Đau buồn và tuyệt vọng ở Idlib khi trận động đất làm chồng chất khủng hoảng

Đối với những người Syria sống tại Idlib (Tây Bắc Syria), họ đã phải đối mặt với quá nhiều mối đe dọa và chưa từng nghĩ rằng một thảm kịch động đất có thể làm sụp đổ tất cả những gì còn lại cuối cùng. Chia sẻ lại khoảnh khắc trận động đất mạnh 7,8 độ richter xảy ra, anh Mohammed Hadi không nén được xúc động, nói: "Chúng tôi đang ngủ thì trận động đất xảy ra. Khi ấy, tôi tưởng đó là một cuộc không kích nên đã chạy ra khỏi nhà".

Anh Hadi tiếp tục: "Tôi đã nhanh chóng kéo theo vợ và các con của mình rời đi. Vợ tôi nắm chặt tay tôi khi chúng tôi chạy. Nhưng sau đó, khi chúng tôi ra ngoài, cô ấy nhận thấy 2 cô con gái của chúng tôi vẫn ở bên trong và chạy lại để cứu chúng".

Anh Hadi mô tả khoảnh khắc lúc ấy như một tia sáng lóe qua, tòa nhà nơi anh ở đổ sập trong chớp mắt, chôn vùi 3 người thân yêu nhất của anh. Dù vậy, anh Hadi vẫn có thể cứu sống được 3 người con khác của mình. 

Anh Hadi cùng 3 người con còn may mắn còn sống sau động đất. Ảnh: Guardian 

Giờ đây anh Hadi đang phải sống trong một căn lều ở trên sườn đồi đá ở thị trấn Al-Haram, thuộc tỉnh Idlib, nhìn ra phía những ngôi nhà bị đổ sập trong thảm kịch động đất kinh hoàng cách đây một tuần.

Trận động đất đã làm trầm trọng hơn cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Idlib. Đây là nơi ở của những người đã từng phải di dời trên khắp đất nước trong 12 năm nội chiến. Phần lớn người ở đây cho biết họ chỉ mới di cư đến Idlib và phải ngủ trong những ngôi nhà tạm bợ, gần như không có vật dụng gì.

Hadi nói: "Các lực lượng cứu hộ phải mất 3 ngày để có thể đưa thi thể từ đống đổ nát trong căn hộ của chúng tôi ra ngoài". 

Idlib từng là điểm đến cuối cùng của hàng nghìn người phải di dời sau hơn một thập kỷ nội chiến Syria. Trên khắp tỉnh, một số người dựng lều giữa những tàn tích Byzantine trong sự tuyệt vọng khi nghĩ về một nơi nào đó để sinh sống. Ở những khu vực khác, các dãy lều tị nạn kéo dài hàng km dưới bóng của những ngọn núi đá vôi thấp thoáng.

Cảnh hoang tàn ở thị trấn Al-Haram sau động đất. Ảnh: Guardian 

Thủ lĩnh phe đối lập Syria, Ahmed Hussein al-Shara - người cai trị khu vực Idlib, nói với Guardian rằng tỉnh này đang kêu gọi viện trợ quốc tế. Ông cho hay: "Chúng tôi là một chính phủ mới với rất nhiều gánh nặng trên vai và quy mô của cuộc khủng hoảng này lớn hơn khả năng của chúng tôi". 

Chính phủ Cứu thế, một tổ chức chính trị trên danh nghĩa cai trị vùng Tây Bắc Syria, đã ra mắt một trang web ghi lại số người phải sơ tán và mất tích, trong một nỗ lực phản ứng nhanh chóng sau thảm kịch. Nhưng kể từ sau trận động đất, chỉ có 52 xe tải chở lương thực và hàng viện trợ khác được đưa vào khu vực, Trong khi đó, khu vực này có tới 4,5 trong tổng số 5 triệu dân số được Liên Hợp Quốc xếp vào diện cần hỗ trợ khẩn cấp.

Trên sườn đồi ở Al-Haram, một chiến binh phe đối lập, trong bộ đồng phục màu xanh lá cây với khẩu súng trường tự động đeo quanh người, đang phát từng mẩu bánh mì cho đám đông trẻ nhỏ. Các cậu bé xúm quanh anh, giơ tay lên trời, xin anh cho ăn.

Gần đó, tại một ngôi trường cũ được chuyển đổi thành bệnh viện trong đại dịch COVID-19, các nữ sinh ôm chặt ống truyền tĩnh mạch trên tay và kêu gào đau đớn vì vết thương. Bác sĩ Fatima al-Toufran tâm sự: "Các hành lang bệnh viện đầy ắp người".

Cơ sở hạ tầng y tế của Idlib thiếu hụt trầm trọng khi "thảm họa chồng chất thảm họa". Ảnh: Guardian 

Các nhân viên y tế đã cố gắng ứng phó cho cuộc khủng hoảng mới nhất, khi các quan chức địa phương thừa nhận đang phải vật lộn để ngăn chặn sự bùng phát của dịch tả bắt do ô nhiễm tạimột con sông địa phương trước trận động đất. Hai tuần trước khi trận động đất xảy ra, Liên Hợp Quốc cho biết 2,1 triệu người ở Tây Bắc Syria đối diện nguy cơ mắc dịch tả. 

Bác sĩ trưởng khu vực Wajih al-Karrat cho biết bệnh viện nhỏ ở Idlib đang hoạt động trong tình trạng eo hẹp và thiếu hầu hết các vật tư y tế cơ bản cũng như thuốc men cần thiết để điều trị cho những người sống sót sau trận động đất. Ông cũng lo ngại nguy cơ bùng phát trở lại của các ca bệnh tả. "Tất nhiên là tôi lo lắng, vì nguồn cung cấp nước hiện đang bị hư hại thêm và nước rất tệ. Cơ sở hạ tầng của chúng tôi cũng đã bị phá hủy", ông nói.

Quan chức phụ trách y tế tế địa phương, Hussein Bazaar, cho biết cơ sở hạ tầng y tế của Idlib đã bị suy yếu sau nhiều năm nội chiến và bây giờ càng tồi tàn hơn sau trận động đất. Hệ thống y tế này đang bị nhấn chìm từ cuộc khủng hoảng này sang cuộc khủng hoảng khác với nguồn cung cấp ít ỏi. Các bác sĩ cho biết họ hy vọng có thêm những trang thiết bị hiện đại và nhiều dụng cụ phẫu thuật cơ bản hơn.

Ông Bazaar chia sẻ: "Chúng tôi cần xây dựng các cơ sở y tế phù hợp hơn. Nhưng chúng tôi chỉ có thể làm việc với những gì chúng ta có, những khả năng chúng tôi có trong tay".

Minh Hạnh (Theo Guardian)