Dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng dài 60 km, có tổng mức đầu tư hơn 11.000 tỷ đồng. Theo Chủ đầu tư dự án, sau khi dự án khởi công vào tháng 4/2024, tỉnh Lạng Sơn hiện bàn giao 76,35% diện tích mặt bằng (447,09/557,82 ha), trong đó 410,51 ha đủ điều kiện thi công. Tuy nhiên, mặt bằng một số khu vực vẫn gặp vướng mắc do chồng lấn diện tích đã chi trả từ năm 2018 với phần bổ sung mới.
Ngoài ra, nhiều vị trí có cây lâu năm trồng trên đất rừng sản xuất gây khó khăn cho công tác bồi thường do chênh lệch đơn giá giữa đất cây lâu năm và đất rừng sản xuất (cao hơn khoảng 15-20 lần). Trước tình hình này, tỉnh Lạng Sơn đã đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm ban hành hướng dẫn xử lý.
Thi công cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng
Dự án có 428 hộ dân cần bố trí tái định cư, nhưng nhiều khu tái định cư vẫn chưa hoàn tất thủ tục. TP.Lạng Sơn đã có sẵn hai khu tái định cư, trong khi các huyện Chi Lăng, Cao Lộc, Văn Lãng vẫn đang trong quá trình phê duyệt, lựa chọn nhà thầu.
Nhằm đẩy nhanh công tác GPMB, các nhà thầu kiến nghị chính quyền tỉnh Lạng Sơn tăng cường tuyên truyền, vận động người dân nhận bồi thường theo quyết định tạm tính, sớm hoàn tất phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
Đồng thời, việc di dời hạ tầng kỹ thuật như điện, viễn thông cần được thực hiện đồng bộ và sớm hoàn thành trong Quý I/2025.
Tại hội nghị tháo gỡ vướng mắc cho các dự án cao tốc trọng điểm khu vực miền núi phía Bắc ngày 8/3, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đã yêu cầu UBND tỉnh Lạng Sơn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan hoàn thành dứt điểm công tác di dời công trình hạ tầng kỹ thuật trong tháng 3/2025.
Đồng thời, tỉnh cần có phương án tạm cư cho người dân trong thời gian xây dựng khu tái định cư để bàn giao toàn bộ mặt bằng cho nhà thầu triển khai thi công theo đúng tiến độ.
Tại hội nghị, lãnh đạo UBND tỉnh Lạng Sơn cam kết hoàn thành công tác GPMB trong tháng 3/2025 và đề nghị Chính phủ cùng Bộ Tài chính xem xét ban hành các văn bản hướng dẫn nhằm cụ thể hóa chủ trương nâng tỷ lệ vốn nhà nước tham gia dự án lên 70%.
Trong chuyến công tác Cao Bằng và Lạng Sơn vào cuối năm ngoái, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đồng ý về nguyên tắc áp dụng cơ chế vốn 70 - 30 (70% vốn nhà nước, 30% vốn nhà đầu tư huy động) cho dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng, theo đề xuất của UBND tỉnh Lạng Sơn.
Trong thông báo kết luận sau chuyến công tác, Thủ tướng chỉ đạo trong quá trình triển khai, nếu gặp vướng mắc về quy định pháp luật, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh gửi văn bản báo cáo Chủ tịch Quốc hội và gửi đề xuất lên Thủ tướng Chính phủ để kịp thời tháo gỡ khó khăn.
Ngày 9/3, tại phiên họp của Ban Chỉ đạo Nhà nước về các công trình, dự án trọng điểm ngành giao thông vận tải, Thủ tướng tiếp tục giao nhiệm vụ cho tỉnh Lạng Sơn hoàn thành thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, nâng tỷ lệ vốn ngân sách nhà nước tham gia dự án lên 70% trong tháng 3/2025.
Bộ Tài chính được giao hướng dẫn tỉnh Lạng Sơn thực hiện các thủ tục để đẩy nhanh tiến độ. Trong trường hợp dự án cần bổ sung vốn ngân sách, Chính phủ sẽ cân đối hỗ trợ để đảm bảo mục tiêu thông tuyến trong năm 2025.
Chủ trương nâng tỷ lệ vốn nhà nước tham gia dự án một mặt giúp tháo gỡ vướng mắc về huy động vốn, mặt khác còn tạo động lực thu hút các nhà đầu tư, thúc đẩy huy động thêm nguồn lực cho các dự án PPP.
Cụ thể, Công ty Cổ phần Cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng đã ký kết hợp đồng tín dụng trị giá 2.500 tỷ đồng với Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) vào ngày 10/2, góp phần đẩy nhanh tiến độ thi công và đảm bảo tính khả thi về tài chính của dự án.
Sau khi hoàn thành, cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng sẽ kết nối với các tuyến cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh và Bắc Giang - Lạng Sơn, tạo hành lang giao thông chiến lược kết nối khu vực Đông Bắc, phục vụ lưu thông hàng hóa qua biên giới Việt - Trung, thúc đẩy phát triển kinh tế biên mậu.