Chóng mặt khi nằm là bị gì?

Các nguyên nhân phổ biến gây chóng mặt khi nằm

Chóng mặt khi nằm có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những vấn đề nhỏ không đáng ngại đến các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng hơn. Dưới đây là một số lý do phổ biến:

Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính (BPPV): Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chóng mặt khi nằm hoặc thay đổi tư thế đầu. BPPV xảy ra khi những hạt tinh thể canxi nhỏ (sỏi tai) trong tai trong bị lỏng ra và di chuyển vào các ống bán khuyên. Khi bạn thay đổi vị trí đầu (như nằm xuống, ngồi dậy, hoặc quay đầu), những hạt này sẽ di chuyển và gửi tín hiệu sai lệch đến não, gây ra cảm giác chóng mặt đột ngột và dữ dội, thường chỉ kéo dài vài giây đến một phút.

Huyết áp thấp tư thế (Orthostatic Hypotension): Tình trạng này xảy ra khi huyết áp của bạn giảm đột ngột lúc bạn đứng dậy từ tư thế nằm hoặc ngồi. Mặc dù chủ yếu gây chóng mặt khi đứng lên, nhưng ở một số người, cảm giác choáng váng có thể xuất hiện ngay cả khi họ thay đổi tư thế nằm hoặc trở mình.

Viêm dây thần kinh tiền đình hoặc viêm mê đạo tai: Đây là tình trạng nhiễm trùng hoặc viêm các dây thần kinh tiền đình hoặc mê đạo tai (cấu trúc trong tai trong kiểm soát thăng bằng). Viêm có thể gây chóng mặt dữ dội, buồn nôn, nôn mửa và đôi khi là mất thính lực. Chóng mặt có thể kéo dài liên tục hoặc trầm trọng hơn khi nằm xuống.

Bệnh Meniere: Đây là một rối loạn của tai trong, gây ra các đợt chóng mặt tái phát, ù tai, mất thính lực dao động và cảm giác đầy tai. Các cơn chóng mặt có thể rất dữ dội và kéo dài hàng giờ, thường bị kích hoạt bởi sự thay đổi áp lực trong tai.

Rối loạn lo âu và căng thẳng: Tâm lý có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe thể chất. Khi lo lắng, căng thẳng kéo dài, cơ thể có thể phản ứng bằng cách gây ra các triệu chứng như chóng mặt, tim đập nhanh, khó thở, và cảm giác mất thăng bằng, đặc biệt là khi nằm nghỉ.

Thiếu máu: Khi cơ thể không sản xuất đủ hồng cầu khỏe mạnh, bạn có thể bị thiếu máu. Một trong những triệu chứng thường gặp là chóng mặt, mệt mỏi, da xanh xao, đặc biệt rõ rệt khi nằm hoặc thay đổi tư thế.

Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc hạ huyết áp, thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm, hoặc thuốc ngủ có thể gây ra chóng mặt như một tác dụng phụ.

Các nguyên nhân khác: Ít phổ biến hơn nhưng vẫn có thể gây chóng mặt khi nằm bao gồm: đau nửa đầu tiền đình, u dây thần kinh số 8, chấn thương đầu, hoặc các vấn đề về tuần hoàn não.

Chóng mặt khi nằm là một triệu chứng khá phổ biến, gây ra cảm giác khó chịu, mất thăng bằng và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Ảnh minh họa 

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Mặc dù chóng mặt khi nằm thường không nguy hiểm, nhưng bạn nên đi khám bác sĩ nếu triệu chứng này:

Xảy ra thường xuyên hoặc kéo dài.

Đi kèm với các triệu chứng khác như đau đầu dữ dội, sốt, mất thị lực, yếu liệt chi, khó nói, mất thính lực, ù tai, hoặc tê bì.

Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày hoặc gây té ngã.

Bác sĩ sẽ thăm khám, hỏi về tiền sử bệnh lý và có thể yêu cầu các xét nghiệm như đo thính lực, chụp MRI/CT não, hoặc các bài kiểm tra chức năng tiền đình để chẩn đoán chính xác nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Cách đối phó và phòng ngừa chóng mặt khi nằm

Tùy thuộc vào nguyên nhân, bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp điều trị khác nhau. Tuy nhiên, bạn có thể tham khảo một số lời khuyên chung để giảm thiểu tình trạng chóng mặt khi nằm:

Thay đổi tư thế từ từ: Khi nằm xuống hoặc ngồi dậy, hãy làm chậm rãi. Khi thức dậy, nên ngồi thẳng trên giường vài phút trước khi đứng dậy hoàn toàn.

Tránh các tác nhân kích thích: Nếu bạn biết mình bị BPPV, hãy tránh các động tác quay đầu nhanh hoặc nghiêng đầu quá mức.

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn đủ bữa, uống đủ nước, hạn chế caffeine, rượu bia và muối có thể giúp ổn định huyết áp và sức khỏe tổng thể.

Tập thể dục đều đặn: Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga có thể cải thiện tuần hoàn máu và khả năng giữ thăng bằng.

Quản lý căng thẳng: Thực hành thiền định, hít thở sâu hoặc các kỹ thuật thư giãn khác để giảm bớt lo âu.

Ngủ đủ giấc: Đảm bảo giấc ngủ chất lượng để cơ thể phục hồi.

Tránh tự ý dùng thuốc: Không tự ý sử dụng các loại thuốc gây buồn ngủ hoặc ảnh hưởng đến huyết áp nếu không có chỉ định của bác sĩ.

* Nội dung này không phải là lời khuyên y tế. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào liên quan đến sức khỏe của bạn.