Ông Bolton chỉ trích những người “đã mù quáng” khi cho rằng con tàu Adrian Darya 1 không tới Syria, đồng thời cáo buộc Iran “coi việc hỗ trợ cho chính quyền Assad quan trọng hơn chính người dân Tehran”.
Vị trí siêu tàu dầu Iran được vệ tinh Mỹ chụp hôm 6/9. Ảnh: Digital Globe. |
"Bất kỳ ai nói Adrian Darya 1 không tới Syria đều đang chối bỏ sự thật. Tehran coi trọng hỗ trợ chính quyền Assad hơn chính người dân của họ. Chúng ta có thể đối thoại, nhưng Iran sẽ không được gỡ cấm vận cho tới khi họ chấm dứt nói dối", Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton viết trên mạng xã hội Twitter hôm 7/9, kèm theo ảnh vệ tinh chụp vị trí siêu tàu dầu Adrian Darya 1 của Iran.
Tuyên bố được đưa ra sau khi các vệ tinh của Mỹ phát hiện siêu tàu dầu Adrian Darya 1 di chuyển cách cảng Tartus của Syria chỉ hơn 3 km. Đây là lần đầu tiên vị trí của siêu tàu dầu Iran được xác định kể từ khi nó tắt thiết bị phát đáp chiều 2/9 khi đang ở vùng biển giữa đảo Cyprus và Syria.
Tàu Adrian Darya 1 từng bị Hải quân Hoàng gia Anh và chính quyền Gibraltar (vùng lãnh thổ thuộc Anh) bắt giữ từ ngày 4/7 với cáo buộc vi phạm lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) chở dầu tới Syria. Iran bác bỏ cáo buộc trên. Ngày 15/8, chính quyền và Tòa án Tối cao Gibraltar đã quyết định dỡ bỏ lệnh bắt giữ và thả tàu này sau khi Iran cung cấp một số tài liệu cần thiết. Tuy nhiên, một ngày sau, Bộ Tư pháp Mỹ công bố lệnh bắt giữ Adrian Darya 1 và có ý định tịch thu toàn bộ số dầu trên tàu, do vi phạm Đạo luật Quyền hạn kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA).
Theo giới chuyên gia, động thái mới này chẳng khác gì "đổ thêm dầu vào lửa" trong quan hệ giữa Mỹ và Iran, vốn căng thẳng từ tháng 5/2018 - thời điểm Washington rút khỏi thỏa thuận hạt nhân lịch sử ký giữa Tehran và các cường quốc năm 2015, có tên gọi đầy đủ là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCOPA), và áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt quốc gia Hồi giáo này.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 30/8 cho biết nước này có thông tin "đáng tin cậy" rằng tàu Adrian Darya 1 đang đi về hướng cảng Tartus của Syria. Ông nhấn mạnh: "Tôi hy vọng tàu này sẽ thay đổi hành trình”.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Thụy Điển ngày 4/9 cho biết một số thuyền viên của tàu chở dầu Stena Impero của nước này đã được trả tự do vài tuần sau khi bị Iran bắt giữ tại vùng Vịnh. Tuy nhiên, bộ này không nêu rõ số thuyền viên được thả.
Mộc Miên (T/h)