Từ năm 1990, tỷ lệ béo phì toàn cầu đã tăng gấp đôi, với hơn 2,5 tỷ người lớn và trẻ em được xếp vào loại thừa cân hoặc béo phì. Dự báo đến năm 2050, số người thừa cân hoặc béo phì sẽ chiếm hơn một nửa số người lớn và một phần ba trẻ em trên toàn thế giới.
Tại Viện Tim mạch Quốc gia ở Warsaw (Ba Lan), các nhà khoa học đã thực hiện một nghiên cứu để phân tích thêm các yếu tố dẫn đến béo phì ngoài các yếu tố phổ biến như ăn uống không lành mạnh, lười vận động, yếu tố di truyền, hay môi trường sống, theo The Guardian.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu sức khỏe của 2.405 người với độ tuổi trung bình là 50, để xác định mối liên hệ giữa việc tăng cân với tuổi tác, tình trạng hôn nhân, sức khỏe tâm thần... Nghiên cứu này được trình bày tại Hội nghị châu Âu về béo phì năm nay tại Málaga (Tây Ban Nha).
Đàn ông đã kết hôn có khả năng béo phì cao gấp 3,2 lần so với đàn ông chưa kết hôn. Ảnh minh họa.
Theo đó, đàn ông đã kết hôn có khả năng béo phì cao gấp 3,2 lần so với đàn ông chưa kết hôn, nhưng ít có sự khác biệt về nguy cơ này giữa phụ nữ trước và sau kết hôn. Cánh mày râu dễ tăng cân hơn sau khi kết hôn được cho là do tăng khẩu phần ăn, các buổi ăn uống ngoài hay giảm hoạt động thể chất, trong khi phụ nữ vẫn được đánh giá cao trong giữ ý thức về cân nặng cơ thể, do áp lực xã hội.
Nghiên cứu cho thấy kết hôn làm tăng tỷ lệ thừa cân ở nam giới lên 5,2% và tăng tỷ lệ béo phì lên 2,5%.
Những phát hiện này được đưa ra sau khi một nghiên cứu được tiến hành tại Trung Quốc vào năm 2024 phát hiện ra rằng chỉ số khối cơ thể (BMI) – công cụ tính toán dựa trên chiều cao và cân nặng - của nam giới tăng trong 5 năm đầu sau khi kết hôn, do lượng calo nạp vào cao hơn và ít vận động hơn. Một nghiên cứu trước đó của Đại học Bath (Anh) phát hiện ra rằng, trung bình, nam giới đã kết hôn nặng hơn 1,4kg so với những người chưa kết hôn.
Nghiên cứu tại Viện Tim mạch Quốc gia ở Warsaw còn phát hiện ra rằng tuổi tác cũng là một yếu tố gây tăng cân. Với mỗi năm tuổi tăng lên, nguy cơ thừa cân ở nam giới tăng 3% và ở nữ giới tăng 4%, nguy cơ béo phì ở nam giới tăng 4% và nữ giới tăng 6%.
Bên cạnh đó, các nhà khoa học cho biết một số yếu tố dường như chỉ ảnh hưởng đến tỷ lệ béo phì ở phụ nữ. Trầm cảm làm tăng gấp đôi nguy cơ béo phì ở phụ nữ và hiểu biết về sức khỏe không đầy đủ làm tăng nguy cơ này lên 43%. Không có yếu tố nào trong số này làm tăng nguy cơ ở nam giới.
Katharine Jenner - giám đốc của Obesity Health Alliance - cho biết: “Nghiên cứu này là một lời nhắc nhở rằng, tình trạng thừa cân là do sự kết hợp phức tạp của các yếu tố xã hội, tâm lý và môi trường rộng hơn – không chỉ đơn thuần là lựa chọn cá nhân. Với mỗi năm trôi qua, nguy cơ sống chung với tình trạng thừa cân hoặc béo phì ngày càng tăng, đặc biệt là đối với phụ nữ. Trong khi đó, mối liên hệ giữa hôn nhân và béo phì ở nam giới làm nổi bật cách thay đổi lối sống, thói quen và kỳ vọng của xã hội định hình sức khỏe của chúng ta.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng đàn ông có thể dễ tăng cân hơn sau khi kết hôn do các yếu tố như tăng khẩu phần ăn, ăn uống nhiều khi giao lưu xã hội và giảm hoạt động thể chất, trong khi phụ nữ có thể vẫn ý thức hơn về cân nặng cơ thể do áp lực xã hội.
Thay vì đổ lỗi cho cá nhân, chúng ta cần các chính sách giúp việc lựa chọn thực phẩm lành mạnh trở nên dễ dàng – thông qua môi trường thực phẩm tốt hơn, giáo dục và hỗ trợ ở mọi giai đoạn của cuộc sống”.
Kết hôn làm tăng tỷ lệ thừa cân ở nam giới lên 5,2% và tăng tỷ lệ béo phì lên 2,5%. Ảnh minh họa.
Joanna Syrda - giảng viên kinh tế kinh doanh tại Đại học Bath - bổ sung: "Năm 2017, nghiên cứu của tôi phát hiện ra rằng, BMI của nam giới tăng sau khi kết hôn và giảm ngay trước và sau khi ly hôn. Những lý do chính có thể là những người đàn ông độc thân tìm kiếm bạn đời có động lực cao hơn và nỗ lực nhiều hơn để giữ dáng so với những người đã kết hôn.
Và thứ 2, những người kết hôn có thể ăn nhiều bữa ăn thường xuyên hơn và/hoặc thực phẩm giàu dinh dưỡng hơn do giao tiếp xã hội, hoặc được người vợ chăm sóc kỹ trong hôn nhân".
Jim Pollard - một cố vấn tại Diễn đàn Sức khỏe Nam giới - đã cảnh báo, BMI tăng trong hôn nhân của nam giới có thể là kết quả của sự nghiệp căng thẳng với giờ làm việc dài và bữa ăn không lành mạnh.
“Đàn ông có nhiều khả năng tử vong sớm vì bệnh tim và ung thư, và cân nặng là yếu tố chính trong những tình trạng này. Chúng ta cần một cách tiếp cận có mục tiêu hơn để giải quyết tình trạng béo phì ở nam giới và phụ nữ. Nghiên cứu này cho thấy tầm quan trọng của việc thực hiện đúng các chiến lược này".