Cú "lật kèo" thế kỷ từ những thùng sơn hỏng của tỷ phú giàu nhất Singapore

Cách đây không lâu, Singapore vừa tiễn biệt một trong những biểu tượng lớn của giới doanh nhân – ông Goh Cheng Liang, nhà sáng lập Wuthelam Group và là tỷ phú giàu nhất đảo quốc, hưởng thọ 98 tuổi. Theo thông báo từ Wuthelam, ông ra đi trong vòng tay của gia đình, để lại khối tài sản ước tính 13 tỷ USD cùng một di sản lớn về kinh doanh và thiện nguyện.

Hành trình của ông Goh là một câu chuyện truyền cảm hứng kinh điển: từ một cậu bé nghèo phải bán lưới cá trong thời chiến, ông đã vươn lên trở thành "ông trùm" ngành sơn toàn cầu. Không dừng lại ở đó, ông tiếp tục mở rộng sang lĩnh vực bất động sản, sở hữu nhiều siêu du thuyền sang trọng, nhưng luôn giữ cho mình một lối sống kín tiếng và một tấm lòng luôn hướng về cộng đồng.

Từ cậu bé nghèo bán lưới cá đến "ông trùm" ngành sơn

Sinh năm 1928 tại Singapore, ông Goh Cheng Liang đã trải qua những năm tháng tuổi thơ cơ cực. Cả gia đình ông gồm cha mẹ, ba chị gái và một anh trai đã phải sống chen chúc trong một căn phòng thuê chật hẹp ở khu River Valley cho đến khi ông 12 tuổi. Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Business Times vào năm 1997, ông Goh từng chia sẻ về giai đoạn khắc nghiệt đó: “Cha mẹ tôi rất nghèo. Trong thời Nhật chiếm đóng, cha tôi thất nghiệp, mẹ đi giặt thuê, chị tôi bán bánh soon kway. Chúng tôi phải làm mọi thứ để sống qua ngày”.

Khi Thế chiến II bùng nổ, gia đình ông sơ tán sang Muar, Malaysia để lánh nạn. Tại đây, cậu bé Goh đã phải phụ giúp anh rể bán lưới cá. Công việc tuy đơn giản nhưng theo ông, nó đã rèn luyện cho ông đức tính cần cù và những kỹ năng buôn bán đầu tiên. Sau chiến tranh, ông trở về Singapore và thử sức kinh doanh bằng việc mở một cơ sở sản xuất nước giải khát có ga nhưng nhanh chóng thất bại. Không nản lòng, ông xin vào làm nhân viên học việc tại một cửa hàng kim khí, chính nơi đây đã nhen nhóm trong ông ý tưởng về các sản phẩm sơn.

Cơ hội lớn đầu tiên đến vào năm 1949, khi quân đội Anh thanh lý các loại vật tư thừa, trong đó có những thùng sơn bị xem là "hỏng". Ông Goh đã nhanh trí mua lại toàn bộ. Với kiến thức tự học từ một cuốn từ điển tiếng Trung và những gì lĩnh hội được trong một khóa huấn luyện ở Đan Mạch, ông đã tự mày mò, pha chế lại để tạo ra thương hiệu sơn của riêng mình mang tên Pigeon Brand.

Bước ngoặt tiếp theo đến vào năm 1950, khi Chiến tranh Triều Tiên nổ ra khiến việc nhập khẩu hàng hóa vào Singapore bị hạn chế, trong khi nhu cầu về sơn lại tăng vọt. Nắm bắt thời cơ, ông trở thành nhà phân phối cho Nippon Paint, thương hiệu sơn hàng đầu Nhật Bản. Nhiều năm sau, cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973 khiến giá sơn tăng phi mã, công ty của ông đã nhanh chóng bán hết lượng hàng tồn kho lớn ở Indonesia, thu về một khoản lợi nhuận khổng lồ, tạo nền tảng vốn vững chắc cho các bước đi sau này.

Tầm nhìn chiến lược, tấm lòng nhân hậu

Với số vốn tích lũy được, ông Goh bắt đầu lấn sân sang lĩnh vực bất động sản. Ông cho phát triển các dự án mang dấu ấn cá nhân sâu sắc, tiêu biểu là Liang Court – trung tâm thương mại đầu tiên trên đường River Valley, được xây dựng với mục tiêu phát triển chính nơi ông đã sinh ra và lớn lên. Đế chế của ông tiếp tục mở rộng với các dự án bất động sản và cơ sở hạ tầng tại Singapore, Hồng Kông, Trung Quốc và Mỹ. Ông cũng là người đứng sau sự phát triển của Bệnh viện Mount Elizabeth, một trong những bệnh viện tư nhân danh tiếng nhất Singapore.

Năm 2021, tập đoàn Wuthelam Holdings của ông đã thực hiện một thương vụ lịch sử khi chi 12 tỷ USD để thâu tóm cổ phần chi phối của Nippon Paint Holdings. Thỏa thuận này đã giúp khối tài sản của ông tăng vọt từ 16 tỷ USD lên 24 tỷ USD, theo Bloomberg Billionaires Index, chính thức đưa ông lên vị trí dẫn đầu trong danh sách các tỷ phú Singapore của Forbes. Trong bảng xếp hạng năm 2025, ông Goh thậm chí còn vượt qua cả hai doanh nhân gốc Hoa nổi tiếng khác là Li Xiting (đồng sáng lập hãng thiết bị y tế Mindray) và Forrest Li (CEO của Sea Limited).

Bên cạnh sự nghiệp kinh doanh lừng lẫy, ông Goh còn được biết đến là một nhà từ thiện thầm lặng nhưng đầy tâm huyết. Từng trải qua quá trình điều trị ung thư, ông đặc biệt quan tâm đến lĩnh vực y tế. Ông đã thành lập Quỹ Goh Foundation để tài trợ cho nhiều dự án chăm sóc sức khỏe. Đóng góp tiêu biểu nhất của ông là khoản tài trợ 50 triệu đô la Singapore (SGD) để xây dựng Trung tâm Xạ trị Proton Goh Cheng Liang, giúp bệnh nhân ung thư có thể tiếp cận phương pháp điều trị tiên tiến ngay tại quê nhà.

Ông Lim Soon Thye, Giám đốc điều hành Trung tâm Ung thư Quốc gia Singapore (NCCS), nhận định: “Lòng hào phóng của ông Goh đóng vai trò then chốt trong việc thay đổi cách điều trị ung thư tại Singapore... Những đóng góp của ông đã cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân và gia đình họ, không chỉ hôm nay mà cả nhiều thế hệ sau”. Hoạt động thiện nguyện của ông còn lan tỏa đến quê gốc ở Triều Châu, Trung Quốc, nơi ông tài trợ xây dựng đường sá, hệ thống nước sạch và nhiều trường học cho trẻ em nông thôn.

Dù nổi tiếng với thú vui sưu tầm siêu du thuyền, trong đó có chiếc White Rabbit Golf dài 84m được mệnh danh là siêu du thuyền trimaran (ba thân) lớn nhất thế giới, ông Goh vẫn luôn được nhớ đến như một con người khiêm nhường, ít phô trương. Con trai ông, doanh nhân Hup Jin, xúc động chia sẻ: “Cha tôi là tấm gương về lòng nhân ái và sức mạnh tinh thần. Chúng tôi may mắn được ông dạy cách trở thành người tốt, sống khiêm nhường và biết chia sẻ”.

Câu chuyện về hành trình từ một cậu bé bán lưới cá đến người đứng đầu một đế chế toàn cầu sẽ mãi là biểu tượng sáng ngời của ý chí vươn lên, tầm nhìn chiến lược và một tấm lòng nhân hậu – một di sản mà Singapore và cộng đồng quốc tế sẽ còn nhắc đến trong nhiều năm tới.