Nhồi máu cơ tim, đột quỵ não là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại các nước phát triển trong đó có Việt Nam. Để phòng chống những bệnh này xảy ra ngày Tết, bác sĩ đưa ra những khuyến cáo dưới đây.
Nhồi máu cơ tim, đột quỵ não là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại các nước phát triển. Ảnh minh họa |
Theo bác sĩ Trần Quốc Khánh (Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức), nhồi máu cơ tim, đột quỵ não là căn bệnh xảy ra rất nhanh và hầu như không hề được báo trước, khi nó xảy đến, đòi hỏi phải có thời gian xử lý phải nhanh. Tuy nhiên cơ hội để cứu sống bệnh nhân chiếm tỷ lệ không cao.
Trước đây đã từng có trường hợp một bệnh nhân bị đột quỵ ngay trong bệnh viện, dù được các y bác sĩ và các nhân viên trong bệnh viện cấp cứu ngay sau đó nhưng vì xuất huyết quá nặng nên bệnh nhân đã tử vong sau đó.
Tất cả các nghiên cứu đều chỉ ra rằng tỷ lệ nhồi máu cơ tim và đột quỵ não tăng rất cao trong các dịp lễ tết vì đây là quãng thời gian tỷ lệ xảy đến cao nhất trong năm đối với hai căn bệnh này. Bên cạnh đó, vào những ngày lễ tết, mọi người thường chủ quan nên không chú ý đến những dấu hiệu báo trước dù nhỏ nhất của bệnh để kịp thời xử lý.
Bác sĩ Trần Quốc Khánh, bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. |
Dưới đây là những khuyến cáo bác sĩ Khánh về cách phòng chống tối đa bệnh nhồi máu cơ tim và đột quỵ não vào những ngày Tết Nguyên đán Canh Tý sắp tới:
- Đặc biệt tuân thủ điều trị & kiểm soát tốt huyết áp, đường máu và mỡ máu vào dịp lễ tết.
- Nên duy trì những thói quen tốt hằng ngày từ trước như: Ngủ thức đúng giờ, tập thể dục mỗi ngày, uống thuốc bác sĩ kê đầy đủ, ăn uống điều độ... Vào ngày Tết mọi người hay phá vỡ những thói quen này, chính điều đó thường bắt chúng ta phải trả 1 giá rất đắt.
- Gác mọi công việc hay những muộn phiền trong năm, không nên suy nghĩ quá nhiều. Trái với suy nghĩ của nhiều người, các nghiên cứu chỉ ra rằng ngày tết tỷ lệ người bị stress tăng lên đáng kể, đó chính là một phần những nguyên nhân làm tăng nguy cơ bị tai biến mạch não, nhồi máu cơ tim.
- Tránh những thói quen ăn uống không tốt cho sức khoẻ như ăn quá nhiều đồ ngọt, ăn quá mặn, ăn nhiều bánh kẹo, thịt hộp và đồ chế biến sẵn. Uống quá nhiều rượu kèm hút thuốc lá cũng là nguyên nhân vô cùng nguy hiểm với những bệnh lý mạch máu này. Mọi người nên tập trung ăn sáng đầy đủ, trưa & tối ăn ít thôi. Ưu tiên luộc, hấp, ăn lẩu, kho nhạt hoặc rau sống, salad. Hạn chế đồ xào, rán, quay, nướng và thịt nguội.
- Tránh để cơ thể tiếp xúc với thay đổi nhiệt độ đột ngột. Cụ thể, trong những ngày mưa lạnh, đặc biệt người già, sau khi tỉnh giấc hoặc sau một tiệc rượu không nên vội tung chăn bước ra khỏi giường hoặc “lao” ra đường ngay. Luôn xoa lòng bàn tay bàn chân vào nhau, khởi động cơ thể trong chăn 1 chút trước khi ra ngoài hoặc sau uống rượu cần mặc thật ấm, tránh phong phanh rất dễ tai biến.
- Đối với những người có nguy cơ cao bị hai căn bệnh này (Cao huyết áp, tiểu đường, béo phì đặc biệt béo bụng, tăng mỡ máu, tiền sử gia đình có người thân bị tai biến hoặc nhồi máu cơ tim, nam nữ trên 50 tuổi và ngồi nhiều ít vận động hoặc hút thuốc lá-uống rượu thường xuyên, người bị bệnh thận mạn tính hoặc các bệnh hệ thống-miễn dịch, phụ nữ có tiền sử tiểu đường thai nghén hoặc tiền sản giật…) nên đi kiểm tra sức khoẻ toàn diện đặc biệt là tim mạch trước khi nghỉ Tết. Nếu cần hoặc có điều kiện có thể khảo sát hệ mạch máu não xem có bất thường dị dạng gì không thông qua chụp phim cộng hưởng từ sọ não-mạch máu não và khảo sát hệ mạch vành tim bằng phim chụp cắt lớp đa dãy (CT Scanner).
- Đặc biệt chú ý đến những dấu hiệu báo trước dù rất mơ hồ nhưng lại có ý nghĩ rất lớn để xử trí kịp thời. Cụ thể:
Đột ngột đau nhức đầu hoặc đang ăn cơm tự nhiên rơi đũa hoặc lắp bắp nói khó (dấu hiệu của đột quỵ). Người bệnh có thể check nhanh thêm dấu hiệu như bảo người đó nói to chữ “A” với hơi dài, thè lưỡi, huýt sáo...Nếu lưỡi lệch sang 1 bên, khó khắn khi huýt sao, méo miệng, không nói tròn vành chữ A... thì cần liên hệ bệnh viện gần nhất để thăm khám. Cần thiết chủ động chụp cắt lớp-cộng hưởng từ não khảo sát để phát hiện sớm những thương tổn. Vì với bệnh lý này thà chụp không bị gì còn hơn để theo dõi chưa chụp mà làm mất đi thời gian vàng của xử trí.
Hồi hộp đánh trống ngực, lo lắng kích thích, đau thắt ngực trái, cơn đau có thể lan ra sau lưng hoặc lan dọc vai trái, vã mồ hôi, cơn khó thở thoáng qua...
Vào những dịp Lễ, Tết, ... mọi người thường ngại liên hệ sự giúp đỡ từ y tế ngay khi có những dấu hiệu sớm ban đầu. Và đó chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự chậm trể trong công tác cấp cứu cho bệnh nhân. Trong khi với nhồi máu cơ tim & đột quỵ não, THỜI GIAN LÀ VÀNG!
Thủy Tiên