Áp lực trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn tăng cao, bất động sản chịu gánh nặng lớn nhất

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp phục hồi mạnh mẽ 

Báo Công Thương đưa tin, 466,696 nghìn tỷ đồng là giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp được phát hành trong năm 2024. Con số này đã tăng 34,2% so với năm 2023. Trong đó, tổng giá trị các đợt phát hành riêng lẻ đạt 431.782 tỷ đồng, tăng 38,1% so với cùng kỳ, tổng giá trị phát hành công chúng đạt 34.914 tỷ đồng, giảm 0,6% so với cùng kỳ.

Hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục chứng kiến sự phục hồi trong năm 2024 nhờ sự gia tăng phát hành của nhóm ngân hàng, được cho là chiếm tới 70% giá trị toàn thị trường. Khối Phân tích - Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDIRECT trong một báo cáo thị trường trái phiếu doanh nghiệp vừa phát hành đã chỉ ra: Từ quý 2 đến quý 4 của năm 2024 các tổ chức tín dụng liên tục gia tăng phát hành trái phiếu doanh nghiệp với kỳ dài từ 3 năm - 10 năm.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, việc các tổ chức tín dụng tăng phát hành trái phiếu doanh nghiệp là để tăng tỷ lệ vốn huy động trung và dài hạn nhằm đảm bảo tỷ lệ tối đa vốn huy động ngắn hạn cho vay trung và dài hạn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục chứng kiến sự phục hồi. Ảnh minh hoạ

Một trong những điểm nổi bật của thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm qua chính là việc các đơn vị phát hành tập trung mua lại trái phiếu trước hạn. Theo VNDIRECT, hoạt động mua trái phiếu doanh nghiệp trước hạn duy trì ở mức cao với tổng giá trị TPDN riêng lẻ được mua lại trước hạn trong Quý 4/2024 đạt hơn 70.600 tỷ đồng, tăng nhẹ so với quý liền trước và tăng 4,4% so với cùng kỳ.

Ngân hàng vẫn là nhóm thực hiện mua lại trái phiếu doanh nghiệp trước hạn nhiều nhất, chỉ tính riêng trong quý 4/2024 đạt hơn 54.280 tỷ đổng, chiếm 76,8% tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp được mua lại trước hạn trong thời gian này. Đứng kế tiếp là nhóm Bất động sản, với giá trị mua lại đạt hơn 10.680 tỷ đồng, tăng 119% so với Quý 3/2024 và chiếm 15% tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp được mua lại trước hạn trong Quý 4/2024.

Mặc dù gia tăng lượng phát hành nhưng theo Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia, quy mô thị trường trái phiếu ước đạt 35% GDP của Việt Nam trong năm 2024 là vẫn còn khá khiêm tốn so với nhiều quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia.

Bên cạnh đó, nhận diện thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong năm qua, ông Nguyễn Bá Khương - Chuyên viên Phân tích của VNDIRECT chia sẻ: Trong bối cảnh hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp vẫn còn khó khăn, nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó về dòng tiền và hạn chế khả năng tiếp cận nguồn vốn, do đó danh sách các tổ chức phát hành chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ trái phiếu doanh nghiệp vẫn tiếp tục tăng lên trong năm 2024. “Theo số liệu tổng hợp của chúng tôi, tính đến cuối năm 2024, có khoảng hơn 90 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp” - ông Khương nhấn mạnh.

 Áp lực đáo hạn tăng cao: Thách thức lớn cho doanh nghiệp bất động sản năm 2025

Theo ước tính của VNDirect, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn năm 2025 là khoảng 203 nghìn tỷ đồng, tăng 8,5% so với cùng kỳ. Trong đó, có hơn 62 nghìn tỷ đồng là giá trị các trái phiếu đã được gia hạn thêm kỳ hạn sẽ đến hạn, chiếm 30,6% tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn năm 2025.

Áp lực trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn năm 2025 sẽ rơi vào 2 quý cuối năm khi tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn của 2 quý này chiếm hơn 65% tổng giá trị đáo hạn năm 2025. Nhóm bất động sản sẽ là nhóm có giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn lớn nhất năm 2025, với tổng giá trị đáo hạn là hơn 130 nghìn tỷ đồng, chiếm 64% tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn năm 2025. 43,4% trong số này tương đương 56 nghìn tỷ đồng, là giá trị các trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã gia hạn kỳ hạn sẽ đến hạn.

Đứng thứ hai là nhóm tài chính – ngân hàng với tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn là hơn 33 nghìn tỷ đồng, chiếm 16,3% tổng giá trị đáo hạn năm 2025. Nếu so với giá trị đáo hạn trong năm 2024, giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn của nhóm bất động sản tăng mạnh với mức tăng 113%. Trong bối cảnh thị trường bất động sản vẫn còn trầm lắng, việc tháo gỡ pháp lý cho các dự án vẫn còn chậm so với kỳ vọng, khó khăn đối với hoạt động kinh doanh các doanh nghiệp bất động sản sẽ vẫn còn tiếp diễn. Do đó, VNDirect cho rằng áp lực đối với dòng tiền và vấn đề TPDN đáo hạn sẽ vẫn là thách thức lớn đối với nhóm doanh nghiệp bất động sản trong năm 2025.

Tuy nhiên, dù áp lực đáo hạn sẽ gia tăng, song nhiều chuyên gia kinh tế kỳ vọng, thị trường trái phiếu doanh nghiệpViệt Nam vẫn sẽ có triển vọng tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2025 khi nền kinh tế hồi phục, các doanh nghiệp sẽ có cơ hội phát hành trái phiếu để huy động vốn cho các dự án mới..., theo Tạp chí Doanh nhân trẻ.