Khi bến cảng được đầu tư
Cách trung tâm thị xã Nghi Sơn khoảng 30km về phía Đông Nam, xã Hải Hà như một tấm bia án ngữ nơi cửa biển Khu KTNS thuộc TX Nghi Sơn (Thanh Hóa). Với vị trí địa lý đặc biệt, Hải Hà trở thành cửa ngõ kết nối khu KTNS và các KCN với các tuyến hàng hải trong nước và Quốc tế, hứa hẹn trở thành trung tâm Logictic của tỉnh Thanh Hóa trong tương lai.
Ngược dòng lịch sử, năm 1984, Xã Hải Hà được hình thành từ làng Hà Nẫm và làng Quyết Tâm thuộc xã Hải Thượng, bắt đầu từ đây, người Hải Hà tiếp tục dựng làng, bám biển xây dựng và hun đúc nên mảnh đất Hải Hà ngày nay với tổng diện tích 12,18km2 và hơn 6300 nhân khẩu.
Người Hải Hà yêu biển, cuộc sống bao thế hệ của họ gần như gắn liền với biển, bởi vậy họ thuộc từng con nước, quen từng cữ sóng. Thế nhưng chỉ cách đây chừng mươi ngày thôi, một cơn “sóng” không ai mong muốn đã dậy lên trên mảnh đất Hải Hà khi công ty TNHH Long Sơn bắt đầu triển khai xây dựng bến cảng số 3 Cảng Container Long Sơn.
Đây là công trình hạ tầng biển quan trọng không chỉ đối với Khu Kinh tế Nghi Sơn mà còn đối với tỉnh Thanh Hóa và cả khu vực Bắc Trung bộ được UBND tỉnh Thanh Hóa chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 2837/QĐ-UBND ngày 29/7/2016, và được chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư tại Quyết định số 1728/QĐ-UBND ngày 26/5/2017, Quyết định số 5062/QĐ-UBND ngày 27/12/2017, Quyết định số 3345/QĐ-UBND ngày 17/8/2020, Quyết định số 4842/QĐ-UBND ngày 1/12/2021, Quyết định số 379/QĐ-UBND ngày 31/1/2023.
Mặt bằng quy hoạch bến cảng cố 3 Cảng container Long Sơn
Việc triển khai đầu tư xây dựng dự án thời điểm này là rất cần thiết nhằm hình thành, phát triển khu vực cảng container chuyên dụng đầu tiên tại Cảng Nghi Sơn. Khi cảng đi vào hoạt động sẽ tăng nguồn đóng góp cho ngân sách Nhà nước, tạo động lực thu hút đầu tư tại Khu Kinh tế Nghi Sơn nói riêng và các khu công nghiệp, tạo thêm việc làm cho người lao động xã Hải Hà cũng như lao động trong và ngoài tỉnh.
Chủ đầu tư dự kiến khởi công xây dựng bến số 3 với tổng mức đầu tư là 752 tỷ đồng trong năm 2023 trên tổng diện tích mặt nước khoảng 15 ha. Dự kiến công trình sẽ hoàn thành để đưa vào vận hành, khai thác vào tháng 10/2025.
Nắm bắt nắm bắt tình hình trước khi thi công dự án, Ban Thường vụ Thị ủy đã chỉ đạo chính quyền, MTTQ, các đoàn thể và các ngành chức năng thị xã đã, tuyên truyền, vận động Nhân dân đồng thuận với chủ trương thực hiện dự án; cấp ủy, chính quyền thị xã đã phân công các đồng chí lãnh đạo, cán bộ, chia thành nhiều tổ công tác thường xuyên xuống hiện trường và trực tiếp đến các hộ có phương tiện tàu thuyền nắm bắt tình hình, tâm tư nguyện vọng. Đồng thời tăng cường tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh, truyền hình, tuyên truyền trên các trang thông tin điện tử, các tài khoản mạng xã hội như Fanpage của địa phương, ngành, đoàn thể; tuyên truyền bằng băng rôn, khẩu hiệu trên các tuyến đường trong xã.
Tuy nhiên, nhân danh giữ biển, giữ bến, lợi dụng vào tình yêu sự sự gắn bó truyền thống của người dân với biển, lợi dụng vào sự hạn chế về hiểu biết của một bộ phận người già, trẻ em, một số đối tượng đã cố tình tuyên truyền, kích động, xúi giục người dân tập trung phản đối việc xây dựng cảng, gây áp lực với doanh nghiệp, chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng, lôi kéo trẻ em, học sinh vào việc biểu tình, theo đó, hàng trăm người dân đã tụ tập mang theo băng rôn, biểu ngữ, hò hét phản đối việc xây dựng cảng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn xã.
Trước tình đó, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu chính quyền địa phương tích cực tuyên truyền, vận động người dân, kết hợp với các biện pháp nghiệp vụ của các lực lượng chức năng làm cho người dân hiểu được tầm quan trọng, lợi ích của việc xây dựng cảng Long Sơn, từ đó đồng thuận, ủng hộ và tạo điều kiện cho việc triển khai dự án được thực hiện đúng kế hoạch.
Chính quyền địa phương đã tổ chức đối thoại, gặp gỡ người dân xã Hải Hà để tuyên truyền về dự án.
Theo như chia sẻ của ông Nguyễn Thế Anh- Chủ tịch UBND tx Nghi Sơn thì Dự án Cảng container Long Sơn có đầy đủ đủ thủ tục và cơ sở pháp lý để triển khai thi công. Đồng thời, dự án cũng được các cơ quan chuyên môn có thẩm quyền đánh giá là dự án khá xa khu dân cư và chủ yếu thực hiện trên mặt nước (từ bờ biển ra hơn 500m) vì thế sẽ không ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt cũng như không có tác động lớn đến ngư trường và sinh kế của người dân. Mặt khác, công ty TNHH Long Sơn cũng rất quan tâm và sát sao trong công tác an sinh của bà con trên địa bàn, cụ thể, đơn vị thường xuyên nắm bắt tình hình trao quà, hỗ trợ người nghèo, trao học bổng cho học sinh nghèo, làm đường dân sinh… nhằm góp phần ổn định đời sống của người dân trên địa bàn.
Bên cạnh đó, khi đi vào hoạt động, Cảng Long Sơn sẽ tác động lớn đến sự phát triển của tỉnh Thanh Hóa, tx Nghi Sơn, tạo bước đột phá mới trong lĩnh vực Logictic, tạo thêm công ăn việc làm ổn định cho người dân Hải Hà. Theo cam kết, khi đi vào hoạt động, cảng Long Sơn sẽ tuyển khoảng 500 lao động là người địa phương.
Hơn thế nữa, hiện nay, dự án di dân tái định cư xã Hải Hà đang đi vào hoàn thiện giai đoạn 1 với 18ha, dự kiến sẽ di chuyển hơn 400 hộ dân thôn Hà Nam về khu tái định cư Hải Bình trong giai đoạn 1 và di chuyển toàn xã vào 2025. Đồng thời, người dân Hải hà cũng vẫn tiếp tục duy trì nghề đi biển với âu thuyền mới đang được nhà nước đầu tư xây dựng tại xã Hải Bình.
Cũng chính nhờ những thông tin chính thống này, người dân đã nắm bắt, nhận thức và thấu hiểu được vấn đề, đồng thuận, thống nhất với việc xây dựng bến cảng.
Người dân vẫn an tâm bám biển
Hải Hà hiện tại, bình yên và rộn rã. Người Hải Hà mang đậm đặc trưng của con người xứ biển, chân thành, cởi mở, chịu khó, lam lũ. Theo người dân ra bến, chúng tôi đã có cơ hội ghi nhận những gì chân thực nhất.
Biển lặng, thuyền về tấp nập, đàn ông, đàn bà trong làng gọi nhau ra bến đón moi, ai cũng say sưa làm việc trong tiếng cười, tiếng nói… Mọi việc diễn ra như chưa hề có những ngày sóng gió. Trong làng, tiếng trống trưởng điểm giờ tan học, từng đám trẻ con vai đeo cặp sách, tung tăng rộn ràng, hồn nhiên như con sóng ngoài cửa biển…
Thuyền moi về ăm ắp. Những thúng moi tươi rói, đỏ ruộm được vận chuyển lên xe chạy vút về làng để phơi cho kịp nắng. Trên sân làng, các cô các chị rải moi, tay đều thoăn thoắt. Dưới làn lắng hanh, những mẻ moi đã khô được gom lại, đóng bao để nhập cho thương lái. Không khí làm việc khẩn trương, vui vẻ của người xứ biển vào giờ đón bến thật dễ khiến con người ta thấy phấn chấn theo.
Những thúng moi tươi rói, đỏ ruộm được vận chuyển lên xe chạy vút về làng để phơi cho kịp nắng
Được biết, hiện nay xã Hải Hà có 415 tàu thuyền khai thác hải sản của 410 hộ dân, với tổng số hơn 1.000 lao động. Trong đó có 33 hộ dân khai thác hải sản thủ công bằng các nghề lưới rùng, cào ngao, nạo dắt ven bờ với tổng số 123 lao động, còn lại đa số ngư dân làm nghề đánh bắt tôm, moi. Với giá thu mua hiện tại khoảng 8 nghìn đồng/kg moi tươi, Công việc truyền thống này đem lại thu nhập ổn định 3-4 triệu đồng từ 4- 5 triệu cho các tàu/ngày.
Ông Trần Bình Thuận- chủ tịch UBND xã chia sẻ: vì nghề đánh bắt cho thu nhập ổn định, cho nên người dân Hải Hà rất chịu khó bám biển. Đặc biệt, sau sự việc vừa rồi (phản đối xây dựng cảng Long Sơn), sự kiên trì và khéo léo đã tạo ra sự chuyển biến, đa phần người dân hiểu rõ quyền, lợi ích chính đáng của mình không bị xâm phạm, ảnh hưởng vì thế tất cả bà con đã yên tâm quay trở về với cuộc sống và công việc thường ngày, trẻ em tiếp tục đến trường, người lớn tiếp tục lao động sản xuất để ổn định cuộc sống. Dịp này, tranh thủ thời tiết nắng ráo, đang vào mùa đánh bắt, tàu thuyền của ngư dân xã Hải Hà đã ra khơi đánh bắt thủy hải sản. Nhiều thuyền đã trúng mẻ moi lớn khiến bà con phấn khởi vui vẻ quay về bám biển.
Thuyền của ngư dân Hải Hà tranh thủ thời tiết nắng ráo vươn khơi bám biển
Theo Nghị quyết 58 lộ trình phát triển đến năm 2030, Thanh Hoá là tỉnh giàu đẹp, văn minh và hiện đại; một trong những trung tâm lớn của vùng Bắc Trung Bộ và cả nước về công nghiệp năng lượng và chế biến, chế tạo; nông nghiệp giá trị gia tăng cao; dịch vụ logistics… đối với Nghi Sơn, tầm nhìn đến năm 2030 trở thành một trung tâm kinh tế, đô thị ven biển trọng điểm của cả nước, đến năm 2045 trở thành thành phố giàu đẹp, văn minh và hiện đại. Để đạt được những mục tiêu lớn đó của tỉnh nói chung và thị xã nói riêng, sự đồng thuận của người dân là diều kiện cần thiết, đặc biệt đối với nghững dự án có tính chiến lược như dự án xây dựng cảng container Long sơn (Hải Hà).
Rời Hải Hà sau những gì nghi nhận được, chúng tôi tin tưởng, chỉ một thời gian ngắn nữa thôi, cảng lớn sẽ hình thành, đón những chuyến tầu container lớn cập bến, người dân Hải Hà cũng sẽ được an cư trên nơi ở mới quy mô và sạch đẹp, ngư dân Hải Hà vẫn dong cờ Tổ quốc ra khơi… Chỉ thế thôi cũng thấy lòng rộn ràng như sáng nay ngư dân Hải Hà gọi nhau bến.
Lâm Ngọc