
Tháng 2/1963 tại làng Dou Ma, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, ông Zhao Zhen Xiu, một nông dân địa phương, đã có một phát hiện khảo cổ học bất ngờ. Trong lúc đào đất gia cố chuồng gia súc, xẻng của ông vô tình chạm phải một vật thể cứng.
Tò mò, ông Xiu tiếp tục đào và phát hiện một chiếc bình gốm vỡ, bên trong là một con trâu đồng. Điều đáng ngạc nhiên là con trâu đồng vẫn còn nguyên vẹn dù đã bị chôn vùi dưới đất qua nhiều năm.
Phát hiện bất ngờ của ông Zhao Zhen Xiu nhanh chóng gây xôn xao dư luận. Tiếng lành đồn xa, người dân từ khắp nơi nô nức kéo đến chiêm ngưỡng "con trâu đồng" kỳ lạ. Sự kiện này không chỉ khơi dậy sự tò mò của công chúng mà còn làm sống lại niềm đam mê với lịch sử và văn hóa địa phương. Giới khảo cổ học cũng nhanh chóng vào cuộc, quyết tâm làm sáng tỏ nguồn gốc và giá trị của cổ vật này.
Dù bị chôn vùi dưới đất qua nhiều năm tháng, "báu vật" vẫn giữ được hình dáng gần như nguyên vẹn.
Tuy nhiên, bí ẩn về con vật bằng đồng vẫn chưa được giải đáp. Phải đến khi ông Zhao Yang Feng, một người có kinh nghiệm làm việc trong ngành khảo cổ, biết được thông tin, một bước ngoặt quan trọng mới diễn ra.
Ngay lập tức, ông Feng đã gửi thư báo cáo cho Viện Khảo cổ Thiểm Tây. Ngay sau đó, chuyên gia khảo cổ Wu Zi Lin đã được cử đến hiện trường để tiến hành giám định.
Qua quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng, chuyên gia Wu Zi Lin kết luận rằng đây là một hiện vật bằng đồng có niên đại từ thời kỳ Xuân Thu - Chiến Quốc của Trung Quốc. Ông Lin cũng bày tỏ sự ngạc nhiên trước vẻ đẹp và sự tinh xảo của món đồ, chia sẻ rằng ông chưa từng thấy một tác phẩm đồng nào tương tự.
Hóa ra, đó không phải là một con trâu đồng như nhận định ban đầu, mà là một con tê giác bằng đồng. Nó từng được sử dụng như một bình đựng rượu trong các nghi lễ quan trọng tại cung điện.
Sau khi được thuyết phục về giá trị lịch sử và văn hóa của cổ vật, ông Xiu đã quyết định giao lại con tê giác đồng cho chính phủ. Đáp lại, ông nhận được phần thưởng đáng kể vào thời điểm đó.
Chuyên gia cho rằng "báu vật này" có giá trị hàng tỷ nhân dân tệ.
Vào tháng 2/2012, chương trình đặc biệt "Tê giác đồng" trên đài CCTV đã gây tiếng vang lớn trong giới khảo cổ học. Chuyên gia Wu Zi Lin, người từng trực tiếp giám định cổ vật, đã xuất hiện với vai trò khách mời và khẳng định đây là một bảo vật "tuyệt đối vô giá" của thế giới.
Ông Wu Zi Lin nhấn mạnh rằng, "tê giác đồng" không chỉ là một hiện vật lịch sử đơn thuần, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đỉnh cao, thể hiện trình độ chế tác đồng tinh xảo của người xưa. Khi được hỏi về giá trị ước tính, vị chuyên gia không ngần ngại đưa ra con số: ít nhất 1 tỷ NDT (tương đương khoảng 3.400 tỷ đồng).
Phát biểu của chuyên gia Wu Zi Lin đã làm dấy lên sự quan tâm đặc biệt từ công chúng và giới chuyên môn, khẳng định giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật to lớn của "tê giác đồng".