Nữ giáo sư trẻ nhất năm 2025 sinh năm 1980 tại xã Hoài Châu, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định (cũ), từng được nhận bằng khen của Bộ GD&ĐT...
Năm 2025 có 8 ứng viên xét chức danh giáo sư được Hội đồng giáo sư ngành Vật lý thông qua, trong đó giáo sư Trần Thị Thanh Vân là nữ ứng viên duy nhất. Chị là một trong ít phụ nữ được công nhận đạt chuẩn giáo sư năm nay.
Bà Trần Thị Thanh Vân sinh năm 1980, quê quán tại tỉnh Bình Định (cũ). Chị đang là Trưởng khoa Khoa học và Công nghệ vật liệu, trường Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia TP.HCM.
Bà Trần Thị Thanh Vân tốt nghiệp ngành Vật lý, chuyên ngành Vật lý ứng dụng tại Trường Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia TP.HCM năm 2002; rồi tốt nghiệp Thạc sĩ ngành Vật lý, chuyên ngành Vật lý quang học cùng trường năm 2006.
Năm 2011, bà được cấp bằng tiến sĩ ngành Quang học - Laser, Vật lý - Hóa học, Khí quyển; chuyên ngành Quang học - Laser, Vật lý - Hóa học, Khí quyển tại Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Lille 1, Cộng hòa Pháp.
Bà Trần Thị Thanh Vân, sinh năm 1980 tại xã Hoài Châu, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định (cũ) là nữ giáo sư trẻ nhất được công nhận năm 2025. Ảnh: VietNamnet
Giáo sư Trần Thị Thanh Vân bắt đầu sự nghiệp học thuật với vai trò trợ giảng tại Khoa Vật lý, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên TP.HCM từ năm 2002 - 2005.
Từ năm 2011 - 2016, bà Vân công tác tại khoa Khoa học và Công nghệ vật liệu của trường với vai trò giảng viên. Từ năm 2017 - 2018, bà giữ chức Phó Trưởng Khoa, rồi được bổ nhiệm là Trưởng khoa từ năm 2018 đến nay. Bà cũng là Trưởng Bộ môn Vật liệu Từ và Y sinh từ năm 2022 đến tháng 6/2025.
Đến năm 2018, bà Trần Thị Thanh Vân được công nhận chức danh phó giáo sư ngành Vật lý. Đến năm 2025, hồ sơ của bà được Hội đồng giáo sư Nhà nước phê duyệt, trở thành nữ giáo sư trẻ nhất của năm.
Theo báo VietNamnet, 3 hướng nghiên cứu của bà Vân là: Vật liệu phát quang pha tạp đất hiếm, ứng dụng trong quang điện tử và bảo mật chống hàng giả; Vật liệu y sinh, ứng dụng trong nha khoa, dẫn thuốc và kháng/khử khuẩn; Vật liệu nano chức năng, ứng dụng trong quang xúc tác, cảm biến Raman, cảm biến quang và lĩnh vực năng lượng.
Trong suốt quá trình công tác, bà Vân đã hướng dẫn thành công một nghiên cứu sinh bảo vệ luận án tiến sĩ, đồng thời tham gia hướng dẫn nhiều sinh viên đạt giải thưởng nghiên cứu khoa học. Bà đã chủ trì 6 đề tài nghiên cứu từ cấp cơ sở đến cấp Bộ và tham gia 7 đề tài khác, tất cả đều nghiệm thu với kết quả đạt yêu cầu.
Về công bố khoa học, bà Vân có tổng cộng 81 bài báo, trong đó có 45 bài trên các tạp chí quốc tế uy tín và là tác giả chính của 18 bài. Bà cũng là tác giả của 2 sách chuyên khảo về vật liệu phát quang pha tạp đất hiếm và vật liệu nano chức năng, đóng góp đáng kể cho lĩnh vực vật liệu học tại Việt Nam.
Ngoài công tác nghiên cứu, bà Vân còn tham gia nhiều hoạt động chuyên môn: là Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Khoa Khoa học và Công nghệ vật liệu, thành viên Hội đồng Khoa học và Đào tạo của trường, thành viên Hội đồng liên ngành Khoa học và Công nghệ Vật liệu của Đại học Quốc gia TP.HCM. Bà cũng tham gia phản biện bài báo quốc tế và là biên tập viên khách mời trên tạp chí Ceramics International (Elsevier, Q1, IF: 5.2).
Bà Vân đã chủ trì xây dựng chương trình đào tạo ngành Công nghệ vật liệu trình độ đại học, bắt đầu tuyển sinh từ năm 2020, đồng thời thực hiện việc kiểm định các chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn AUN-QA.
Nữ giáo sư trẻ nhất năm 2025 tự đánh giá bản thân là người nghiêm túc, trung thực, khách quan và luôn hợp tác với đồng nghiệp trong và ngoài nước. Bà đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn giảng dạy, nghiên cứu và đào tạo theo quy định của Bộ GD&ĐT, có trình độ ngoại ngữ và tin học đạt chuẩn phục vụ nghiên cứu và giảng dạy. Triết lý nghề nghiệp của bà là không ngừng học hỏi, cập nhật kiến thức, phát triển chuyên môn và tạo điều kiện tốt nhất cho thế hệ sinh viên tiếp theo.
Bà Trần Thị Thanh Vân từng được nhận bằng khen của Bộ GD&ĐT, danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp Bộ GD&ĐT cùng nhiều giải thưởng khác.
