Không kiểm định vẫn bán tràn lan
Gần đây liên tiếp xuất hiện tình trạng những thiết bị điện, đồ chơi trẻ em có xuất xứ từ Trung Quốc sử dụng pin gặp sự cố cháy nổ gây thương tích nghiêm trọng cho người dùng. Mới nhất là trường hợp em Nguyễn Chí Tú (11 tuổi, ở Ninh Thuận) bị đứt rời 3 ngón tay, một mắt bị vỡ thủy tinh thể do mảnh pin từ đồ chơi Trung Quốc văng vào. Thông tin về loại đồ chơi gây tai nạn cho bé Tú được xác định: Bộ điều khiển từ xa của ô tô đồ chơi nói trên được phụ huynh mua cho bé Tú trước đó mấy tháng tại Phan Rang (Ninh Thuận) với giá 115.000 đồng, bộ điều khiển sử dụng loại pin kép của Trung Quốc, hết điện lại sạc.
Hôm xảy ra tai nạn, Tú chơi chưa đầy 15 phút, đang xếp lại đồ chơi vào hộp thì xảy ra vụ nổ. Tiếng nổ đanh như mìn. Khi đó em Tú đang cầm bộ điều khiển ở tư thế ngồi, khoảng cách từ tay em đến sàn nhà khoảng 10cm, quá gần nên hậu quả của vụ tai nạn thật nghiêm trọng. Tai nạn của Tú đã khiến nhiều bậc phụ huynh giật mình khi hàng ngày vẫn cho con cái tiếp xúc với loại đồ chơi đầy nguy cơ gây hại này.
Thế nhưng, điều đáng nói là dù tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường, nhưng hiện nay tại nhiều điểm bán đồ chơi trẻ em, các loại pin, sạc đồ chơi Trung Quốc vẫn được bày bán tràn lan mà không hề được cảnh báo nguy hiểm, hay có nhãn mác kiểm chứng chất lượng. Theo khảo sát của PV báo Đời Sống và Pháp Luật, hiện nay tại khắp các khu phố trên địa bàn Hà Nội, thị trường đồ chơi cho trẻ em vô cùng đa dạng và được bày bán công khai tại các cửa hàng, các điểm vui chơi. Tại những con phố như Lương Văn Can, Hàng Mã, khu vực chợ Đồng Xuân, Nghĩa Tân... đặc biệt là tại cổng các trường học, đồ chơi Trung Quốc rất hút học sinh bởi đa dạng hình dáng, kiểu cách, màu sắc. Chỉ từ vài nghìn đến vài chục nghìn đồng các em có thể sở hữu ngay một số đồ chơi kỳ quái.
Các loại ô tô đồ chơi Trung Quốc bán rất đắt hàng vì đa dạng về chủng loại, mẫu mã. |
Chị Thanh Hường, chủ một cửa hàng ở chợ Đồng Xuân cho biết, những loại đồ chơi đắt khách đều có xuất xứ từ Trung Quốc với rất nhiều chủng loại như: Viên nở trong nước, bom thối, đèn chiếu laser, bút tàng hình, chong chóng kim loại, và không thể không kể tới những loại đồ chơi có tính "công nghệ" được sử dụng vi mạch điện tử và pin. Theo chia sẻ của những người bán hàng ở đây, các đồ chơi có sử dụng pin rất đắt khách bởi có tính "tương tác" với trẻ cao hơn mà giá bán so với các loại đồ chơi khác cũng không hơn nhiều. Giá cả các loại pin, sạc này rất rẻ chỉ từ vài nghìn đồng cho đến hơn trăm nghìn và chủ cửa hàng luôn khẳng định, đảm bảo an toàn cho người sử dụng dù không có bất cứ một giấy tờ nào kiểm định về chất lượng.
Cũng theo tiết lộ của chủ cửa hàng, tuy không được bày bán công khai nhưng nếu khách có nhu cầu thì chủ cửa hàng sẵn sàng cung cấp, phục vụ.
Nguy cơ phát nổ cao
Chia sẻ với PV, chị Nguyễn Thị Thắm (chủ cửa hàng trên phố Lương Văn Can) cho hay: "Hầu hết các bậc phụ huynh đều rất chủ quan, không mấy quan tâm đến chất lượng, an toàn của pin khi gắn vào đồ chơi cho trẻ. Thậm chí, những trẻ lớn hơn tự tháo, ráp pin mà thiếu sự giám sát của người lớn thì càng nguy hiểm, nguy hiểm ngay cả khi trực tiếp chạm vào. Loại pin nằm trong bộ điều khiển có cường độ dòng điện mạnh hơn, từ 9-12V, trong khi hai cực trái dấu lại nhô ra nên nếu để pin lẫn với các miếng kim loại trong túi đồ chơi của trẻ thì cũng có thể gây chạm, chập cực dẫn đến cháy nổ. Từ khi có thông tin về đồ chơi Trung Quốc bị nổ, cửa hàng chúng tôi thường lắp và bán kèm pin Việt Nam cho khách hàng. Chỉ sản phẩm nào sử dụng pin sạc, gắn liền với bo mạch sản phẩm không thể thay đổi thì đành chịu...".
Theo quan sát của PV, hầu hết các bộ đồ chơi Trung Quốc đều sử dụng các loại pin tiểu, pin AA công suất chừng 1-1,5V. Mỗi mô hình sử dụng từ một đến ba cục pin, còn bộ điều khiển sử dụng loại pin 9-12V (trường hợp em Nguyễn Chí Tú sử dụng loại pin này bị phát nổ), dạng pin kép, hình chữ nhật, có hai cực nhô cao. Bất cứ điểm bán đồ chơi nào cũng đều bán pin, sạc kèm theo với giá trung bình 8.000-20.000 đồng/cục. Vì giá rẻ, nhiều phụ huynh sẵn sàng mua cho con em mà không hề chú ý tới nguồn gốc xuất xứ và kiểm định về chất lượng.
Trao đổi về vấn đề này, TS. Hóa học Huỳnh Khánh Duy cho biết: Loại pin dùng trong đồ chơi trẻ em thường là pin kẽm Amonium chloride. Khi sử dụng pin không đúng cách như: Đấu pin sai cực, dùng quá công suất của pin hoặc dùng pin trôi nổi không rõ nguồn gốc, chất lượng... dễ dẫn đến nguy cơ pin phát nổ. "Khi pin hoạt động sẽ sinh ra nhiệt, tích lũy năng lượng, dẫn tới dãn thể tích, sinh khí. Với pin trôi nổi thì thành phần nguyên liệu không rõ ràng, không tinh khiết và không qua kiểm định, đánh giá chất lượng, lẫn tạp chất nên không an toàn, nguy cơ phát nổ cao.
Thực tế hiện nay, đồ chơi trẻ em nhập ngoại chiếm khoảng 90\% thị trường và hầu hết có xuất xứ từ Trung Quốc. Gần đây, các cơ quan chức năng cũng phát hiện các loại đồ chơi này đa phần có chứa các chất độc hại đối với sức khỏe con người. Nhất là mới đây, đồ chơi Trung Quốc đã bị thu hồi hàng loạt tại các nước châu âu bởi vi phạm nghiêm trọng các quy chuẩn chất lượng sản phẩm và an toàn hàng hóa như: Chất độc hại gây ung thư, biến dị được sử dụng tràn lan trong nhựa, chì và các độc tố chết người khác được tìm thấy trong sơn, thuốc nhuộm vải, đồ chơi lazer gây bỏng, mù mắt, đồ chơi có nguồn điện mạnh gây cháy nổ, đồ chơi kém chất lượng, bị rụng rời khi trẻ nhỏ chơi gây bị thương, gây nghẹn... Vì vậy khi mua đồ chơi cho trẻ, các bậc phụ huynh cần chọn những sản phẩm có xuất xứ rõ ràng và có kiểm chứng về chất lượng.
Mong người dân và cơ quan báo chí phối hợp để cơ quan chức năng phát hiện, xử lý Trao đổi với PV, ông Nguyễn Đắc Lộc (Chi cục trưởng, chi cục Quản lý thị trường Hà Nội) cho biết: "Chúng tôi luôn theo dõi sát sao và kiểm tra thường xuyên các điểm bán đồ chơi trẻ em trên địa bàn thành phố. Với những nơi bán hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có kiểm định về chất lượng, chúng tôi sẽ xử lý ngay. Như đợt trung thu vừa rồi, có rất nhiều trường hợp bán hàng kém chất lượng đã bị tịch thu hàng hóa và đưa ra xử lý. Chúng tôi cũng mong người dân và cơ quan báo chí phối hợp, chỉ ra những địa điểm sai phạm để cơ quan chức năng kịp thời xử lý". |