Kakeibo, có nghĩa là "sổ ghi chép tài chính gia đình", là một trong những bí quyết tiết kiệm lâu đời và hiệu quả nhất của người Nhật, được giới thiệu từ năm 1904. Đây không chỉ đơn thuần là việc ghi lại các khoản thu chi, mà còn là một công cụ để bạn đối diện với thói quen tiêu dùng của mình.
Để áp dụng Kakeibo, bạn cần:
Chuẩn bị: Một cuốn sổ tay và cây bút là đủ.
Ghi lại thu nhập: Vào đầu tháng, hãy liệt kê tất cả các nguồn thu nhập của bạn (lương, thưởng, thu nhập phụ...).
Xác định chi phí cố định: Ghi rõ các khoản chi tiêu bắt buộc hàng tháng như tiền thuê nhà, điện, nước, internet, học phí...
Đặt mục tiêu tiết kiệm: Quyết định số tiền bạn muốn tiết kiệm trong tháng và ưu tiên cất riêng khoản này ngay từ đầu.
Phân loại và ghi chép chi tiêu: Đây là phần quan trọng nhất. Hãy chia chi tiêu thành 4 nhóm chính:
Nhu cầu thiết yếu: Thức ăn, đi lại, thuốc men, hóa đơn.
Nhu cầu không thiết yếu (giải trí): Ăn ngoài, mua sắm quần áo, xem phim.
Văn hóa - Tinh thần: Sách vở, khóa học, du lịch nhỏ.
Chi phí phát sinh: Đám cưới, sửa chữa đồ đạc, quà tặng.Ghi chép chi tiết mỗi khoản chi giúp bạn thấy rõ tiền của mình đang đi đâu.
Đánh giá cuối tháng: So sánh tổng chi tiêu với mục tiêu tiết kiệm. Đặt ra những câu hỏi như: "Mình đã tiêu quá nhiều vào đâu?", "Mình có thể cắt giảm khoản nào trong tháng tới?".
Kakeibo giúp bạn hình thành thói quen kỷ luật, nhận thức rõ hơn về tài chính và từ đó đưa ra những quyết định chi tiêu thông minh hơn.
Việc học hỏi những cách tiết kiệm tiền của người Nhật không chỉ giúp bạn xây dựng một nền tảng tài chính vững chắc mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống. Ảnh minh họa
Người Nhật rất coi trọng sự tối giản, không chỉ trong không gian sống mà còn trong lối sống và thói quen tiêu dùng. Phương pháp KonMari của Marie Kondo, với nguyên tắc "chỉ giữ lại những món đồ mang lại niềm vui", là một ví dụ điển hình.
Áp dụng lối sống tối giản giúp bạn:
Giảm chi tiêu không cần thiết: Thay vì mua sắm theo cảm xúc hoặc xu hướng, người Nhật chỉ mua những gì thực sự cần thiết và có giá trị sử dụng lâu dài.
Ưu tiên chất lượng hơn số lượng: Họ thà mua một món đồ tốt, bền thay vì nhiều món đồ rẻ tiền, kém chất lượng. Điều này giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa hoặc thay thế về lâu dài.
Loại bỏ đồ đạc không cần thiết: Dọn dẹp nhà cửa thường xuyên, thanh lý hoặc tặng những món đồ không còn dùng đến. Điều này không chỉ giúp không gian sống gọn gàng mà còn giúp bạn nhận ra mình đã chi tiêu lãng phí vào những gì.
Bên cạnh các phương pháp quản lý tài chính, người Nhật còn áp dụng những thói quen tiết kiệm nhỏ nhưng hiệu quả trong cuộc sống hàng ngày:
Tự nấu ăn và mang cơm hộp (bento): Đây là một thói quen phổ biến, giúp kiểm soát chất lượng bữa ăn và tiết kiệm đáng kể so với việc ăn ngoài.
Sử dụng phương tiện công cộng: Hệ thống giao thông công cộng phát triển giúp người dân tiết kiệm chi phí đi lại, bảo dưỡng xe cá nhân và giảm thiểu ô nhiễm.
Tiết kiệm năng lượng: Người Nhật rất ý thức trong việc tắt đèn khi không sử dụng, tận dụng ánh sáng tự nhiên, và sử dụng các thiết bị điện tiết kiệm năng lượng.
Hạn chế lãng phí thực phẩm: Họ thường mua lượng thực phẩm vừa đủ, chế biến cẩn thận và tận dụng tối đa để tránh lãng phí.
Mua sắm thông minh: Lập danh sách trước khi đi chợ, tìm kiếm các chương trình khuyến mãi, và so sánh giá để mua được sản phẩm tốt nhất với giá hợp lý.
Người Nhật tin rằng việc giáo dục tài chính và thói quen tiết kiệm cần được hình thành từ nhỏ. Trẻ em được dạy về giá trị của tiền bạc, cách quản lý chi tiêu và tiết kiệm cho những mục tiêu riêng. Điều này giúp hình thành tư duy tài chính vững vàng từ sớm, tạo nền tảng cho một tương lai độc lập tài chính.