội được điều trị theo phương pháp khoa học.
Bà bầu không nên ăn rau sam
Rau sam tính hàn, giải độc, trừ giun sán nên gây kích thích mạnh đến tử cung. Khi ăn, tử cung co bóp dễ dẫn đến sảy thai, sinh non và nguy hiểm cho sức khỏe của phụ nữ mang thai. Đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ bà bầu không nên ăn.
Linh Chi (T/h)