Chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 10/2025: Chính thức bỏ hình thức đình chỉ học sinh

Quy định về khen thưởng và kỷ luật học sinh

Thông tư 19/2025/TT-BGDĐTquy định về khen thưởng và kỷ luật học sinh, có hiệu lực từ ngày 31/10. Sau gần 40 năm, thông tư này chính thức thay thế Thông tư số 08/TT về khen thưởng và kỷ luật học sinh đã được ban hành từ năm 1988.

Theo quy định mới, nguyên tắc xử lý vi phạm của học sinh phải dựa trên sự tôn trọng, bao dung, khách quan, không định kiến; đồng thời đảm bảo phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý, giới tính, thể chất của các em.

Bộ cũng nhấn mạnh việc tuyệt đối không áp dụng các biện pháp kỷ luật mang tính bạo lực, xúc phạm nhân phẩm, danh dự hoặc gây ảnh hưởng tiêu cực đến thể chất và tinh thần học sinh.

Nếu như trong thông tư cũ, học sinh có thể bị xử lý theo 5 mức độ, từ khiển trách trước lớp đến đuổi học một năm, các biện pháp kỷ luật mới được điều chỉnh theo cấp học. Với bậc tiểu học, học sinh vi phạm chỉ bị nhắc nhở hoặc yêu cầu xin lỗi. Với các cấp học cao hơn, biện pháp có thể là nhắc nhở, phê bình hoặc yêu cầu viết bản tự kiểm điểm.

Bên cạnh kỷ luật, thông tư mới cũng bổ sung nhiều hoạt động hỗ trợ nhằm giúp học sinh khắc phục hành vi vi phạm. Cụ thể, các em sẽ được khuyên bảo, động viên để tự nhận thức hành vi sai trái; được theo dõi, tư vấn trong quá trình khắc phục; tham gia hoạt động tư vấn học đường, công tác xã hội, giáo dục kỹ năng hoặc các hoạt động khác do nhà trường tổ chức.

Đồng thời, việc phối hợp giữa gia đình, nhà trường và các lực lượng xã hội khác cũng được nhấn mạnh nhằm giúp học sinh điều chỉnh hành vi, thay đổi nhận thức và khắc phục hậu quả.

Quy định về chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài

Bộ trưởng GD&ĐT ban hành Thông tư 16/2025/TT-BGDĐT (có hiệu lực từ ngày 12/10/2025) quy định về liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài.

Theo đó, căn cứ Điều 4 Thông tư 16/2025/TT-BGDĐT có quy định cụ thể về chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài.

Cụ thể như sau:

Chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài là văn bản xác nhận kết quả thi năng lực ngoại ngữ do đơn vị cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài cấp cho người dự thi. Chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài không phải là chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân;

Chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài không bao gồm chứng chỉ đánh giá năng lực học tập các môn học khác bằng tiếng nước ngoài hoặc chứng chỉ đánh giá năng lực trong lĩnh vực chuyên môn để hành nghề bằng tiếng nước ngoài;

Chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài được công nhận hợp pháp ở nước sở tại khi được cơ quan có thẩm quyền của nước đó cho phép tổ chức thi cấp chứng chỉ; hoặc được sử dụng để xét duyệt hồ sơ nhập cư, nhập quốc tịch, cấp thị thực nhập cảnh cho công dân các nước có nhu cầu định cư, làm việc, nghiên cứu, học tập, công nhận đạt chuẩn đầu vào, đầu ra trong chương trình đào tạo đối với sinh viên quốc tế tại nước sử dụng ngôn ngữ được thi cấp chứng chỉ là ngôn ngữ chính thức.

Chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài có giá trị sử dụng phổ biến trên thế giới khi được nhiều nước công nhận hoặc sử dụng theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Thông tư 16/2025/TT-BGDĐT hoặc được tổ chức thi cấp chứng chỉ tại nhiều nước trên thế giới.

Việc phê duyệt liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài không bao gồm việc công nhận các cấp độ của chứng chỉ năng lực ngoại ngữ đó tương đương với các bậc của Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam để sử dụng trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Hướng dẫn nội dung công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học

Cũng từ ngày 31/10, Thông tư 18/2025/TT-BGDĐT hướng dẫn về công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học cũng sẽ có hiệu lực thi hành.

Theo thông tư, học sinh không chỉ được tư vấn về tình yêu, hôn nhân và gia đình mà còn được hỗ trợ ở nhiều khía cạnh khác như học tập, tâm lý, quan hệ xã hội, kỹ năng sống, hướng nghiệp, việc làm và khởi nghiệp.

Mục tiêu của công tác tư vấn là giúp học sinh phòng ngừa, nhận diện, tìm kiếm sự trợ giúp khi gặp khó khăn; rèn luyện kỹ năng sống; tăng cường sức khỏe thể chất và tinh thần; hình thành thái độ ứng xử phù hợp, góp phần hoàn thiện nhân cách.

Trước đó, Thông tư số 31/2017/TT-BGDĐT và Thông tư số 33/2018/TT-BGDĐT đã tạo hành lang pháp lý cho hoạt động tư vấn tâm lý và công tác xã hội trong trường học. Nhờ vậy, nhiều trường phổ thông đã hình thành mạng lưới trợ giúp, kịp thời hỗ trợ học sinh vượt qua khó khăn về tâm lý - xã hội trong học tập và cuộc sống. Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn gặp hạn chế do thiếu nhân sự, cơ sở vật chất, kinh phí và sự chồng chéo giữa hai thông tư.

Việc ban hành Thông tư số 18/2025 nhằm hợp nhất, đồng bộ hóa quy định, tháo gỡ vướng mắc, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác tư vấn và hỗ trợ học sinh. Bộ GD&ĐT nhấn mạnh nguyên tắc hoạt động tư vấn phải lấy người học làm trung tâm, bảo mật thông tin, tôn trọng sự tự nguyện, khách quan, bình đẳng và không phân biệt đối xử.

Ngoài tư vấn trực tiếp tại trường, các cơ sở giáo dục được khuyến khích triển khai tư vấn trực tuyến, kết hợp với truyền thông, chương trình phòng ngừa và hướng dẫn sử dụng dịch vụ tư vấn.

Thông tư cũng phân định rõ trách nhiệm của UBND các cấp, Sở GD&ĐT và người đứng đầu cơ sở giáo dục trong việc bố trí nhân sự, kinh phí, cơ sở vật chất, tập huấn đội ngũ, xây dựng kế hoạch hàng năm và phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội để triển khai hiệu quả.