Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an vừa ban hành kết luận điều tra vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty Egroup, Egame, Nhất Trần và một số đơn vị liên quan. Trong vụ án này, Nguyễn Ngọc Thủy, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Tập đoàn Egroup bị điều tra về hai tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Đưa hối lộ.
Tăng vốn “ảo” dựng vỏ bọc doanh nghiệp gần nghìn tỷ
Theo kết luận điều tra, Công ty Egroup được thành lập năm 2008 với vốn điều lệ ban đầu 32 tỷ đồng. Sau 14 năm hoạt động, đến năm 2022, số vốn điều lệ ghi nhận trên giấy tờ của doanh nghiệp này đã tăng lên hơn 962 tỷ đồng.
Egroup vận hành theo mô hình hệ sinh thái gồm hơn 20 công ty thành viên, trong đó Egroup là công ty mẹ, đóng vai trò huy động vốn và điều phối nguồn tiền cho toàn bộ các đơn vị trong hệ sinh thái. Hai doanh nghiệp tạo ra nguồn thu chính là Công ty Anh ngữ Apax và Công ty Phát triển giáo dục Igarten.
Ông Nguyễn Ngọc Thủy, tức Shark Thủy.
Kết luận điều tra xác định, để có tiền trả nợ do đầu tư, kinh doanh thua lỗ và thực hiện ý tưởng mở chuỗi giáo dục tiếng Anh, trường mầm non, chăm sóc sức khỏe, thực phẩm hữu cơ, Nguyễn Ngọc Thủy đã chủ trương sử dụng pháp nhân Công ty Egame huy động vốn bằng hình thức chuyển nhượng cổ phần Egroup.
Từ năm 2014–2016, Egroup liên tục tăng vốn điều lệ từ 32 tỷ đồng lên 962,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, việc tăng vốn này chỉ diễn ra trên sổ sách: không có tiền thực góp, không có dòng tiền qua tài khoản ngân hàng, không có hoạt động sản xuất kinh doanh tương ứng và không phát sinh doanh thu.
Màn kêu gọi đầu tư bằng cam kết lãi suất cao
Từ năm 2015 đến 2023, ông Thủy chỉ đạo sử dụng Công ty Egame làm “cánh tay nối dài” để quảng bá hình ảnh Egroup như một doanh nghiệp lớn mạnh, uy tín trong lĩnh vực giáo dục. Cùng lúc đó, ông Thủy sử dụng hình ảnh “Shark Thủy”, người nổi tiếng trên truyền thông nhằm tạo niềm tin, kêu gọi khách hàng đầu tư với cam kết lãi suất cao.
Theo thông tin từ kết luận điều tra, mặc dù Egroup không có tài sản và năng lực tài chính tương ứng, ông Thủy vẫn yêu cầu nhân viên Apax và Igarten liên tục thuê mặt bằng, mở hàng trăm trung tâm tiếng Anh và trường mầm non Steame trên cả nước, thuê giáo viên trong và ngoài nước để giảng dạy, nhằm tạo cảm giác doanh nghiệp hoạt động mạnh mẽ và sinh lời.
Để tăng độ tin cậy với nhà đầu tư mua cổ phần (thực chất là cổ phần “ảo”), ngoài việc nâng khống vốn điều lệ, Thủy giao Đặng Văn Hiển (Trưởng ban Quan hệ cổ đông Egroup) xây dựng kế hoạch huy động vốn, lập chương trình giới thiệu dự án, tạo bảng biểu lợi nhuận hấp dẫn và tổ chức tập huấn đội ngũ kinh doanh. Các nhân viên được hướng dẫn đưa ra lời hứa “đầu tư giáo dục lợi nhuận 15–20%/năm”.
Thủy còn giao Đỗ Thị Nhâm, Trưởng phòng pháp chế Egame soạn hợp đồng chuyển nhượng cổ phần với nội dung ông Thủy bán cổ phần Egroup giá 38.000 đồng/cổ phần và cam kết mua lại giá 42.000 đồng/cổ phần sau một năm.
Các nhân viên Egame sau đó liên tục cung cấp thông tin gian dối về hoạt động giáo dục, về mức lãi cam kết 15–20%/năm, về việc cổ phần Egroup là “tài sản đảm bảo”, kèm theo nhiều lựa chọn thời hạn đầu tư. Giai đoạn đầu, khách hàng đầu tư số tiền nhỏ, ngắn hạn sẽ được trả đầy đủ gốc và lãi bằng chính tiền của nhà đầu tư mới.
Nhờ đó, nhiều khách hàng tin tưởng, tiếp tục đầu tư số tiền lớn, thậm chí rủ rê người thân, bạn bè cùng mua cổ phần. Nhân viên kinh doanh cũng trực tiếp tham gia đầu tư, đồng thời lôi kéo thêm khách hàng. Sau đó, các đối tượng tìm cách kéo dài thời gian thanh toán, sang nhượng hợp đồng hoặc trả nhỏ giọt gốc và lãi, khuyến khích khách hàng tiếp tục “góp vốn” để hưởng lãi cao.
Càng về sau, áp lực chi trả ngày càng lớn trong khi doanh thu từ các dự án ít hoặc không có. Từ năm 2021–2023, khi dịch COVID-19 khiến chuỗi trung tâm tiếng Anh và trường mầm non phải đóng cửa, lượng khách mới giảm mạnh, nguồn tiền vào không đủ bù cho các hợp đồng đến hạn.
Ông Thủy chỉ đạo 23 quản lý và nhóm trưởng nhân viên kinh doanh sử dụng 70% số tiền huy động từ khách hàng mới để trả cho khách hàng cũ, chỉ nộp 30% còn lại về công ty. Nhân viên trong giai đoạn này đều biết rõ hoạt động huy động vốn không nhằm phục vụ kinh doanh mà thực chất là lấy tiền người sau trả người trước.
Với thủ đoạn như trên, từ năm 2015 đến 2023, ông Thủy đã bán vượt vốn điều lệ Egroup hơn 206 triệu cổ phần cho 10.063 nhà đầu tư, chiếm đoạt hơn 7.670 tỷ đồng.
Số tiền này được Thủy phân bổ: 70% trả gốc và lãi cho các hợp đồng cũ nhằm che giấu hành vi, 30% sử dụng để trả nợ cá nhân. Đến nay, toàn bộ hơn 7.670 tỷ đồng đã bị sử dụng hết, Egroup không còn khả năng thanh toán cho các nhà đầu tư.