Theo báo Lao Động, gan là cơ quan xử lý độc tố chính của cơ thể nhưng lại rất dễ bị quá tải bởi chế độ ăn nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn hoặc rượu bia. Theo Healthline, đậu xanh là một trong những thực phẩm thực vật giúp thanh lọc gan tự nhiên, được dùng rộng rãi trong y học cổ truyền lẫn dinh dưỡng hiện đại.
Đậu xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa như flavonoid, carotenoid và đặc biệt là axit phenolic – giúp giảm viêm gan, bảo vệ tế bào gan khỏi tác hại của gốc tự do. Ngoài ra, chất xơ hòa tan trong đậu xanh còn hỗ trợ đào thải chất béo dư thừa và cholesterol, giảm gánh nặng cho gan trong quá trình chuyển hóa.
Một nghiên cứu công bố trên Journal of Agricultural and Food Chemistry cho thấy chiết xuất từ đậu xanh có tác dụng làm giảm chỉ số men gan (ALT, AST) và cải thiện chức năng gan ở nhóm chuột bị viêm gan do ăn nhiều chất béo.
Sức khỏe & Đời sống dẫn lời ThS.BS. Nguyễn Quang Dương – Trưởng khoa Ung bướu Bệnh viện Tuệ Tĩnh giới thiệu một số món ăn bài thuốc có đậu xanh như sau:
- Cháo đậu xanh hải đới: Đậu xanh xay 30g, hải đới (tảo biển) 50g, gạo nếp 50g, đường vừa đủ. Hải đới ngâm mềm; gạo và đậu vo sạch nấu cháo, cháo chín cho hải đới vào nấu tiếp khoảng 5 phút, thêm đường khuấy đều.
Tác dụng: Dùng tốt cho người bệnh viêm da cấp tính, sẩn ngứa, mề đay.
- Cháo đậu xanh: Đậu xanh 50g, gạo tẻ 80g, cả hai vo sạch nấu cháo, để nguội, ăn ngày 2-3 lần.
Tác dụng: Dùng tốt cho người bị ngộ độc thức ăn, ngộ độc phụ tử, ba đậu, các thuốc nông nghiệp, thảo dược, người bệnh mạch vành, say nắng say nóng, sốt nóng khát nước, mụn nhọt lở ngứa, người đái tháo đường.
- Cháo vừng đậu xanh: Đậu xanh 50g, vừng hạt 30g, trần bì 8g. Đậu xanh xay vỡ, vừng và trần bì tán bột, cùng nấu cháo bột.
Tác dụng: Món này rất tốt cho người viêm đường tiết niệu, tiểu đục, dắt buốt.
- Canh đậu: Đậu xanh 50-100g. Xay vỡ nhưng để nguyên cả vỏ, thêm nước nấu nhừ, thêm ít đường phèn.
Công dụng: Tác dụng giải thử (chữa say nắng, say nóng).
- Nước bột đậu xanh: Đậu xanh 200g cho nước nấu chín nhừ, lọc qua vải xô lấy nước uống sáng và tối, mỗi lần 1 chén.
Công dụng: Dùng tốt cho người đái tháo đường.
- Nước bột đậu xanh sữa đậu nành: Đậu xanh 100g, sữa đậu nành 200-300ml. Đậu xanh tán bột, trộn đều sữa đậu nành, uống.
Công dụng: Dùng tốt cho người bị ngộ độc thuốc, chất khoáng, kim loại arsenic, rượu...
- Nước sắc đậu xanh cam thảo: Đậu xanh 120g, sinh cam thảo 60g, nấu lấy nước uống.
Công dụng: Giải độc ô đầu phụ tử.
Ngoài ra, nó còn tác dụng hạ men gan cho bệnh nhân viêm gan virus, giải nhiệt thể thấp nhiệt hạ trú ở bàng quang và hạ tiêu.
Bên cạnh đó, vỏ đậu xanh còn có tác dụng chống viêm nên được dùng trong điều trị mụn trứng cá và làm đẹp da.
Kiêng kỵ: Người hư hàn tiết tả không dùng đậu xanh. Bên cạnh đó, đậu xanh có tính giải độc nên đang dùng thuốc Đông y không nên dùng đậu xanh.