Chen lấn ngất xỉu ở hội Phết: "Không có bạo lực, đánh nhau"?

(ĐSPL) – Lễ hội Phết Hiền Quan năm 2015, không có đánh nhau hay bạo lực trong quá trình du khách tranh cướp phết - Chủ tịch UBND xã Hiền Quan khẳng định.

Trao đổi với PV báo Đời sống và Pháp luật, ông Bùi Văn Thanh, Chủ tịch UBND xã Hiền Quan – Trưởng Ban tổ chức lễ hội xã Hiền Quan khẳng định: “Lễ hội Phết Hiền Quan năm nay không có đánh nhau hay bạo lực trong quá trình du khách tranh cướp phết”.

Tuy nhiên, khác với lời khẳng định của Trưởng ban tổ chức lễ hội, trước đó đã có nhiều hình ảnh ghi lại việc các thanh niên tranh giành phết tới mức... ngất xỉu. Theo tin tức trên báo Người lao động, hàng trăm thanh niên đã hò hét, giẫm đạp lên nhau, tranh giành làm náo loạn cả một khúc sông Thao. Người nào mang được quả Phết ra khỏi ranh giới của các cây nêu thì sẽ giành chiến thắng. Thậm chí có người đã ngất xỉu vì tranh cướp phết.

Ông Thanh cho hay: “Ngoài việc đảm bảo nội theo đúng nguyên mẫu được phục dựng, chúng tôi đã thực hiện triển khai thêm một số nội dung như: giã bánh dày, cải tiến công tác đẽo phết, gậy đánh phết…về an ninh, trật tự trước khi diễn ra lễ hội chúng tôi đã triển khai lực lượng quân sự tại địa phương phối hợp vơi Công an huyện chia thành nhiều tốp nhỏ bám sát toàn bộ khu vực diễn ra lễ hội để đảm bảo an ninh trật tự trong những ngày lễ hội tốt nhất”.

Hội Phết Hiền Quan được tổ chức ngày 12-13 tháng Giêng, tại xã Hiền Quan, huyện Tam Nông (Phú Thọ) thu hút hàng nghìn người xem.

Với mục đích tưởng nhớ và tôn vinh công lao của nữ tướng Thiều Hoa công chúa - Đức Thánh Mẫu Đại Vương, người giúp Hai Bà Trưng đánh giặc cứu nước.

Hội Phết Hiền Quan được chia làm hai phần đó là phần chính là lễ và phần hội. Phần lễ do các bậc cao niên tế lễ diễn ra chủ yếu ngày 12 tháng Giêng và phần hội được tổ chức chơi ba ván gọi là ba bàn, với lệ khá nghiêm ngặt.

Lễ ném Phết hay còn gọi là hò Phết diễn ra tại một địa điểm đã được quy định trước. Trong lúc hai đoàn làm lễ kéo quân thì tại đền thờ vẫn diễn ra các tuần cúng. Các lão bàn thượng khẩn dụ khi nào đủ ba tuần rượu thì cũng là lúc hai cánh quân kéo về tới sân Đền. Không gian lễ hội huyên náo và sôi động hẳn lên. Ông Tiên Chỉ, được coi là “con cả của vua” thay mặt muôn dân đọc bài hò Phết, sau đó ra bãi ném cho muôn dân tranh cướp.

Quả Phết được làm bằng gốc tre, sơn son thếp vàng. Xong một bàn Phết, các đấu thủ chạy vòng vèo trên bãi vài vòng rồi nghỉ trước khi vào bàn Phết sau, có 3 bàn Phết và 3 bàn Dúi. Do mọi người cùng tranh nhau quả phết, giành lấy may mắn cả năm nên Hội Phết diễn ra vui vẻ nhưng vô cùng quyết liệt.

Theo lệ chơi thì ai cướp được quả phết mà không có người nào đuổi theo hoặc có đuổi theo nhưng cũng không chạm vào người cầm quả phết thì người đó coi như là thắng cuộc.

Tục truyền, nếu chẳng may ai đó bị quả Phết, quả Chúi rơi vào đầu thì chỉ cần đưa vào cung cấm của Đền cầu cúng là tai qua nạn khỏi, còn ai đó may mắn cướp được quả Phết, quả Chúi thì năm đó họ và gia đình cùng thôn xóm gặp được sự may mắn.

Chính bởi điều thần bí này mà mỗi khi ông Tiên Chỉ mang quả Phết, quả Chúi ra là có hàng trăm, hàng ngàn người xô vào tranh cướp, đến lúc quả phết được ai đó cướp được chạy ra khỏi bãi ném Phết mà không có ai đuổi theo thì Quả Phết tiếp theo lại được ném ra.

Sử sách ghi lại năm 16 tuổi, Thiều Hoa đến tu tại chùa Phúc Thánh- Hiền Quan. Nghe tin Trưng Trắc dấy binh khởi nghĩa, Thiều hoa tập hợp được đội quân 500 người, hàng ngày luyện tập võ nghệ, chơi trò đánh phết, phóng lao, rồi về Hát Môn tụ nghĩa. Đứng dưới cờ của Hai Bà Trưng, được Trưng Trắc phong làm “Đông cung tướng quân”, lĩnh ấn tiên phong về Luy Lâu đánh Tô Định.

Bình xong giặc, vua Trưng phong thưởng các tướng, Thiều Hoa không nhận quan chức ở triều, xin được về bản xã. Trưng Vương ban cho xã Song Quan (Hiền Quan ngày nay) làm thực ấp. Một năm sau Thiều Hoa mất, nhân dân lập miếu thờ và Trưng Vương ban cho sắc phong là “Phụ quốc công chúa”. Ngày 12-13 tháng giêng, nhân dân trong vùng tổ chức Hội Phết để tưởng nhớ công đức của bà.

Việc tổ chức lễ hội Phết Hiền Quan hàng năm để nhân dân ôn lại truyền thống đấu tranh giữ nước, dựng nước của dân tộc và thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.