Đề xuất áp thuế 5% với phân bón: Doanh nghiệp trong nước sẽ có lợi

Áp thuế VAT đối với phân bón có lợi cho nông dân

Ngày 29/10, tiếp tục Kỳ họp thứ 8, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT) sửa đổi. Trong dự thảo, phân bón được đề xuất chịu thuế VAT 5% thay vì không chịu thuế như hiện nay.

Theo báo VTC News, tại phiên thảo luận, Đại biểu Trịnh Xuân An, Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cho rằng, cần đánh giá khách quan vấn đề áp thuế VAT 5% đối với phân bón: “Việc áp dụng thuế suất 5% đối với phân bón có lợi cho 3 nhà, đó là nhà nông, Nhà nước và doanh nghiệp”.

Đại biểu An cho rằng, với thuế VAT, đầu vào - đầu ra phải đi cùng với nhau; đầu ra không chịu thuế, đầu vào không được khấu trừ. Giả sử doanh nghiệp mua sản phẩm đầu vào 80 đồng, họ sẽ chịu thuế VAT đầu vào là 8 đồng; giá phân bón bán ra 100 đồng. Nếu không được khấu trừ, theo nguyên tắc, họ sẽ phải đưa vào chi phí, tính vào giá, giá đó sẽ là 108 đồng. Nếu đánh thuế 5%, doanh nghiệp đó được khấu trừ 8 đồng, giá bán sẽ chỉ là 105 đồng thôi.

"Tôi đồng tình với giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ở đây doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nhập khẩu được bình đẳng với nhau. Việc áp thuế 5% này chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp nhập khẩu, còn doanh nghiệp trong nước cũng được bảo vệ, người dân sẽ có cơ hội giảm giá. Nguyên tắc làm giá không phải cứ tăng thuế 5% thì giá sẽ tự động tăng 5% và người dân chịu ảnh hưởng", ông An nói.

Trong khi đó, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn ĐBQH TP.HCM) nhấn mạnh, việc áp thuế VAT đối với phân bón không chỉ có lợi với các doanh nghiệp trong nước mà còn có lợi cho nông dân.

Trước dự báo làn sóng hàng giá rẻ tràn ngập thị trường, ông lo ngại các loại hàng hoá quan trọng như phân bón, thuốc thú y, thức ăn gia súc, dược phẩm... nếu khi bị lệ thuộc lớn sẽ có nguy cơ không tồn tại được.

"Do đó, phải nhìn nhận lại các chính sách thuế để khuyến khích tăng tỷ lệ nội địa hoá cho các ngành công nghiệp, khi tự lực, tự chủ, tự cường được nhiều lĩnh vực thì Chính phủ có thể chi phối và sẽ tìm cách áp dụng các biện pháp giảm gánh nặng cho người tiêu dùng", ông Trương Trọng Nghĩa nói.

Vị đại biểu đoàn TP.HCM tán thành với các ý kiến ủng hộ, thông cảm với nông dân và bày tỏ: "Tuy nhiên, chúng ta đừng quên doanh nghiệp là nơi hàng triệu lao động, giai cấp công nhân đang làm việc; và nếu như họ không sống được, họ phá sản thì các công nhân này sẽ thế nào?".

Bên cạnh những ý kiến nhất trí chuyển phân bón từ diện không chịu thuế sang áp dụng thuế suất 5%, một số đại biểu đề nghị giữ nguyên quy định hiện hành vì lo ngại việc đánh thuế 5% sẽ làm tăng mặt bằng giá phân bón trên thị trường, người nông dân sẽ phải chịu tác động trực tiếp, ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm nông nghiệp.

Đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An. Ảnh: Lao động

Có nên áp thuế 5% với phân bón?

Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT) rất quan trọng và có sự tác động đến hầu hết các hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và hộ gia đình.

Theo ông, nhiều nội dung trong luật này phải thay đổi theo đúng vận hành của nền kinh tế - xã hội đang thay đổi hàng ngày.

Về thuế VAT đối với phân bón, ông Phớc cho biết trước năm 2015, thuế VAT phân bón là 5%. Sau khi có nhiều ý kiến phản ảnh, Quốc hội khóa XIV đã quyết định không áp thuế VAT với mặt hàng này.Về câu hỏi tại sao lại đưa mặt hàng phân bón vào thu thuế 5% và khi đưa vào thu thuế thì doanh nghiệp và người nông dân có lợi gì? Ông Phớc cho hay, giá phân bón không chỉ phụ thuộc vào vấn đề thuế tăng hay giảm mà phụ thuộc vào giá thành sản xuất, thị trường, cung cầu...

Theo ông Phớc, chúng ta đang thực hiện không thu thuế đối với mặt hàng này nhưng giai đoạn 2018-2022 giá phân đạm ure vẫn tăng 19,7 đến 43,6%, thuế VAT vẫn không thu. Điều đó có nghĩa là giá thành phụ thuộc cơ bản về thị trường, về cung cầu.

Năm 2023, giá đạm ure tăng lên 6,29 đến 6,4% do chiến tranh ở Nga và Ukraine, vì cầu cao mà cung ít nên phụ thuộc chủ yếu vào cung cầu, ông Phớc dẫn chứng thêm.

Về lợi ích của doanh nghiệp và người nông dân, Phó Thủ tướng cho biết, khi chúng ta áp thuế thì sẽ tăng giá, chủ yếu là giá nhập khẩu, khi đó doanh nghiệp trong nước sẽ có lợi.

Ông Phớc cho biết, thuế áp cho cả doanh nghiệp nhập khẩu và doanh nghiệp trong nước, khi giá nhập khẩu tăng lên thì doanh nghiệp trong nước sẽ có điều kiện để cạnh tranh.

"Doanh nghiệp nước ngoài phải nộp 1.500 tỷ đồng vì hàng hóa nhập vào nhiều, còn doanh nghiệp trong nước chỉ phải nộp tăng thêm 200 tỷ đồng. Lợi ích để đảm bảo cho doanh nghiệp trong nước là rất tốt và tạo điều kiện để doanh nghiệp trong nước cải tiến kỹ thuật, áp dụng công nghệ hiện đại, giảm giá thành sản phẩm", ông Phớc phân tích.

Phó Thủ tướng cũng cho rằng, việc này sẽ giảm được giá bán cho người nông dân và chúng ta làm chủ được vấn đề phân bón.

Khẳng định thuế suất 5% sẽ không ảnh hưởng nhiều đến vấn đề giá mặt hàng phân bón, ông Phớc "tha thiết đề nghị đại biểu ủng hộ cho phương án như đã trình", theo báo Dân Trí.