Tạp chí Tri thức thông tin, mới đây, tháng 9, nhân kỷ niệm 100 năm thành lập, Tử Cấm Thành (nay là Bảo tàng Cố Cung, Bắc Kinh, Trung Quốc) gây chú ý lớn khi lần đầu mở cửa vườn Càn Long.
Khu vườn này được mệnh danh "vườn bí mật" (secret garden), nằm ở góc Đông Bắc, "tinh xảo và trang trí đẹp nhất trong toàn bộ quần thể cung điện.
Công trình được xây dựng trong 5 năm, hoàn thành vào thập niên 1770, nhưng đóng cửa gần một thế kỷ. Dự án trùng tu kéo dài suốt 25 năm trong khuôn khổ hợp tác giữa Bảo tàng Cố Cung và Quỹ Di tích Thế giới (World Monuments Fund).
CNN đánh giá việc mở cửa khu vườn là bước đi quan trọng trong chiến lược bảo tồn dài hạn của bảo tàng.
Những bức tượng nhỏ trên mái được chạm khắc tinh xảo, tượng trưng cho may mắn và bảo vệ khỏi hỏa hoạn, thiên tai. Ảnh: Fred He/CNN.
Khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến thăm triển lãm kỷ niệm, nhấn mạnh Bảo tàng Cố Cung là "biểu tượng quan trọng của nền văn minh Trung Hoa" và kêu gọi "nỗ lực hơn nữa trong bảo tồn, trùng tu và phát huy giá trị di sản văn hóa".
Đến đầu tháng 10, dù trời mưa, hàng dài du khách vẫn xếp hàng chờ vào tham quan vườn Càn Long. Hình ảnh về khu vườn nhanh chóng lan truyền và trở thành chủ đề nổi bật trên mạng xã hội Trung Quốc.
Khu vườn mang tên vị hoàng đế nhà Thanh nổi tiếng, nằm cạnh một điểm tham quan khác trong bảo tàng. Cổng vào nhỏ và kín đáo, thể hiện chủ ý của Hoàng đế Càn Long muốn biến nơi đây thành chốn nghỉ ngơi riêng tư.
Trên thực tế, khu vườn chỉ rộng khoảng 6.000 m², nhỏ hơn một sân bóng đá, nhưng lại mang phong cách khác biệt so với những công trình thể hiện quyền uy trong Tử Cấm Thành. Hoàng đế Càn Long lấy cảm hứng từ các vườn tư nhân vùng Giang Nam, chia khuôn viên thành 4 sân trong liên hoàn với bố cục linh hoạt, kết hợp hài hòa giữa nhà pavilions, đồi nhân tạo, đá cảnh và hồ nước, tạo nên một không gian tĩnh lặng dành riêng cho việc nghỉ ngơi, suy tưởng.
Du khách xếp hàng chờ vào tham quan vườn Càn Long dưới trời mưa. Ảnh: Fred He/CNN.
Giáo sư Ho Puay-peng, Chủ tịch UNESCO về Bảo tồn Di sản Kiến trúc tại châu Á, người từng ghé thăm Tử Cấm Thành từ những năm 1980, nhận định: "Tử Cấm Thành nay đã thuộc quyền quản lý hoàn toàn của Bảo tàng Cung điện và họ đang từng bước khôi phục toàn bộ khuôn viên. Đó là một nỗ lực tuyệt vời".
Công tác trùng tu toàn diện Tử Cấm Thành chỉ bắt đầu từ năm 2002, sau khi Quốc vụ viện Trung Quốc thông qua kế hoạch khôi phục di tích. Khi đó, chỉ khoảng 1/3 khu vực mở cửa cho công chúng. Đến năm 2018, 80% diện tích đã được khôi phục và đưa vào hoạt động, bao gồm việc phá bỏ hơn 100 công trình tạm thời.
Sau khi khu vườn Càn Long mở cửa, giới chức bảo tàng cho biết công trình Dưỡng Tâm Điện - nơi từng là nơi ở và làm việc của các hoàng đế nhà Thanh - cũng sẽ tái mở cửa trong năm nay sau quá trình tu bổ từ năm 2018, theo Thời báo VTV.