Dấu hiệu và cách phòng tránh máy tính xách tay cháy nổ

Liên tiếp 2 trẻ bỏng nặng do laptop phát nổ

Mới đây, các bác sĩ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang đã tiếp nhận cấp cứu cho cháu L.N.M. (8 tuổi, trú tại huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang) bị bỏng 10% diện tích cơ thể, bỏng độ 3 vùng mặt, ngực và bàn tay 2 bên do laptop phát nổ khi đang sử dụng. May mắn, vùng mắt và miệng trẻ không bị tổn thương.

Sử dụng máy tính không đúng cách có thể khiến laptop phát nổ. Ảnh: Pháp luật & Xã hội

Bệnh nhi được hồi sức, chỉ định làm các xét nghiệm cấp cứu cần thiết, tiếp đó các bác sĩ tiến hành truyền dịch, tiêm kháng sinh, dùng thuốc giảm đau và theo dõi sát các dấu hiệu sinh tồn của trẻ. Sáng ngày 17/3/2024, kiểm tra thấy vùng bỏng ngực và tay trái sưng nề nhiều, tiết dịch thấm băng, môi trẻ sưng nề nhiều hơn, ăn uống kém, tiên lượng tình trạng bệnh nhi có thể diễn biến nặng hơn nên các bác sĩ Khoa Ngoại đã xin ý kiến chỉ đạo của Giám đốc Bệnh viện và quyết định cho bé chuyển tuyến Trung ương để điều trị.

Trước đó, ngày 6/3/2024, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tiếp nhận cấp cứu trường hợp bệnh nhi 13 tuổi được chuyển từ bệnh viện tuyến dưới lên trong tình trạng hôn mê, thở máy, toàn thân đầy vết thương do laptop phát nổ trong khi sử dụng.

Theo đó, bệnh nhi T.G.P (nam, 13 tuổi, Hải Dương) sử dụng máy tính xách tay để học bài, máy tính đang sạc pin bất ngờ phát nổ khiến bị trẻ bị đa chấn thương.

Dù được tích cực cứu chữa, tuy nhiên do thương tổn quá nặng, bệnh nhi đã tử vong sau đó vài ngày, thông tin trên chuyên trang Pháp luật & Xã hội.

Một số nguyên nhân gây cháy nổ laptop

Hầu hết laptop hiện nay sử dụng pin Lithium-ion với ưu điểm dung lượng cao và an toàn. Tuy nhiên, khi pin bị nóng quá 150 độ C, áp suất bên trong tăng cao sẽ phá hỏng cấu trúc pin, dẫn đến hiện tượng chập mạch, phát lửa và cháy nổ.

Theo các chuyên gia máy tính, một số thói quen khi sử dụng tiềm ẩn nguy cơ gây cháy nổ laptop, bao gồm:

Sạc pin sai cách: vừa sạc vừa sử dụng laptop liên tục, đặc biệt trong môi trường nhiệt độ cao, hoặc sử dụng bộ sạc không chính hãng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến cháy nổ pin.

Cản trở quá trình tản nhiệt: hạn chế khả năng thoát nhiệt của laptop bằng cách đặt máy trên nệm, gối, hoặc không vệ sinh máy định kỳ khiến pin dễ bị nóng.

Sử dụng pin và sạc kém chất lượng: việc sử dụng pin và sạc không chính hãng, giá rẻ tiềm ẩn nguy cơ chập cháy, hỏng hóc do chất lượng kém và không có các mạch bảo vệ.

Sạc pin đúng cách giúp ngăn ngừa cháy nổ pin. Ảnh: Business Travellers

Cách phòng tránh cháy nổ laptop

Chăm sóc và bảo trì pin

PC World khuyên nên thay pin lithium-ion sau hai đến ba năm sử dụng, khi pin bắt đầu lão hóa, tuổi thọ pin giảm đáng kể và có thể gây ra các hiện tượng thoát nhiệt quá mức.

Các nhà sản xuất thường xuyên tung ra các bản cập nhật phần mềm để cải thiện hiệu suất thiết bị và sửa lỗi, bao gồm tối ưu hóa việc sử dụng pin. Cập nhật BIOS (hệ thống đầu vào/đầu ra cơ bản) và driver có thể góp phần kéo dài tuổi thọ pin và an toàn hơn.

Hầu hết các hệ điều hành đều có cài đặt để nâng cao hiệu suất của pin như làm mờ màn hình, tắt phần cứng không cần thiết hoặc thay đổi một số điều kiện hệ thống khi máy hoạt động ở chế độ pin.

Theo thời gian, việc đọc dung lượng pin của máy tính xách tay có thể không khớp với trạng thái sạc thực tế của pin, khiến các chỉ báo mức năng lượng không chính xác. Để khắc phục, hãy hiệu chỉnh pin 2-3 tháng một lần, tức sạc đầy pin, cho phép pin xả hết và sau đó sạc lại đến 100%.

Sử dụng pin thường xuyên có thể giữ cho pin luôn khỏe mạnh. Nếu bạn chủ yếu cắm máy tính xách tay vào ổ điện, thỉnh thoảng bạn vẫn nên để máy chạy bằng nguồn pin.

Nhận biết dấu hiệu cảnh báo pin hỏng

Nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo pin bị hỏng có thể giúp ngăn ngừa cháy nổ, ví dụ như pin cạn nhanh hơn bình thường hoặc không sạc được như trước.

Máy tính xách tay tạo ra nhiệt tự nhiên, nhưng máy nóng thường xuyên là dấu hiệu cho thấy vấn đề. Bên cạnh đó, pin hỏng sẽ bị phồng hoặc rò rỉ và cần được thay ngay lập tức. 

Dấu hiệu pin hỏng cũng thể hiện qua việc máy tính bị tắt đột ngột hoặc không thể khởi động bằng nguồn pin.

Một số máy tính xách tay sẽ có thông báo cảnh báo khi cần thay pin. Luôn chú ý đến những cảnh báo này và tuân thủ lời khuyên từ nhà sản xuất.

Sử dụng pin thay thế chất lượng

Khi pin đã hết tuổi thọ, hãy thay pin chất lượng cao. Lựa chọn an toàn nhất là chọn pin thay thế từ nhà sản xuất ban đầu của máy tính.

Nếu pin của nhà sản xuất chính hãng không có sẵn hoặc quá đắt, hãy chọn nhà sản xuất bên thứ ba có uy tín. Đảm bảo pin thay thế tương thích với mẫu máy tính và được bảo hành. Sử dụng pin không tương thích dẫn đến hiệu suất kém, làm hỏng máy hoặc gây nổ.

Bảo quản pin đúng cách

Nếu bạn đang cất máy tính xách tay hoặc pin, hãy đảm bảo pin ở trạng thái sạc một phần, lý tưởng là khoảng 50%. Lưu trữ pin đã xả hết gây giảm dung lượng pin, còn pin được sạc đầy có thể mất khả năng sạc hoặc thậm chí phát nổ theo thời gian.

Giống như hầu hết các thiết bị điện tử, pin laptop nên được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát. Nhiệt độ quá cao, dù nóng hay lạnh, đều có thể làm hỏng pin và tăng nguy cơ nổ.

Nếu không sử dụng laptop trong thời gian dài và pin có thể tháo rời, bạn nên tháo pin, ngăn chặn nguy cơ hao pin do mức tiêu thụ điện năng còn lại của máy.

Giữ cho laptop và pin luôn mát mẻ

Nhiệt độ trên 60 độ có thể làm pin xuống cấp, giảm tuổi thọ và trong trường hợp nghiêm trọng có thể gây nổ. Máy tính xách tay thải nhiệt qua đáy và các cạnh, nên hãy luôn đặt máy trên bề mặt cứng, phẳng để tản nhiệt; tránh các bề mặt mềm, giữ nhiệt như giường, nệm hoặc đùi.

Bụi và mảnh vụn tích tụ theo thời gian sẽ chặn các lỗ thông hơi trên máy tính, làm giảm hiệu quả làm mát. Do đó hãy thường xuyên vệ sinh các quạt và lỗ thông hơi.

Tấm làm mát máy tính xách tay được tích hợp quạt để thổi không khí vào mặt dưới của máy tính. Luồng khí bổ sung này giúp giữ cho máy và pin luôn mát mẻ, đặc biệt khi thực hiện các tác vụ chuyên sâu như chơi game hoặc đa nhiệm nặng.

Tuy nhiên, hãy hạn chế các tác vụ chuyên sâu. Ứng dụng phần mềm nặng khiến bộ xử lý của máy phải làm việc nhiều hơn, tạo ra nhiều nhiệt hơn. Trừ khi cần thiết, hãy cố gắng hạn chế sử dụng các ứng dụng quá nặng cùng một lúc, đặc biệt khi máy tính đang chạy bằng pin.

Sạc pin máy tính xách tay đúng cách

Sạc pin đúng cách là cách đơn giản và hiệu quả nhất để ngăn ngừa cháy nổ pin. Luôn sử dụng bộ sạc đi kèm với máy tính hoặc bộ sạc thay thế có chất lượng tốt, từ nhà sản xuất uy tín. Những bộ sạc này được thiết kế để cung cấp điện áp và dòng điện chính xác cho thiết bị cụ thể.

Việc sạc pin máy tính xách tay đến 100% và sau đó để pin xả hoàn toàn không có lợi cho pin lithium-ion hiện đại. Thay vào đó, hãy duy trì mức sạc từ 20% đến 80%, giúp kéo dài tuổi thọ pin và giảm nguy cơ cháy nổ.

Đừng quên rút phích cắm sau khi sạc. Khi pin đã được sạc đủ, lý tưởng nhất là không đến 100%, hãy rút bộ sạc ra. Việc cắm điện khi pin đã được sạc đầy có thể tạo ra nhiệt dư thừa và gây áp lực không cần thiết cho pin, theo Tuổi Trẻ.

 Thùy Dung (T/h)