Hàng loạt người trẻ Trung Quốc viết di chúc ở tuổi 20, 30 hé lộ nhiều bất ổn xã hội

Trong di chúc, Li muốn để lại tài sản của mình cho mẹ và không muốn chồng tương lai nhận được bất kỳ tài sản thừa kế nào.

Theo sách trắng được Trung tâm Đăng ký Di chúc Trung Quốc công bố mới đây, số lượng công dân trẻ tuổi ở nước này lập sẵn di chúc đang ngày một gia tăng. Giới chuyên gia nhận định, hành động này cho thấy người trẻ tuổi ngày càng có ý thức mạnh mẽ hơn trong việc bảo vệ tài sản cá nhân.

Phân tích 190.000 bản di chúc ở trung tâm cho thấy số lượng lớn khách hàng thuộc thế hệ trẻ và sinh sau những năm 1980, 1990 và thậm chí là 2000.

Ý thức bảo vệ tài sản

Tại Trung Quốc, nhiều người vẫn quan niệm việc viết di chúc một hành động đáng ngại có thể dẫn đến xui xẻo và việc lập di chúc thường chỉ phố biến ở các thế hệ già. 

Trung tâm Đăng ký Di chúc Trung Quốc vốn là một dự án phúc lợi xã hội được triển khai từ năm 2013 nhằm cung cấp dịch vụ tư vấn, đăng ký và pháp lý cho chủ yếu công dân trên 60 tuổi. Nhưng trong những năm gần đây, trung tâm này lại tiếp nhận ngày càng nhiều khách hàng trẻ tuổi. Những khách hàng này cũng không xem việc lập di chúc sớm là điềm gở nên đã thực hiện ngay khi còn trẻ.

"Việc ngày càng nhiều người trẻ lập di chúc cho thấy giới trẻ Trung Quốc ngày nay rất có ý thức bảo vệ tài sản và việc lập di chúc không chỉ dành cho người cao tuổi mà còn là điều bắt buộc đối với bất kỳ ai có tài sản", Huang Haibo, giám đốc Trung Quốc. Trung tâm Đăng ký Will chi nhánh Thượng Hải nói với Global Times. 

Điều bắt buộc đối với mọi người Trung Quốc

Theo sách trắng, tính đến năm 2020, có 503 khách hàng thuộc các thế hệ sau 80, gấp gần 7 lần con số 73 vào năm 2017, với 97,23% di chúc của họ liên quan đến bất động sản. Hơn một nửa trong số những người sinh sau năm 1980 đã cùng vợ/chồng mua tài sản trong khi những người khác được cha mẹ mua cho.

Wei Qiu (tên nhân vật đã được thay đổi) thuộc thế hệ sinh sau năm 1980 đã thực hiện việc viết di chúc sau khi một số người bạn của cô đột ngột qua đời ở tuổi 40. Cô nhận ra rằng việc để lại di chúc không chỉ là điều mà những người cao tuổi nên nghĩ đến mà còn thực sự là một khái niệm mà mọi người Trung Quốc nên chấp nhận.

Trong di chúc của mình, Wei sẽ để lại căn hộ của mình cho đứa con duy nhất, vì căn hộ được mua bởi cha mẹ cô, chứ không phải tài sản của hai vợ chồng. Cô lập di chúc mà không ghi tên chồng mình.

Huang nói: “Sự bất ổn ngày càng tăng của hôn nhân trong xã hội ngày nay đã khiến nhiều người trẻ phải cân nhắc trước về việc tài sản của họ sẽ được thừa kế và phân chia như thế nào nếu họ đột ngột qua đời”. 

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người sinh sau năm 1980 có khả năng đầu tư giỏi. Trong đó, 13,16% di chúc của họ liên quan đến vốn chủ sở hữu công ty và 15,89% liên quan đến chứng khoán và quỹ, cao hơn nhiều so với bất kỳ độ tuổi nào khác.

Những lý do chính để thế hệ trẻ thu xếp di chúc là "để tránh tài sản bị lãng quên" và "để chăm sóc các thành viên trong gia đình”. Là trụ cột của xã hội, những người sinh sau năm 1980 gánh vác những áp lực rất lớn từ gia đình và xã hội, vì vậy họ có nghĩa vụ phải suy nghĩ về di chúc càng sớm càng tốt. 

Biện pháp phòng ngừa để tránh tranh chấp

Trong khi đó, số lượng khách hàng sinh sau năm 1990 đã lên tới 553 người vào năm 2020, thậm chí một số thanh niên sinh sinh sau năm 2000 cũng viết di chúc. Thống kê cho thấy, khách hàng trẻ nhất của trung tâm là 17 tuổi.
Li Ya (bút danh) sinh cuối những năm 1990 đã viết di chúc của mình, trong đó nhắc tới căn hộ mà cô sở hữu. Li giải thích rằng cô ấy muốn để lại tài sản của mình cho mẹ và không muốn chồng tương lai của mình nhận được bất kỳ tài sản thừa kế nào.

Li nói với Global Times: “Tôi thường đọc những tin tức liên quan về những tranh chấp trong gia đình về việc thừa kế và phân chia tài sản. Vì vậy, tôi đã nghĩ đến việc lập di chúc”.

“So với các biện pháp xử lý thủ tục pháp lý phức tạp và tốn kém thường mất nhiều năm để hoàn thành,  di chúc một biện pháp phòng ngừa có thể giải quyết tranh chấp giữa những người thân ngay từ đầu”, Huang nói. 

Các hình thức mới của tài sản và di chúc

Bên cạnh đó, thế hệ trẻ có nhiều tài sản phong phú hơn trong di chúc. Theo nội dung tài sản của các thế hệ sinh sau thập niên 90, ngoài tiền gửi ngân hàng và bất động sản, một đặc điểm nổi bật trong di chúc của họ là có cả những tài sản ảo như Alipay, WeChat, Tencent QQ và tài khoản trò chơi trong di chúc.

Sau khi dịch COVID-19 bùng phát, trung tâm đã tung ra ứng dụng nhỏ WeChat Will, trong đó khách hàng có thể để lại di chúc của họ. Năm ngoái, trung tâm đã nhận được tổng cộng 70.000 bản di chúc WeChat, bao gồm 38,7 phần trăm được thực hiện bởi những người trong độ tuổi từ 20 đến 30; 27,4% ở những người dưới 20 tuổi. Khách hàng có thể yêu cầu trung tâm gửi bản di chúc WeChat cho người được chỉ định vào thời gian đã định. 

Theo ông Chen Kai, Giám đốc Ban quản lý trung tâm, phần thừa kế trong Bộ luật Dân sự quy định những yêu cầu khắt khe về hình thức di chúc. Quy định của pháp luật về các hình thức di chúc bao gồm di chúc tự viết, di chúc do người đại diện viết, di chúc có ghi âm và ghi hình, di chúc có công chứng, di chúc miệng và di chúc in ấn. 

Vì di chúc WeChat không tuân thủ các quy định này, nên nó chỉ được áp dụng để giải quyết các vấn đề không liên quan đến tài sản như trao gửi tình yêu hoặc tư vấn về các vấn đề cá nhân. Mục đích của việc ra mắt chức năng mới này là để mọi người truyền tải cảm xúc của họ thông qua kênh này.

"Tôi đánh giá cao dịch vụ video được cung cấp bởi trung tâm, nơi tôi có thể truyền tải tình cảm của mình đến con mình và đồng hành cùng con trong mọi thời điểm quan trọng trong trường hợp con rời xa thế giới", Wei nói.

Mộc Miên (Theo Global Times)