Đường sắt Việt Nam hòa chung khát vọng phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình

Trao đổi với PV Đời sống & Pháp luật, lãnh đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) cho biết, bước vào nhiệm kỳ 2020 - 2025, cũng như nhiều tập đoàn, doanh nghiệp khác, VNR đối diện nhiều khó khăn, thách thức chưa từng có như đại dịch Covid-19 bùng phát, thiên tai, bão lũ cùng nhiều yếu tố bất lợi khác.

Trong bối cảnh đó, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thường trực Chính phủ, Đảng ủy Tổng công ty với vai trò hạt nhân chính trị đã lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện; phát huy tinh thần đoàn kết, đổi mới tư duy và hành động, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, tập trung triển khai và hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XII đề ra với nhiều dấu ấn nổi bật.

Cụ thể, sản xuất kinh doanh của Tổng công ty phục hồi mạnh mẽ ngay sau đại dịch, có lãi trở lại từ năm 2023; đã nghiên cứu, triển khai nhiều sản phẩm, dịch vụ mới, độc đáo phục vụ nhân dân; diện mạo con tàu, nhà ga, tuyến đường được thay đổi rõ rệt: Tuyến đường sắt thành đường hoa, nhà ga thành điểm đến, đi tàu để thư giãn, trải nghiệm…

Giai đoạn 2020 - 2025, hoạt động sản xuất kinh doanh của Tổng công ty phục hồi tích cực với mức tăng trưởng bình quân 11,9%/năm (vượt chỉ tiêu 4,9%). Bên cạnh đó, thu nhập người lao động cũng tăng trung bình 7,6%/năm; trong khi vận tải hành khách tăng trưởng vượt kỳ vọng, cả lượng khách và hành khách - km đều tăng trên 130%.

Công tác ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số được đẩy mạnh; chất lượng kết cấu hạ tầng từng bước được nâng lên; hợp tác và vận tải liên vận quốc tế được mở rộng; công tác đảm bảo an toàn được giữ vững với phương châm: "Nhận diện nguy cơ - phòng ngừa từ sớm - xử lý kịp thời - quyết không tái diễn"; tuyến đường sắt Bắc - Nam 2 năm liên tiếp (2024, 2025) được vinh danh đứng đầu danh sách các tuyến đường sắt đẹp nhất hành tinh.

Dấu ấn nhiệm kỳ của ngành Đường sắt còn thể hiện ở mốc son lịch sử: Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 49, Quốc hội đã ban hành các Nghị quyết số 172, 187 và 188. Bên cạnh đó, Chính phủ ban hành các Nghị quyết số 106/NQ-CP ngày 23/4/2025, 127/NQ-CP ngày 13/5/2025… về việc đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt mới, đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao với tiến độ rất khẩn trương.

Mới đây, nhân kỷ niệm 79 năm truyền thống ngành đường sắt Việt Nam (21/10/1946 - 21/10/2025), VNR đã giới thiệu bộ ảnh được phục chế màu, ghi lại khoảnh khắc trên chuyến tàu lịch sử chở Chủ tịch Hồ Chí Minh từ Hải Phòng về Hà Nội sau khi tham dự Hội nghị Fontainebleau năm 1946 tại Pháp.

Sau chuyến đi, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư cảm ơn và khen ngợi ngành Hỏa xa, khẳng định vai trò quan trọng của ngành trong công cuộc kiến thiết đất nước. Người viết: “Công việc Hỏa xa là một công việc quan trọng trong sự kiến thiết nước nhà. Tôi mong anh em Sở Hỏa xa lúc nào cũng đoàn kết, cố gắng để làm tròn nhiệm vụ".

Những lời dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh trở thành động lực, kim chỉ nam cho toàn ngành đường sắt Việt Nam suốt nhiều thập kỷ qua. 

Sự kiện ngày 21/10/1946 đã trở thành mốc son chói lọi trong lịch sử ngành đường sắt. Để ghi nhớ và tôn vinh sự kiện trọng đại đó, ngày 11/3/1996, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định lấy ngày 21/10 hằng năm là ngày truyền thống của ngành đường sắt Việt Nam. 

VNR khẳng định, từ đoàn tàu năm 1946 đến những chuyến tàu hiện đại hôm nay, ngành đường sắt Việt Nam vẫn không ngừng đổi thay - nhưng tinh thần đoàn kết, kỷ luật và tận tụy phục vụ đất nước vẫn vẹn nguyên như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn năm xưa. 

Lãnh đạo VNR nhấn mạnh, đất nước ta đang bước vào kỷ nguyên mới, hội nhập sâu rộng và phát triển mạnh mẽ; vai trò của giao thông vận tải, đặc biệt là giao thông đường sắt càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Giờ đây đường sắt không chỉ là "Động mạch chủ", "Trục xương sống" trong phát triển kinh tế - xã hội, mà còn là yếu tố then chốt trong chiến lược bảo đảm an ninh - quốc phòng; là một trong những trụ cột chính trong lĩnh vực giao thông để hiện thực hóa khát vọng phát triển của đất nước.

Về phương hướng nhiệm kỳ 2025 - 2030, Đảng bộ Tổng công ty Đường sắt Việt Nam xác định mục tiêu đến năm 2030 vận hành theo mô hình tập đoàn, làm chủ công tác quản lý, khai thác, bảo trì đường sắt mới và nâng cao hiệu quả tuyến hiện hữu, đóng góp vào hệ thống hạ tầng hiện đại, kinh tế xanh và tuần hoàn.

Đặc biệt tập trung hai nhiệm vụ cốt lõi là quản lý, khai thác hiệu quả đường sắt hiện hữu cũng như chuẩn bị, tiếp nhận, vận hành các tuyến mới do Nhà nước giao.

Để đạt được mục tiêu này, VNR sẽ tập trung xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh,trọng tâm là nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên; thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng trong mọi hoạt động của Tổng công ty.

Đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức lãnh đạo, chuyển từ tư duy "quản lý" sang "phục vụ", từ "chấp hành" sang "kiến tạo", từ "bị động" sang "chủ động" và từ mệnh lệnh hành chính sang lãnh đạo bằng nghị quyết, chiến lược và tư duy kinh tế thị trường hiện đại, phù hợp đặc thù doanh nghiệp nhà nước.

Bên cạnh đó tiếp tục phát huy mạnh mẽ tinh thần: Đoàn kết là sức mạnh - Kỷ cương là nền tảng - Nỗ lực tự cường là động lực.

VNR cho biết: "Với tinh thần "Tư duy phải mới, nhận thức phải đúng, tư tưởng phải thông, hành động phải quyết liệt", Tổng công ty sẽ tiếp tục khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế, nguồn lực sẵn có để thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao, từng bước xây dựng ngành Đường sắt phát triển bền vững và hiện đại".

Lãnh đạo VNR cho biết thêm, ngành Đường sắt sẽ chủ động mở rộng và đẩy mạnh hợp tác hiệu quả với các quốc gia có đường sắt phát triển trong các lĩnh vực: Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; tiếp nhận, chuyển giao công nghệ, kỹ thuật mới; xây dựng tổ hợp công nghiệp đường sắt; sản xuất, chế tạo vật tư, thiết bị đường sắt; triển khai các dự án đường sắt mới.

Tăng cường hợp tác với các đối tác, doanh nghiệp trong phát triển đường sắt, kho bãi, trung tâm logistics; đầu tư phương tiện, khai thác vận tải, phát triển du lịch như việc kết nối dịch vụ, giao thông đầu cuối, kết nối lữ hành, hướng đến một tấm vé cho cả hành trình...

Phối hợp chặt chẽ, tranh thủ tối đa sự ủng hộ của các bộ, ngành, địa phương để tạo sức mạnh tổng hợp, huy động nguồn lực xã hội, góp phần phát triển đồng bộ, hiện đại và bền vững ngành đường sắt.

Đặc biệt, VNR đẩy mạnh tái cơ cấu Tổng công ty theo định hướng mô hình tập đoàn; sắp xếp, kiện toàn tổ chức, bộ máy các đơn vị trực thuộc theo hướng tinh gọn, giảm đầu mối, nâng cao hiệu quả hoạt động; đồng thời tập trung triển khai 5 đột phá chiến lược về: Chuyển từ tư duy quản lý hành chính sang tư duy phục vụ; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, hậu kiểm; hiện đại hóa tuyến đường sắt hiện hữu và tham gia triển khai quyết liệt các dự án đường sắt mới; Đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng khoa học công nghệ; đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; phát triển dịch vụ và thị trường: "Phục vụ những gì khách hàng cần, không giới hạn bởi những gì mình đang có".

Bên cạnh đó, ngành Đường sắt sẽ đẩy mạnh kiến tạo để phát triển hiện đại, bền vững. Triển khai thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược: Quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì, nâng cấp, cải tạo bảo đảm an toàn, hiệu quả tuyến đường sắt hiện hữu với sứ mệnh chuyên chở hàng hóa và hành khách theo từng chặng phù hợp, gắn với phát triển dịch vụ du lịch.

Đồng thời, chuẩn bị kỹ lưỡng, bài bản và kịp thời các điều kiện để tiếp nhận, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì hệ thống đường sắt mới. Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng năng lượng xanh và các công nghệ thân thiện với môi trường.