“Báu vật” vô giá của nghệ sĩ ba lần vinh dự đóng vai Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Nghệ sĩ đa tài

NSƯT Trịnh Mai Nguyên là gương mặt đình đám của làng nghệ thuật phía Bắc. Anh quen mặt với khán giả qua nhiều vai phản diện, nhất là vai ông chồng gia trưởng tên Hưng trong Bí mật Eva. Vai diễn đó của anh khó chịu đến mức khán giả phải thốt lên: “Mỗi lần Hưng - chồng cô Minh Tâm xuất hiện là chỉ muốn đấm cho bõ ghét”.

Trong giới nghệ sĩ, Trịnh Mai Nguyên được đánh giá là người đa tài. Anh không muốn bản thân mình bị "đóng đinh" trong một hình mẫu nhân vật. Vì thế, trong sự nghiệp diễn xuất của mình, anh thường xuyên biến hóa như "tắc kè hoa" và được khán giả đón nhận.

Ngoài việc là một diễn viên truyền hình, nghệ sĩ Mai Nguyên còn là một đạo diễn, diễn viên sân khấu được khán giả yêu mến với nhiều vở diễn chất lượng. Anh đã từng tham gia nhiều vở kịch nổi tiếng của Nhà hát: Nghêu Sò Ốc Hến, Kiều, Lâu đài cát, Lão hà tiện, Hamlet, Đám cưới con gái chuột,...

Đặc biệt, hơn 20 năm làm nghệ thuật, NSƯT Trịnh Mai Nguyên từng ba lần vinh dự được đóng vai Đại tướng Võ Nguyên Giáp: Một bộ phim và hai vở kịch. Năm 2002, Trịnh Mai Nguyên được mời vào vai Tướng Giáp trong Leclerc (Tuyết Đông Dương) của đạo diễn Marco Pico. Khi ấy, anh đã có 6 năm công tác tại Nhà hát Kịch Việt Nam, và từng đảm nhận nhiều vai chính trong vở kịch của các đạo diễn nổi tiếng như: Doãn Hoàng Giang, Lê Hùng, Phạm Nhật Thành...

Một năm sau đó, đạo diễn Phạm Nhật Thành mời anh tham gia vở kịch Cách mạng với một vai diễn về Đại tướng. Năm 2010, NSƯT Trịnh Mai Nguyên lại một lần nữa được mời vào dự án Đại tướng Võ Nguyên Giáp và bản giao hưởng Điện Biên. Ba lần đóng vai Tướng Giáp chính là một trải nghiệm trong nghề khó quên với NSƯT Trịnh Mai Nguyên.

NS Trịnh Mai Nguyên trong "Đại tướng Võ Nguyên Giáp và bản giao hưởng Điện Biên".

Ít ai biết, để vào vai Tướng Giáp, NS Mai Nguyên đã phải đặc biệt chuẩn bị một chiếc máy ghi âm để thu tiếng của Đại tướng rồi mở ngày mở đêm với mong muốn thấm nhuần giọng điệu cũng như thần thái của người. Nói về việc hóa thân một nhân vật lịch sử, nam nghệ sĩ sinh năm 1975 chia sẻ: "Khi đắm chìm vào nhân vật, diễn viên có thể làm toát ra cái thần của nhân vật ấy. Có lẽ vì thế, mà đạo diễn tỏ ý hài lòng về diễn xuất của tôi. Những đoạn đạo diễn đã chấp thuận, nhưng bản thân vẫn thấy chưa hài lòng, tôi xin được diễn lại cho đến khi thật ưng ý mới thôi".

Nam nghệ sĩ cảm thấy tự hào khi được hóa thân vào hình ảnh người Anh cả của lực lượng Vũ trang nhân dân Việt Nam. Nhờ duyên may này mà anh có thêm kiến thức và hiểu rõ hơn chân dung vị Tướng vĩ đại của dân tộc. Với Trịnh Mai Nguyên, trong gia tài sau hơn 20 năm theo nghiệp diễn, thì các vai diễn về Tướng Giáp thực sự là những “báu vật” vô giá.

Tình thân xúc động từ phim tới đời thực

Với tài năng và kinh nghiệm diễn xuất nhiều năm, nên khi tái xuất màn ảnh sau nhiều năm vắng bóng với vai Chủ tịch Khang – bố của Long (Mạnh Trường) và Huy (Anh Vũ) trong phim Hương vị tình thân, NSƯT Trịnh Mai Nguyên không hề bị “ngợp”. Ngược lại, anh nhanh chóng “ghi điểm” với khán giả khi thể hiện rất tốt diễn biến cảm xúc của nhân vật này.

Trong phim, ông Khang là một doanh nhân giàu có, quyền lực, vô cùng nghiêm khắc và sống có quy tắc, nhưng hết mực hiếu thảo với mẹ, chiều vợ, thương con. Dù thuộc tuyến nhân vật phụ, song nhân vật ông Khang đã nhận được nhiều cảm tình của đông đảo khán giả bởi cách hành xử thấu đáo, chính trực. Thậm chí, nhiều người đã vào tận trang cá nhân của NSƯT Trịnh Mai Nguyên để bày tỏ sự yêu mến dành cho vai diễn của anh.

“Có thể trong cuộc sống, nhiều người chưa biết hiếu thảo với cha mẹ hay cư xử chưa đúng mực với vợ con, nên "cư dân mạng" gọi nhân vật của tôi là "của hiếm", là "ông bố quốc dân". Nhưng theo tôi, ông Khang là một người con, người chồng, người cha rất gần gũi trong các gia đình Việt.

Tôi đồng cảm với những suy nghĩ, quyết định, hành động của ông Khang. Là trụ cột gia đình, tôi cũng bảo vệ người thân theo cách đó. Tuy nhiên, nhân vật này chưa chắc đã là người đàn ông hoàn hảo, bản thân tôi cũng vậy. Kể cả ông Khang hay tôi, có lẽ đều không phải “ông bố quốc dân” như mọi người nói. Tôi chỉ sống theo phương châm đối xử tốt nhất với gia đình, bạn bè và những người xung quanh. Tâm niệm của tôi là mình sống sao để sau này tâm được thanh thản, không phải hối hận về điều gì", NSƯT Trịnh Mai Nguyên chia sẻ về vai diễn.

Cảnh ông Khang ôm mẹ (NSND Như Quỳnh đóng trong phim Hương Vị Tình Thân) oà khóc gây xúc động, lấy đi nước mắt của khán giả.

Đặc biệt trong phim, NSND Như Quỳnh (vai cụ Dần, mẹ của ông Khang) và NSƯT Mai Nguyên đã có rất nhiều cảnh quay xúc động lấy nước mắt của khán giả. “Tôi thích nhất cảnh cụ Dần ôm ông Khang vào lòng và ông ấy bật khóc nức nở. Đây là tình huống mà tôi có thể biểu lộ sâu sắc nhất nội tâm và tình cảm ông Khang dành cho mẹ.

Sau nhiều biến cố, cụ Dần tự ti, cảm thấy mình là người thừa, gánh nặng cho con cháu. Ông Khang vừa khóc, vừa nói ra những lời tâm huyết và chân thành nhất từ tận đáy lòng để an ủi mẹ. Ông không hề quên đi sự hy sinh, những vất vả cả đời của người mẹ già dành cho mình. Cả khi trên đầu đã hai thứ tóc, ông Khang vẫn đau đáu phải làm tròn chữ hiếu, báo đáp công ơn của cụ Dần. Chi tiết này nhắc nhở mỗi chúng ta về đạo làm con, phải phụng dưỡng, báo hiếu cha mẹ. Sau tất cả, dù ông Khang chín chắn, mạnh mẽ đến đâu cũng trở nên nhỏ bé, yếu đuối trong lòng mẹ", Mai Nguyên bày tỏ.

Giống như trên phim, ngoài đời NSƯT Trịnh Mai Nguyên là người con hiếu thảo, thấu hiểu những vất vả, hy sinh thầm lặng của mẹ. Câu chuyện thực của gia đình không chỉ giúp anh nhập vai tốt hơn, mà công chúng cũng cảm thông hơn với trăn trở của những người con thành công nhờ sự hy sinh cả đời của mẹ.

Mẹ NSƯT Trịnh Mai Nguyên vốn là Hiệu Phó của một trường cấp II ở Thanh Hóa. Sau đó, bà quyết định bỏ nghề, theo chồng đưa hai con lên Hà Nội kiếm sống. Trải qua nhiều nghề, cuối cùng bà mở quán cháo vỉa hè ngay gần cổng một trường sư phạm. Nhờ việc bán cháo đó, mà bà đã thành công nuôi hai anh em NS Mai Nguyên tốt nghiệp đại học. “Phải là giáo viên thì mới hiểu được tình cảnh của mẹ. Bà bán hàng ở cửa trường đại học Sư phạm. Ngày ngày nhìn giáo viên đi dạy, nhìn sinh viên lên giảng đường, hẳn bà phải chạnh lòng lắm”, nam diễn viên chia sẻ.

Hậu phương vững chắc

Dù là người của công chúng, nhưng, NSƯT Trịnh Mai Nguyên hiếm khi chia sẻ hình ảnh về gia đình nhỏ của mình lên mạng xã hội. Chỉ biết rằng, anh kết hôn với một người phụ nữ “ngoại đạo”. Bạn đời của anh làm kế toán, nhưng rất thông cảm và ủng hộ công việc nghệ thuật của chồng. Trong những lần hiếm hoi nhắc đến gia đình, nam nghệ sĩ cho biết: “Niềm hạnh phúc lớn nhất của tôi là luôn được vợ ủng hộ khi làm nghệ thuật”.

Sau nhiều năm kết hôn, cặp đôi có hai người con "đủ nếp, đủ tẻ”. Nam diễn viên chia sẻ, cả nhà đều thích xem phim Hương vị tình thân. “Mọi người cùng xem và bàn luận rất sôi nổi về phim. Cậu cả nhà tôi có theo dõi các trang thông tin của phim và trêu bố: “Ôi Mr.Khang được mọi người yêu quý lắm đấy ạ!”, nam nghệ sĩ hào hứng.

Dù vậy, NSƯT Trịnh Mai Nguyên vẫn có nét khác với ông Khang. Trong phim, ông Khang luôn muốn con trai tiếp quản sự nghiệp, còn NS Mai Nguyên ngoài đời lại để các con tự do theo đuổi đam mê. Năm nay, con trai thi đại học, anh định hướng con theo ngành dược, nhưng cậu bé lại muốn thi đại học Kiến trúc. Dù vậy, anh vẫn đồng ý vì nghĩ "quan trọng các con theo được ngành nghề yêu thích".

Trịnh Mai Nguyên thú nhận rằng, có không ít những cám dỗ trong cuộc sống của người nghệ sĩ, nhưng anh may mắn vì trong đời chưa có lúc nào phải “cân não” trước những cám dỗ đó. Theo anh, môi trường làm việc của nghệ sĩ lúc nào cũng gần gũi và có cơ hội tiếp xúc với nhiều cám dỗ hơn những người bình thường khác. Điều quan trọng là phải tỉnh táo và có bản lĩnh để tránh xa hoặc vượt qua nó. Anh đủ nhạy cảm, tỉnh táo để biết mình là ai, đứng ở đâu, đâu mới là điều ý nghĩa nhất với mình. Giản dị và an nhiên trong hành trình của mình, tránh xa những cám dỗ, ồn ào, đồn thổi, đố kỵ, cũng là cách để Trịnh Mai Nguyên giữ cho mình một sự trong sáng, tĩnh lặng cần thiết.

Ngoài đời, NSƯT Trịnh Mai Nguyên giản dị, dễ gần và rất hay cười. Đó là do anh biết hài lòng với những gì mình có và biết cách sống sao cho thoải mái nhất. Cái lý của người nghệ sĩ này thật đơn giản, đi ra cuộc sống với một nụ cười sẽ nhận được nhiều nụ cười. Mà không mỉm cười sao được, khi anh đang có trong tay cả hai điều quý giá, đó là thành đạt cả trong gia đình và sự nghiệp.

Tú Anh

Bài đăng trên ấn phẩm tạp chí in Đời sống & Pháp luật số thứ Hai (134)