BHXH, BHYT là những chính sách lớn bảo đảm an sinh xã hội

Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho hay BHXH, BHYT là những chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, là các trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn định và phát triển chính trị, kinh tế - xã hội.

Trong một bài trả lời phỏng vấn mới đây, ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng đã đánh giá về sự đóng góp tích cực của ngành BHXH, BHYT góp phần đảm bảo an sinh xã hội.

BHXH, BHYT góp phần đảm bảo công bằng, ổn định xã hội

Đánh giá về vai trò của BHXH, BHYT, ông Ngọ Duy Hiểu cũng khẳng định BHXH, BHYT là những chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, là các trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn định và phát triển chính trị, kinh tế - xã hội. Trải qua các giai đoạn phát triển, chính sách BHXH, BHYT đã đạt được những kết quả tích cực, đáng ghi nhận.

Đến nay, nước ta đã hình thành được hệ thống chính sách BHXH khá đồng bộ, bao quát hầu hết các chế độ BHXH theo thông lệ quốc tế, gồm cả loại hình BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện; đối với cả người có quan hệ lao động lẫn người không có quan hệ lao động; cho cả khu vực kinh tế chính thức lẫn khu vực phi chính thức.

Hệ thống chính sách BHXH, các quan hệ BHXH được thiết kế, điều chỉnh và vận hành ngày càng phù hợp. Với vai trò chủ đạo của Nhà nước, sự tham gia của người lao động và người sử dụng lao động, Quỹ BHXH đã trở thành quỹ an sinh xã hội lớn nhất, hoạt động theo nguyên tắc đóng - hưởng và chia sẻ giữa những người lao động cùng thế hệ và giữa các thế hệ tham gia BHXH.

Diện bao phủ BHXH theo quy định của pháp luật và quy mô tham gia BHXH trên thực tế ngày càng được mở rộng. Phạm vi đối tượng tham gia BHXH được mở rộng và ngày càng tăng.

Mô hình tổ chức hệ thống BHXH cơ bản phù hợp với thông lệ quốc tế với việc tách cơ quan quản lý nhà nước với cơ quan tổ chức thực hiện chính sách đã phát huy được vai trò và tính hiệu quả trong từng khâu thiết kế, xây dựng, hoạch định, tổ chức thực hiện chính sách, thu, chi và quản lý Quỹ BHXH. Năng lực, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về BHXH được tăng cường. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về BHXH thường xuyên được sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện; công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật BHXH được chú trọng; công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế về BHXH được đẩy mạnh.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, còn một số hạn chế như việc tổ chức thực hiện, nâng cao hiệu quả chính sách BHXH vẫn còn nhiều hạn chế như diện bao phủ BHXH theo quy định của pháp luật cũng như quy mô tham gia BHXH trên thực tế còn thấp. Hệ thống BHXH về cơ bản còn thiết kế đơn tầng, sự kết nối giữa chính sách BHXH với các chính sách xã hội khác chưa đồng bộ, thiếu chặt chẽ. BHXH bắt buộc còn bỏ sót một số nhóm đối tượng có nhu cầu và có khả năng tham gia.

Nhận thức của một bộ phận người lao động và người sử dụng lao động về BHXH chưa đầy đủ. Công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật hiệu quả chưa cao. Một bộ phận cán bộ làm công tác BHXH chưa thay đổi tư duy từ hành chính sang phục vụ khách hàng.

Đâu là giải pháp?

Để nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách về BHXH, BHYT ở nước ta trong bối cảnh mới, ông Ngọ Duy Hiểu cho rằng cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm cơ bản sau:

Một là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức về chính sách BHXH, BHYT. Tăng cường vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền trong công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT để mọi người dân thấy rõ vai trò, ý nghĩa của chính sách BHXH, BHYT.

Hai là, phải hoàn thiện hệ thống pháp luật về lao động, việc làm, BHXH, BHYT. Thể chế hóa các chủ trương và hoàn thiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT kết hợp với hoàn thiện chính sách, pháp luật về chế độ tiền lương, việc làm và các lĩnh vực có liên quan khác. Nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung pháp luật về BHXH theo hướng tiến tới thực hiện BHXH toàn dân; thiết kế hệ thống BHXH đa tầng; hoàn thiện các quy định về đóng - hưởng BHXH, bảo đảm các nguyên tắc công bằng, bình đẳng, chia sẻ và bền vững. Đồng thời, hoàn thiện các chế tài xử lý vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, nhất là đối với các hành vi trốn đóng, nợ đóng, trục lợi BHXH, BHYT…

Ba là, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về BHXH, BHYT nhất là việc hoạch định chiến lược phát triển, xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về BHXH, BHYT. Tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, ngành và địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT kịp thời xử lý những khó khăn, vướng mắc phát sinh. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các vi phạm, nhất là các hành vi trốn đóng, nợ đóng, gian lận, trục lợi tiền BHXH, BHYT.

Bốn là, nâng cao năng lực quản trị và hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN.

Năm là, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong hoạch định chính sách và tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT theo đúng định hướng XHCN, đặc biệt trong phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT và tuân thủ pháp luật về BHXH, BHYT.

Thu Hà