Dự kiến ban hành quy chuẩn khí thải xe máy trong tháng 7/2025

Theo báo Sức Khỏe & Đời Sống, thực hiện quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020, nhằm tăng cường kiểm soát ô nhiễm không khí đô thị và hoàn thiện hệ thống Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) về khí thải phương tiện giao thông, Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) được giao soạn thảo dự thảo Thông tư quy định QCVN về khí thải ô tô, xe mô tô, xe gắn máy và lộ trình áp dụng để trình Bộ trưởng ban hành.

Cùng với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng dự thảo Quyết định Quy định lộ trình áp dụng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông trình lên Chính phủ để Thủ tướng ký ban hành.

Về định mức khí thải, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất với xe mô tô (còn gọi là xe máy) sản xuất trước năm 2008 áp dụng mức 1 - mức thấp nhất trong quy chuẩn. Xe sản xuất 2008-2016 áp dụng mức 2. Mức 3 áp dụng với xe sản xuất từ năm 2017 đến 30/6/2026, còn mức 4 cho các xe sản xuất sau 1/7/2026.

Với xe gắn máy, mức 1 áp dụng với xe sản xuất trước năm 2016; mức 2 áp dụng với xe sản xuất từ năm 2017 đến 30/6/2027. Xe sản xuất 1/7/2027 áp dụng mức 4.

Lý giải việc xây dựng quy chuẩn và lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải xe mô tô, xe gắn máy, trong báo cáo đánh giá tác động chính sách, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đưa ra các cơ sở pháp lý, thực tiễn cũng như kinh nghiệm quốc tế.

Về góc độ pháp lý, Việt Nam đang thực hiện các cam kết quốc tế, đặc biệt là COP26 với tuyên bố đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, chuyển đổi sang nền kinh tế xanh và bền vững.

Hồi tháng 11/2020, Quốc hội thông qua Luật Bảo vệ môi trường, quy định Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) trình Thủ tướng ban hành lộ trình áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia về khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ lưu hành ở Việt Nam.

Tại dự thảo, lộ trình thời gian kiểm định khí thải sẽ chính thức bắt đầu từ ngày 1/7/2027 tại Hà Nội và TP.HCM, các đô thị lớn khác như Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và Huế sẽ triển khai từ ngày 1/7/2028.

Từ ngày 1/1/2030, kiểm định khí thải chính thức bắt đầu đối với xe máy trên địa bàn các tỉnh, thành phố còn lại. Tùy theo tình hình thực tế, các tỉnh, thành phố này có thể quy định áp dụng thời hạn sớm hơn.

Để có thời gian cho người dân làm quen, cơ quan soạn thảo đã bổ sung quy định sau 18 tháng kể từ khi bắt đầu kiểm định khí thải, cơ quan chức năng mới xử phạt, trước đó tập trung nhắc nhở, tuyên truyền. Xe mô tô, xe gắn máy không đạt yêu cầu khi kiểm định sẽ không được lưu hành giống như ô tô hiện nay.

Báo Lao Động dẫn thông tin từ ông Hoàng Văn Thức - Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, trong quá trình chuyển dịch phát triển kinh tế - xã hội, một thực tế đang diễn ra rõ nét là dân cư đang tập trung ngày càng đông về các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM.

Khi dân số tăng nhanh, lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh mỗi ngày cũng tăng theo. Đồng thời, nhu cầu sử dụng điện, nước, nhiên liệu và các loại năng lượng khác cũng gia tăng.

Theo ông Hoàng Văn Thức, giao thông cũng là một vấn đề đáng chú ý. Số lượng phương tiện cá nhân, nhất là xe máy - công cụ mưu kế của nhiều người dân ngày càng nhiều, gây ra áp lực lớn lên hệ thống hạ tầng phát triển kinh tế xã hội.

Cần tăng cường đầu tư xây dựng để kiểm soát hệ thống hạ tầng kỹ thuật và môi trường tại các đô thị. Không chỉ để phục vụ đời sống người dân, mà còn nhằm ứng phó với các tác động tiêu cực do quá trình đô thị hóa nhanh gây ra.

Trao đổi về vấn đề kiểm soát khí thải phương tiện ô tô, xe máy, Cục trưởng Cục Môi trường cho biết, hiện nay quy chuẩn khí thải đối với ô tô đã được ban hành. Đối với xe máy, dự kiến ban hành quy chuẩn khí thải trong tháng 7/2025.

Song song đó, Thủ tướng Chính phủ cũng sẽ quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải với ô tô và xe máy đang lưu hành. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tổng hợp, hoàn thiện các góp ý để trình Thủ tướng Chính phủ trong thời gian sớm nhất, dự kiến trong tháng 7/2025.