Sáng 8/9, Tòa án nhân dân TP Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Phạm Thái Hà và 28 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Thuận An và một số tỉnh, thành trên cả nước.
Tại phần thủ tục, thư ký phiên tòa thông báo bị cáo Võ Tá Thanh, cựu Trưởng phòng thuộc Ban quản lý dự án 4, Bộ Giao thông vận tải (cũ), có đơn xin xét xử vắng mặt với lý do vừa đột quỵ. Đơn này có xác nhận của bệnh viện nên Hội đồng xét xử (HĐXX) thấy hợp lệ và chấp thuận.
Sau phần thủ tục và công bố bản cáo trạng, HĐXX xét hỏi đối với các bị cáo.
Bữa cơm tại nhà "lãnh đạo cấp cao"
Là người đầu tiên trả lời thẩm vấn, bị cáo Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch Tập đoàn Thuận An, thừa nhận các nội dung trong bản cáo trạng vừa được công bố.
Hưng khai, Tập đoàn Thuận An được thành lập với vốn điều lệ 800 tỷ đồng. Trong đó, Hưng chiếm 86% cổ phần, vợ bị cáo nắm giữ hơn 10% cổ phần, bố bị cáo Hưng sở hữu hơn 3% của tập đoàn.
Đối với các hành vi sai phạm tại Dự án cầu Đồng Việt ở Bắc Giang (cũ), bị cáo Nguyễn Duy Hưng khai khi đó, bị cáo biết UBND tỉnh Bắc Giang “cũ” đang triển khai dự án. Vốn có quan hệ trước với ông Dương Văn Thái, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang, nên khi nắm được thông tin UBND tỉnh Bắc Giang (cũ) sắp triển khai đấu thầu dự án trên, Hưng đã chủ động liên lạc hẹn gặp ông Thái.
Bị cáo Nguyễn Duy Hưng được đưa đến tòa trong sáng 8/9.
Một tuần sau việc hẹn gặp, bị cáo Nguyễn Duy Hưng có gặp bị cáo Phạm Thái Hà, cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội và kể lại chuyện xin tham gia thi công cầu Đồng Việt.
"Bị cáo có hỏi anh Hà trong cuộc ngồi nói chuyện với anh Thái có nên gọi điện cho "lãnh đạo cấp cao" để nhờ nói với anh Thái một vài tiếng không thì anh Hà bảo nên làm", bị cáo Nguyễn Duy Hưng trình bày tại tòa.
Khoảng một tuần sau, ông chủ Tập đoàn Thuận An đến tỉnh Bắc Giang và gặp ông Thái. Trên đường đi, bị cáo nhắn tin cho bị cáo Hà và bảo lúc nữa có ngồi với ông Thái và sẽ chuyển máy để Thái nói chuyện với "lãnh đạo". Song, lúc này ông Hà đang bận công việc nên bảo sẽ liên lạc trực tiếp hoặc thông qua thư ký của "lãnh đạo".
Đến 10h hôm đó, bị cáo Nguyễn Duy Hưng gặp mặt ông Dương Văn Thái và nhờ ông Thái ủng hộ cho Thuận An. Lúc này, ông Thái nói dự án cầu Đồng Việt đòi hỏi công nghệ cao, nên toàn bộ nhà thầu của Bắc Giang không đơn vị nào đủ năng lực. Nếu Tập đoàn Thuận An và các nhà thầu liên danh đủ năng lực, ông Thái sẽ ủng hộ tham gia đấu thầu theo quy định.
Sau đó, khi đang trên đường về nhà, bị cáo Nguyễn Duy Hưng có “khoe” với bị cáo Phạm Thái Hà việc ông Thái hứa ủng hộ. 2 tuần sau, ông Thái nhờ Hưng tổ chức một buổi ăn cơm ở nhà một lãnh đạo cấp cao. Song, trong buổi ăn cơm này Hưng không biết ông Phạm Thái Hà có giới thiệu về Tập đoàn Thuận An hay không.
Nhưng ông chủ Thuận An cũng cho biết trong các lời khai, bị cáo Hà có giới thiệu về Tập đoàn Thuận An với cựu Bí thư Dương Văn Thái. Trong quá trình triển khai đấu thầu Tập đoàn Thuận An đã được UBND tỉnh Bắc Giang và Ban quản lý dự án tham gia tiếp cận hồ sơ, khảo sát hiện trường.
"Tất cả hành vi đã diễn ra như cáo trạng mà Viện kiểm sát đã công bố", Chủ tịch Tập đoàn Thuận An nói.
Theo lời khai của Nguyễn Duy Hưng, bị cáo còn gặp gỡ ông Nguyễn Văn Thạo, cựu Giám đốc Ban quản lý dự án Bắc Giang cũ để nhờ quan tâm, hỗ trợ. Để xử lý các công việc, Hưng đã lập nhóm trên mạng xã hội Viber để xử lý công việc.
Chủ tịch Tập đoàn Thuận An chi tiền ra sao?
"Quá trình thực hiện như vậy bị cáo có đưa tiền cho ai không?", HĐXX hỏi. Bị cáo Nguyễn Duy Hưng trả lời: "Trước lúc đấu thầu bị cáo không đưa tiền cho ai, trong quá trình triển khai dự án bị cáo cho chi tiền bồi dưỡng một số cơ quan, cá nhân"
Quá trình đó, ông Hưng có đến Ban QLDA gặp bị cáo Nguyễn Văn Thạo, cựu Giám đốc Ban QLDA nhờ quan tâm hỗ trợ. Sau đó, ông Hưng về, giao bị cáo Nguyễn Ngọc Hòa, cựu Phó Chủ tịch Tập đoàn Thuận An chỉ đạo anh em dưới quyền thực hiện. Tổ công tác đó lập một nhóm viber, bị cáo có tham gia, đọc và theo dõi công việc. Việc gì cần thì bị cáo có ý kiến chỉ đạo, còn không tự anh em làm.
“Trước khi đấu thầu, bị cáo không đưa tiền cho ai. Sau khi trúng thầu, được thanh toán, bị cáo có bồi dưỡng cho các cơ quan, cá nhân”, bị cáo Hưng thừa nhận. Tuy nhiên, quá trình khai báo, ông Hưng nhiều lần nói không nhớ chi tiết việc đưa tiền, chỉ nhớ có đưa và chấp nhận các con số cáo trạng truy tố.
Cũng tại tòa, Chủ tịch Tập đoàn Thuận An cho biết đưa tiền cho ông Thái và một số cá nhân ở Ban quản lý dự án Bắc Giang, theo cơ chế hỗ trợ 3% của giá trị thanh toán trước thuế.
Toàn cảnh phiên toà (Ảnh: P.A.).
Ngoài ra, ông Hưng có gặp bị cáo Lê Ô Pích, cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang ở nhà "lãnh đạo cấp cao". Sau khi đấu thầu, bị cáo có đến gặp ông Pích và trực tiếp cảm ơn số tiền 1 tỷ đồng.
Về nguồn tiền chi cho các cá nhân, đơn vị, bị cáo Nguyễn Duy Hưng khai đó là tiền thu của 3 doanh nghiệp là thành viên trong liên danh nhà thầu. Ngoài ra, bị cáo Hưng còn gửi giá vào 2 doanh nghiệp khác với tổng số tiền hơn 4 tỷ đồng. Nhưng Hưng không nhớ rõ các chi tiết và thừa nhận số tiền thiệt hại hơn 96 tỷ đồng bị cáo buộc ở dự án này.
Đối với các dự án gói thầu tại Quảng Ninh, Hà Nội, Tuyên Quang và Bộ GTVT, bị cáo Hưng thừa nhận cáo buộc, các con số thiệt hại mà cáo trạng nhắc đến, thừa nhận đã đưa tiền cho một số cá nhân sau mỗi lần được trúng thầu.