Bộ Tư pháp "tuýt còi" văn bản của Chủ tịch tỉnh Nghệ An

Ngày 28/7, ông Nguyễn Xuân Đường, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An đã ký Công văn số 5290 về việc “chung tay góp sức hỗ trợ doanh nghiệp tiêu thụ các sản phẩm bia sản xuất trên địa bàn tỉnh. Lý do trong công văn nêu ra về việc hỗ trợ này là vì “trong những năm qua, các hãng bia có nhà máy sản xuất trên địa bàn có nhiều đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An, chiếm tỷ trọng lớn trong thu ngân sách địa phương”.

Sau khi kiểm tra, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) đã chủ trì tổ chức cuộc họp với đại diện Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công thương) để trao đổi, thảo luận về tính hợp pháp của Công văn số 5290.

Trên cơ sở chấp thuận của Thứ trưởng Bộ Tư pháp - ông Đinh Trung Tụng, ngày 8/10/2014, ông Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản QPPL đã ký Văn bản số 266/KTrVB về việc thông báo kiểm tra văn bản Công văn số 5290 của UBND tỉnh Nghệ An.

Về hình thức Công văn số 5290: Đây là văn bản chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh nhằm “hỗ trợ doanh nghiệp tiêu thụ” và “ổn định thị trường, đẩy mạnh tiêu thụ các sản phẩm sản xuất trong tỉnh” (bia). Tuy nhiên, nội dung công văn lại đưa ra một số quy định mang tính QPPL, yêu cầu các sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn tỉnh phải “ưu tiên” dùng, giới thiệu, “quan tâm”, “tạo điều kiện thuận lợi về địa điềm kinh doanh”, “hỗ trợ thị trường” cho nhà sản xuất tiêu thụ các sản phẩm bia sản xuất trong tỉnh; “tăng cường kiểm soát chặt chẽ việc chấp hành thuế các đại lý, nhà hàng sử dụng các loại bia không sản xuất trên địa bàn tỉnh”.

Bộ Tư pháp đề nghị UBND tỉnh Nghệ An hủy bỏ nội dung chưa phù hợp tại Công văn 5290.

Bộ Tư pháp đề nghị UBND tỉnh Nghệ An hủy bỏ nội dung chưa phù hợp tại Công văn 5290.

Cục Kiểm tra văn bản QPPL cho rằng, những nội dung nêu trên mang tính QPPL, yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện phải thực hiện. Theo quy định tại Luật ban hành văn bản QPPL và Nghị định số 24/2009/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật ban hành văn bản QPPL thì những nội dung trên thể hiện trong văn bản hành chính là chưa phù hợp về hình thức văn bản.

Về nội dung Công văn số 5290: Trên cơ sở rà soát các quy định của pháp luật hiện hành, Cục Kiểm tra văn bản QPPL thấy rằng, việc UBND tỉnh Nghệ An đưa ra nội dung chỉ đạo nêu trên là không có căn cứ pháp lý. Mặt khác, những nội dung chỉ đạo này đã tạo ra sự “phân biệt đối xử”, “bất bình đẳng” giữa các doanh nghiệp sản xuất bia ở Việt Nam, trái với quy định tại khoản 2 Điều 51 Hiến pháp 2013: “Các chủ thể thuộc các thành phần kinh tế bình đẳng, hợp tác và cạnh tranh theo pháp luật”; Điều 10 Luật Thương mại: “Thương nhân thuộc mọi thành phần kinh tế bình đẳng trước pháp luật trong hoạt động thương mại”; trái với Điều 6 Luật Cạnh tranh: “Cơ quan quản lý nhà nước không được thực hiện những hành vi sau đây để cản trở cạnh tranh trên thị trường: 1. Buộc doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cá nhân phải mua, bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ với doanh nghiệp được cơ quan này chỉ định…; 2. Phân biệt đối xử giữa các doanh nghiệp”.

Như vậy, việc UBND tỉnh Nghệ An đưa ra chỉ đạo nêu trên là chưa phù hợp với quy định của pháp luật; mặt khác, sẽ tạo ra hình ảnh và môi trường đầu tư, kinh doanh không bình đẳng; tạo ra lợi ích cục bộ, địa phương. Những nội dung này cần phải được xem xét xử lý kịp thời, tránh tạo ra tiền lệ không tốt nếu nhiều địa phương cũng có chủ trương tương tự.

Đề nghị UBND tỉnh Nghệ An tiến hành tự kiểm tra, hủy bỏ nội dung chưa phù hợp tại Công văn số 5290; thông báo kết quả xử lý sau 30 ngày kể từ ngày nhận được thông báo cho Cục Kiểm tra văn bản theo quy định tại Nghị định 40/2010/NĐ-CP của Chính phủ.

Một trường hợp khác tương tự là Công văn số 1747/UBND-KTN ngày 14/5/2014 của UBND tỉnh Quảng Nam (ông Đinh Văn Thu, Phó Chủ tịch Thường trực tỉnh ký) về việc hỗ trợ sử dụng xi măng sản xuất trên địa bàn tỉnh để xây dựng các công trình bê tông hóa mặt đường giao thông nông thôn.

Cục Kiểm tra văn bản QPPL nêu rõ: Đây là văn bản chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh nhằm “hỗ trợ doanh nghiệp tiêu thụ xi măng sản xuất trên địa bàn tỉnh của Công ty Cổ phần Xi măng Xuân Thành 2”. Tuy nhiên, nội dung công văn lại đưa ra một số quy định mang tính QPPL, yêu cầu các sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND huyện “ký hợp đồng mua xi măng với Công ty Cổ phần Xi măng Xuân Thành 2”; yêu cầu Công ty Cổ phần Xi măng Xuân Thành 2 “cung cấp kịp thời thông tin giá sản phẩm xi măng cho UBND các huyện, thành phố và các ngành liên quan của tỉnh khi có yêu cầu”, “tổ chức mở rộng đại lý phân phối xi măng tại trung tâm các huyện, thành phố”.

Bộ Tư pháp cũng yêu cầu UBND tỉnh Quảng Nam hủy bỏ nội dung chưa phù hợp tại Công văn 1747/UBND-KTN.

Bộ Tư pháp cũng yêu cầu UBND tỉnh Quảng Nam hủy bỏ nội dung chưa phù hợp tại Công văn 1747/UBND-KTN.

Cục Kiểm tra văn bản QPPL cho biết, những nội dung nêu trên mang tính QPPL, yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện cũng như doanh nghiệp phải thực hiện. Theo quy định tại Luật ban hành văn bản QPPL và Nghị định số 24/2009/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật ban hành văn bản QPPL thì những nội dung trên thể hiện trong văn bản hành chính là chưa phù hợp về hình thức văn bản.

Việc UBND tỉnh Quảng Nam đưa ra nội dung chỉ đạo nêu trên là không có căn cứ pháp lý. Mặt khác, những nội dung chỉ đạo này đã tạo ra sự “phân biệt đối xử”, “bất bình đẳng” giữa các doanh nghiệp sản xuất xi măng ở Việt Nam, trái với quy định tại khoản 2 Điều 51 Hiến pháp 2013: “Các chủ thể thuộc các thành phần kinh tế bình đẳng, hợp tác và cạnh tranh theo pháp luật”; Điều 10 Luật Thương mại: “Thương nhân thuộc mọi thành phần kinh tế bình đẳng trước pháp luật trong hoạt động thương mại” và đặc biệt là Điều 6 Luật Cạnh tranh.

Bộ Tư pháp đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam tiến hành tự kiểm tra, hủy bỏ nội dung chưa phù hợp tại Công văn số 1747/UBND-KTN; thông báo kết quả xử lý sau 30 ngày kể từ ngày nhận được thông báo cho Cục Kiểm tra văn bản theo quy định tại Nghị định 40/2010/NĐ-CP của Chính phủ.