Bầu cử Nga: Nếu chiến thắng, ông Putin sẽ nắm quyền thêm bao lâu?

Hiện ông Vladimir Putin gần như nắm chắc chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Nga sắp tới. Nếu kết quả thành sự thật, thì ông Putin sẽ tiếp tục nắm quyền lãnh đạo nước Nga thêm bao lâu?

Chiến thắng của Tổng thống Vladimir Putin trong cuộc bầu cử Nga vào ngày 18/3 tới gần như là điều không cần phải tranh luận khi tỷ lệ ủng hộ của công chúng dành cho ông luôn ở mức cao, và bộ máy chính quyền Nga cũng luôn sẵn sàng ủng hộ ông.

Ngoài ra, ngay cả khi đắc cử trong cuộc bỏ phiếu năm nay, quy định hiến pháp giới hạn tối đa hai nhiệm kỳ đối với chức danh tổng thống cũng không cho phép ông Putin tiếp tục nắm quyền lãnh đạo nước Nga sau năm 2024. Điều này sẽ đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của nước Nga thời kỳ hậu Putin, Reuters đưa tin.

“Bối cảnh chính trị của nước Nga đang bước vào một giai đoạn mới. Phần lớn các cuộc thảo luận trong giới tinh hoa cầm quyền ở Nga đều không tập trung vào giai đoạn tiếp theo của kỷ nguyên Putin, mà là kỷ nguyên hậu Putin”, Gleb Pavlovsky, cựu cố vấn Điện Kremlin, nhận định.

Ngoài ra, cựu Đại sứ Liên minh châu Âu (EU) tại Nga Vygaudas Usackas cho biết những rủi ro đặt ra cho chính quyền Nga rất cao. “Đây là thời khắc rủi ro đối với hệ thống chính quyền Nga”, cựu Đại sứ Usackas nói.

Hướng đi của Tổng thống Putin?

Hiện ông Vladimir Putin có ít nhất 3 lựa chọn.

Đầu tiên, ông có thể “học” theo Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhằm dỡ bỏ giới hạn nhiệm kỳ. Thứ hai, ông trao quyền cho một người giữ chỗ. Thứ ba, ông chỉ định một người kế vị và rút khỏi cuộc sống công vụ.

Hiện nay hình ảnh Putin đã “đi sâu” vào bộ máy chính quyền Nga tới mức mà các thành viên của bộ máy này không thể nghĩ ra một nhà lãnh đạo nào khác nữa. Nhiều người tại các công ty và ngân hàng lớn của nhà nước cho biết họ không thấy có sự thay đổi thực sự nào sẽ diễn ra khi ông Putin kết thúc nhiệm kỳ tiếp theo.

Một nguồn tin trong một bộ của chính phủ Nga nói: “Không hề có các cuộc thảo luận bên hành lang về việc kế vị. Như thể mọi người điều biết chắc ông Putin sẽ còn tại vị dài dài”.

Nếu Putin muốn thay đổi Hiến pháp để cho phép nhiệm kỳ thứ 3 liên tiếp, ông sẽ cần sự ủng hộ của 2/3 số nghị sĩ trong Hạ viện Nga, và 3/4 số nghị sĩ trong Thượng viện Nga, cũng như sự phê chuẩn của 2/3 cơ quan lập pháp khu vực.

Các thể chế trên đều có sự hiện diện áp đảo của các đồng minh của điện Kremlin nhưng Putin đã khẳng định sẽ không thay đổi Hiến pháp để tiếp tục cầm quyền.

Đây có lẽ là một tính toán khôn ngoan của ông Putin. Bởi lẽ nếu làm vậy, ông có nguy cơ vấp phải phản ứng tiêu cực từ phía các cử tri với quan điểm coi động thái đó là ép nước Nga quay lưng lại với nền dân chủ.

Trước đó, vào năm 2008, Putin cũng từng lảng tránh sự lôi cuốn của phương án sửa đổi Hiến pháp Nga để mở rộng số lượng nhiệm kỳ cầm quyền của ông. Khi đó ông bước vào cuối nhiệm kỳ thứ 2. Putin đã lựa chọn phương án là tạm đứng sang một bên, và để cho người phụ tá trung thành của mình, là Dmitry Medvedev, ra ứng cử Tổng thống. Putin lúc ấy chắc chắn rằng trợ lý của mình sẽ đắc cử với sự hậu thuẫn của điện Kremlin. Ông Putin sau đó làm Thủ tướng Nga trong 4 năm, để rồi tái đắc cử Tổng thống vào năm 2012, khi ông Medvedev kết thúc nhiệm kỳ của mình. Đến lúc này, Medvedev lại chuyển sang làm Thủ tướng cho Putin.

Giai đoạn 2008-2012, Putin tiếp tục tác động đến chính trường Nga từ chức vụ thấp hơn.

Người kế nhiệm tương lai

Tuổi tác cũng là một trong số những vấn đề có thể gây cản trở cho con đường lãnh đạo của Tổng thống Putin.

Kể từ năm 2008, nhiệm kỳ tổng thống Nga được kéo dài từ 4 năm lên 6 năm. Hiện tại, Tổng thống Putin vẫn hoàn toàn khỏe mạnh và sung sức. Sau khi nhiệm kỳ tổng thống thứ 4 kết thúc, ông sẽ bước sang tuổi 71. Nếu ông Putin một lần nữa chọn phương án bước sang một bên để chờ đợi nhiệm kỳ 4 năm của tổng thống mới kết thúc, sau đó tiếp tục quay trở lại tranh cử tổng thống nhiệm kỳ mới, ông lúc đó đã 77 tuổi.

Một trong số các nguồn tin thân cận với Điện Kremlin cho biết Tổng thống Putin đôi khi cảm thấy rất mệt mỏi, chủ yếu do ông cảm thấy không hài lòng với năng lực của các quan chức cũng như tình trạng quan liêu.

Trong cuộc họp với Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko hồi năm 2016, do micro vẫn mở nên Tổng thống Putin được nghe thấy tâm sự với người đồng cấp Belarus rằng: “Tôi không ngủ đủ giấc. Ngày hôm kia tôi chỉ chợp mắt được 4 tiếng. Ngày hôm qua cũng chỉ có 5 tiếng”.

Tổng thống Putin có lẽ cũng không muốn lãnh đạo đất nước ở độ tuổi gần 80 vì ông thường mô tả bản thân là một nhà lãnh đạo khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng kể từ khi kế nhiệm nhà lãnh đạo Boris Yeltsin - một người không thực sự khỏe mạnh.

Để có thể yên tâm nghỉ hưu, ông Putin cần lựa chọn một người kế nhiệm đủ tầm. Có thể kể ra một số gương mặt như Igor Sechin - lãnh đạo tập đoàn dầu khí quốc gia Rosneft, Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu, Igor Dyumin - cựu vệ sĩ của ông Putin và hiện là thống đốc khu vực hay Thị trưởng Moscow Sergei Sobyanin.

Tuy nhiên, những nguồn tin từ Điện Kremlin cho biết Tổng thống Putin cho đến nay vẫn chưa “chọn mặt gửi vàng” được ai và bất kỳ cái tên nào được đưa ra cũng chỉ là sự đồn đoán, chứ không phải là lựa chọn của nhà lãnh đạo Nga.

GIA BẢO (T/h)