Đào được "núi vàng" 72kg, hai người đàn ông "ngã ngửa" với số tiền nhận được

Dựa theo IFL Science, vào năm 1869, hai người Anh tên John Deason và Richard Oates trong lúc tìm kiếm vàng ở miền Trung Victoria, Úc đã có một phát hiện chấn động. Trong quá trình đào xới, cuốc của họ chạm phải một vật thể cứng ngay sát mặt đất. Khi John Deason cúi xuống xem xét vật cản, ông kinh ngạc nhận ra đó không phải đá mà là một khối vàng khổng lồ. Khối vàng này có kích thước ấn tượng: dài 60cm, rộng gần 30cm và nặng tới 72kg. Đây được xem là một trong những khối vàng lớn nhất từng được tìm thấy trên thế giới.

John Deason, sinh ra trên đảo Tresco, thuộc quần đảo Scilly ngoài khơi Cornwall, mồ côi cha từ nhỏ và chuyển đến thị trấn Pendeen. Tại đây, ông gặp Richard Oates. Cả hai được ghi nhận trong sổ điều tra dân số năm 1851 là công nhân tại các mỏ thiếc ở Cornwall. Năm 1853, Deason di cư sang Úc, và một năm sau, Oates cũng theo bước.

Chủ tịch Hiệp hội Lịch sử và Nghệ thuật Goldfields  cầm một bản sao của Welcome Stranger nặng 72kg. Ảnh: Globo

Đến Úc, hai người bắt đầu cuộc sống mới bằng nghề đào vàng. Một ngày nọ, trong lúc làm việc, họ tình cờ phát hiện ra khối vàng khổng lồ. Khoảnh khắc ấy, dù rất phấn khích, họ vẫn trao đổi với nhau một cách thận trọng. Họ hiểu rằng cần phải giữ bí mật và bảo vệ khối vàng cẩn thận trước khi tin tức về nó lan truyền. Họ nhận thức rõ giá trị to lớn của phát hiện này và những rủi ro tiềm tàng nếu thông tin bị lộ ra ngoài. Vì vậy, việc giữ bí mật và bảo vệ khối vàng trở thành ưu tiên hàng đầu của họ ngay lúc đó.

Vì vậy, họ quyết định chờ đến khi màn đêm buông xuống, bóng tối bao trùm mọi vật. Dưới ánh trăng mờ ảo, Deason và Oates hết sức cẩn trọng đào khối vàng lên và bí mật mang về túp lều của Deason. Tại đây, họ bắt đầu công đoạn làm sạch khối vàng. Họ dùng lửa để nung nóng, loại bỏ lớp thạch anh đen bám bên ngoài, trả lại vẻ sáng bóng nguyên sơ cho khối vàng quý giá vừa tìm thấy.

Công việc nung khối vàng kéo dài suốt cuối tuần và đến tận sáng thứ Hai. Sau quá trình này, khoảng 31,8kg thạch anh đen đã được tách ra khỏi khối vàng. Lượng thạch anh này sau đó được đem đến một nhà máy dập địa phương để xử lý, thu hồi được thêm khoảng 1,7kg vàng. Phần vàng còn lại, sau khi đã được làm sạch, được vận chuyển đến Dunolly, một thị trấn cách đó khoảng 14,5km, bằng một chiếc xe cút kít (xe đẩy tay). Việc sử dụng xe cút kít cho thấy sự cẩn trọng và bí mật mà họ muốn giữ kín về khối vàng khổng lồ này.

 Bản sao của "Welcome Stranger". Ảnh: IFL Science

Đến Dunolly, Deason và Oates lập tức mang khối vàng đến ngân hàng. Tuy nhiên, khối vàng, được đặt tên là "Welcome Stranger" (Người Khách Lạ), quá lớn đến nỗi chiếc cân của ngân hàng không thể cân được. Cuối cùng, họ phải dùng xe cút kít chở nó đến một thợ rèn địa phương, nơi khối vàng được chia thành ba phần để dễ dàng xử lý. Khoảng 66kg vàng đã được bán cho ngân hàng, phần còn lại được Deason và Oates giữ lại. Dù có nhiều thông tin khác nhau về trọng lượng chính xác của khối vàng, con số 72kg vẫn được công nhận rộng rãi nhất.

Điều đáng ngạc nhiên là dù đã tìm thấy khối vàng lớn nhất thế giới, hai người đàn ông này chỉ nhận được chưa đến 10.000 bảng Anh (tương đương khoảng 328 triệu đồng theo tỷ giá hiện tại) từ việc bán vàng. Khối vàng sau đó đã bị nấu chảy thành vàng thỏi. Theo BBC News, nếu một khối vàng tương tự được tìm thấy ngày nay, giá trị của nó ước tính khoảng 2 triệu bảng Anh, tương đương khoảng 65,6 tỷ đồng. Sự chênh lệch giá trị này cho thấy sự tăng vọt của giá vàng qua thời gian.

Cục vàng được trưng bày trong “Phòng Vàng” của Museu de Valores do Banco Central ở Brasília. Ảnh: BBC

Về cuộc sống sau này của hai người, Deason tiếp tục theo đuổi nghề đào vàng, nhưng không may mắn, ông đã mất phần lớn tài sản do những quyết định đầu tư sai lầm. Ông mua một trang trại nhỏ gần Moliagal và sống những năm cuối đời với nghề nông. Trong khi đó, Oates trở về Anh, kết hôn, rồi sau đó quay lại Úc. Ông có bốn người con và sống những ngày tháng còn lại trong một trang trại rộng lớn 800 mẫu Anh cho đến khi qua đời. Câu chuyện của họ cho thấy sự may mắn tột độ khi tìm thấy khối vàng khổng lồ, nhưng cuộc sống sau đó của mỗi người lại rẽ theo những hướng khác nhau.

Ký ức về việc phát hiện khối vàng "Welcome Stranger" vẫn sống động trong ký ức người dân, được lưu giữ qua một đài tưởng niệm bằng đá granit được dựng lên gần Moliagul, ngay tại địa điểm mà khối vàng được tìm thấy vào năm 1869. Bên cạnh đài tưởng niệm này, còn có một đài tưởng niệm khác ở Dunolly và một bức tượng tái hiện hình ảnh hai người thợ mỏ đang đào khối vàng, được đặt tại bãi đậu xe ở Redruth, Anh, quê hương của họ. Những công trình này là minh chứng cho tầm vóc lịch sử của phát hiện này.

Theo lời của John Tully, chủ tịch Hiệp hội Nghệ thuật và Lịch sử Goldfields tại Dunolly, câu chuyện về Deason và Oates là một minh chứng điển hình cho việc đổi đời chỉ sau một đêm. Ông so sánh sự kiện này với xổ số ngày nay, một hình thức giúp con người trở thành triệu phú một cách nhanh chóng, điều hiếm thấy vào thời điểm đó. Vào thế kỷ 19, cơn sốt vàng Victoria đã tạo nên những vận may bất ngờ, và "Welcome Stranger" là một trong những câu chuyện nổi bật nhất.

Trong thời kỳ đỉnh điểm của cơn sốt vàng, Moliagul từng là một thị trấn sầm uất với dân số lên đến 16.000 người. Tuy nhiên, thời gian trôi qua, Moliagul ngày nay đã trở lại là một ngôi làng nông thôn yên bình, vắng bóng các cửa hàng hay khách sạn, chỉ còn lại một vài ngôi nhà. Mặc dù vậy, khu vực này vẫn tiếp tục thu hút những người đam mê tìm kiếm vàng và các nhà đầu cơ, những người vẫn hy vọng tìm thấy vận may từ lòng đất. Khu vực này được biết đến với tên gọi "Tam giác vàng", với diện tích khoảng 9.400km², từng là nơi sản sinh ra một số mỏ vàng phù sa lớn nhất trên thế giới. Danh tiếng về trữ lượng vàng phong phú vẫn tiếp tục thôi thúc những người tìm kiếm vận may đến với vùng đất này.

Tại Canadian Gully, Ballarat, năm 1853 chứng kiến sự phát hiện của ba khối vàng khổng lồ với trọng lượng lần lượt là 61kg, 42kg và 38kg. Chỉ 18 tháng sau, một nhóm chín thợ mỏ khác lại tìm thấy khối vàng "Lady Hotham" nặng 44kg. Đến năm 1858, một khối vàng khác nặng tới 69kg, được đặt tên là "Welcome Nugget" (Khối Vàng Chào Đón), cũng được khai quật tại Ballarat. Cho đến nay, "Welcome Nugget" vẫn giữ vị trí là khối vàng lớn thứ hai từng được tìm thấy trên thế giới. Điều này cho thấy Ballarat là một vùng đất vô cùng giàu có về vàng trong lịch sử.

Suzie Deason, 38 tuổi, hậu duệ đời thứ tư của John Deason, một trong hai người tìm thấy "Welcome Stranger", hiện vẫn đang sinh sống tại khu vực này. Cô kể rằng mỗi khi mọi người nghe đến họ của cô, câu hỏi thường trực là liệu gia đình cô có còn giữ vàng từ phát hiện lịch sử đó hay không, hoặc liệu họ có trở nên giàu có nhờ khối vàng "Welcome Stranger". Suzie chia sẻ một cách chân thành rằng gia đình cô không giàu có và cũng không sở hữu bất kỳ món trang sức nào được chế tác từ vàng của "Welcome Stranger". Điều này cho thấy vận may bất ngờ không đảm bảo sự giàu có bền vững cho các thế hệ sau.

Suzie cũng cho biết thêm rằng cho đến ngày nay, vẫn có rất nhiều người tìm đến khu vực này để thử vận may, dành nhiều ngày với hy vọng tìm kiếm được kho báu. Xung quanh khu vực vẫn còn một số mỏ vàng nhỏ, nhưng không có gì có thể so sánh được với sự kỳ diệu và giá trị lịch sử của khối vàng "Welcome Stranger". Câu chuyện về "Welcome Stranger" vẫn là nguồn cảm hứng và là biểu tượng cho những giấc mơ đổi đời nhờ vàng tại vùng đất này.